Kinh tế tăng chậm lại là cái giá mà Trung Quốc sẵn sàng trả để giảm phụ thuộc vào bất động sản.

Nỗi lo từ bất động sản

Trong tháng này, lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc gặp thêm khó khăn khi những người mua nhà thất vọng, ngừng thanh toán các khoản vay thế chấp do dự án chưa hoàn thành.

Việc khách vay nợ từ chối trả nợ diễn ra cùng lúc với các nhà phát triển bất động sản đang loay hoay với núi nợ và lo ngại khủng hoảng có thể lan sang phần còn lại của kinh tế Trung Quốc và thế giới.

Bất động sản ở đất nước tỷ dân đã thu được lợi lớn sau khi cơ quan chức năng Trung Quốc cải cách thị trường năm 1998. Điều này dẫn đến sự bùng nổ xây dựng do nhu cầu của tầng lớp trung lưu tăng lên - họ coi bất động sản là tài sản và là biểu tượng của giàu có.

Thị trường bất động sản càng được thúc đẩy do tiếp cận các khoản vay dễ dàng, các ngân hàng sẵn sàng cho vay càng nhiều càng tốt với cả khách hàng mua nhà và các công ty bất động sản.

Theo báo cáo của ANZ Research, các khoản vay thế chấp chiếm gần 20% tổng dư nợ trong toàn bộ hệ thống ngân hàng Trung Quốc. Nhiều công ty bất động sản dựa vào tiền bán nhà cho khách. Tuy nhiên, không phải dự án nào cũng hoàn thành đúng tiến độ. Số lượng các căn nhà xây dựng dở dang ở Trung Quốc lên đến 225 triệu m2.

Khi các công ty bất động sản ăn nên làm ra, nhà đất cũng tăng giá theo. Điều đó khiến cho cơ quan chức năng Trung Quốc không khỏi lo lắng, trước đó rủi ro đã hiện hữu khi các công ty địa ốc nợ nần chồng chất.

Năm ngoái, cơ quan chức năng nước này tiến hành siết tín dụng với lĩnh vực bất động sản. Ngân hàng trung ương giới hạn tỷ lệ dư nợ cho vay bất động sản trên tổng tiền cho vay của các ngân hàng để cố gắng hạn chế mối đe dọa của lĩnh vực bất động sản với hệ thống tài chính. Điều này khiến nguồn tiền bị thắt chặt với các công ty bất động sản vốn đang gặp khó khăn trong việc xử lý khoản nợ của họ. 

Công ty bất động sản lớn nhất Trung Quốc là Evergrande chìm trong nợ nần hơn 300 tỷ USD. Ngoài ra, các công ty bất động sản cũng chịu ảnh hưởng do Covid-19, kinh tế bấp bênh khiến nhiều người mua phải  cân nhắc lại kế hoạch mua nhà của họ.

Việc Evegrande lâm vào nợ nần đã khiến cho người mua nhà và nhà thầu kéo đến trụ sở chính ở Thâm Quyến của tập đoàn này để phản đối.

Tháng 6 năm nay, người mua lại có hình thức mới để phản đối là từ chối thanh toàn các khoản nợ. Trong vòng 1 tháng, việc từ chối trả nợ đã lan rộng tại hơn 300 dự án bất động sản ở 50 thành phố khắp Trung Quốc.

Tại sao dấy lên mối lo ngại toàn cầu?

Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, có mối liên hệ về thương mại và tài chính toàn cầu. Các nhà phân tích nhận định nếu khủng hoảng trong bất động sản lan sang hệ thống tài chính thì cú sốc sẽ vượt ra ngoài biên giới.

"Nếu các vụ vỡ nợ tăng lên, có thể có những tác động kinh tế và xã hội rộng rãi và nghiêm trọng", Fitch Ratings cho biết hôm 18/7.

Cục Dự trữ liên bang Hoa Kỳ (FED) từng cảnh báo hồi tháng 5, trong khi Trung Quốc cố gắng kiềm chế thì một cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản tệ hơn có thể ảnh hưởng hệ thống tài chính của nước này. Cuộc khủng hoảng có thể lan rộng, tác động đến thương mại, Fed cho biết trong báo cáo ổn định tài chính hồi tháng 5/2022.

Trung Quốc cần làm gì?

Các nhà phân tích cho rằng, một gói cứu trợ hoặc quỹ cứu trợ dành cho toàn bộ lĩnh vực bất động sản ở Trung Quốc khó có thể thực hiện ngay cả khi nhiều khách hàng từ chối trả nợ vay mua nhà tăng lên. Bởi vì, điều đó có nghĩa là Chính phủ Trung Quốc đang thừa nhận quy mô của cuộc khủng hoảng.

Một gói cứu trợ có thể khuyến khích các công ty bất động sản và người mua tiếp tục vay nợ vì họ nhìn thấy chính phủ và các ngân hàng phải chịu trách nhiệm.

Nhưng áp lực đã và đang gia tăng lên các ngân hàng Trung Quốc. Để giúp xoa dịu tình hình, cơ quan quản lý ngân hàng của Trung Quốc cho biết sẽ giúp các dự án được hoàn thành và các căn nhà được giao cho người mua. 

Giải pháp này chưa có ở cấp toàn quốc song một số hành động đã xuất hiện ở cấp địa phương như tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. Ở tỉnh này đã có quỹ cứu trợ được thành lập với sự hợp tác của một công ty bất động sản nhà nước để giải tỏa vốn cho các dự án. 

Dưới góc độ chuyên gia, ông Chen Shujin, làm việc tại Jefferies Hong Kong cho biết, chính quyền địa phương, công ty bất động sản và chủ nhà cũng có thể thương lượng việc miễn lãi và tạm dừng trả nợ trong một thời gian nhất định tùy từng trường hợp. 

Quỳnh Hương(Theo Business)

Theo dữ liệu mới công bố từ chuyên trang bất động sản Chợ Tốt Nhà, các chỉ số quan tâm và tìm kiếm căn hộ chung cư trong quý II/2022 tại TP.HCM đã giảm đồng loạt trên toàn bộ các phân khúc từ bình dân, trung cấp và cao cấp.

Theo đại diện Chợ Tốt Nhà hay, có 3 yếu tố tác động tới nguồn cầu căn hộ. Một, các ngân hàng thắt chặt tín dụng. Hai, yếu tố giá đang trên đà tăng hoặc vẫn duy trì ở mức cao tại đa số các khu vực. Ba, những nghi ngại vấn đề sở hữu pháp lý từ đề xuất về thời hạn sở hữu chung cư của Bộ Xây dựng. 

Mặc dù tổng lượng tìm kiếm có giảm, nhưng điểm sáng nằm ở chỉ số liên lạc để thực hiện giao dịch vẫn tăng ở cả 3 phân khúc khi so sánh với quý I/2022. Hiện tượng này được lý giải là do những người mua đã dành thời gian để tìm hiểu, sắp xếp kế hoạch tài chính hợp lý, quý II/2022 chính là thời điểm họ ưu tiên để chốt được những căn hộ nằm trong mục tiêu từ trước của mình.

Giá chung cư quận nào tăng nhanh nhất?

Về diễn biến giá bán căn hộ tại các quận thuộc khu vực trung tâm TP.HCM, quận 11 là quận duy nhất ghi nhận xu hướng giảm giá trong quý II/2022 với mức giảm 3 triệu đồng/m2.

Quận 3 tiếp tục duy trì tốc độ tăng giá nhanh khi kết thúc quý II/2022 ghi nhận mức tăng thêm 1,5 triệu đồng/m2 so với quý I/2022, đẩy giá bán căn hộ chung cư tại khu vực này tăng tới 12 triệu đồng/m2 tính từ đầu năm đến nay. Mặc dù có tín hiệu giảm mạnh trong tháng 4 và tháng 5, giá bán căn hộ chung cư tại quận 5 vào thời điểm kết thúc quý II/2022 vẫn tăng 4 triệu đồng/m2 so với cùng kỳ quý trước. 

Tại quận Bình Thạnh, việc tăng giá mạnh trong tháng 5 và tháng 6 đã đẩy giá bán trung bình căn hộ chung cư tại đây đạt mốc 65 triệu đồng/m2, tăng 12 triệu đồng/m2 so với cuối quý I/2022.

Đối với khu vực vùng ven, huyện Bình Chánh ghi nhận tình trạng căn hộ chung cư tăng giá nhẹ với mức tăng trung bình khoảng 4% mỗi tháng, và đạt 33,9 triệu đồng/m2 trong tháng 6/2022. Trong khi đó, huyện Nhà Bè ổn định giá bán trong quý II/2022 ngang ngửa thời điểm quý I/2022 khi mức giá cao nhất rơi vào tháng 4 và giảm dần qua các tháng tiếp theo xuống còn 32,1 triệu đồng/m2.

Khu vực các quận phía Bắc, quận Tân Bình chứng kiến lượt tăng trưởng tốt nhất về nguồn cung căn hộ chung cư không chỉ tại các quận phía Bắc mà trên toàn địa bàn TP.HCM với mức tăng 67% so với quý I/2022. Chỉ số này tại quận Gò Vấp là gần 20%.

Sau hai tháng có giá bán giảm tại quận Gò Vấp vào tháng 2 và tháng 3, thị trường căn hộ tại đây ghi nhận tín hiệu "quay đầu" tăng giá của các căn hộ chung cư với mức tăng 1,5 triệu đồng/m2 trong quý II/2022 khi so với trung bình của quý I/2022. Quận Tân Bình ghi nhận mức giảm giá lên đến 5 triệu đồng/m2 so với thời điểm những tháng đầu năm, phần lớn đến từ việc nguồn cung mới sở hữu nhiều lợi thế về quy hoạch cũng như tiện ích với mức giá tốt hơn tại khu vực này.

Khu vực các quận phía Nam, giá bán căn hộ tại quận 4 ở thời điểm cuối quý II/2022 giảm mạnh tới 6,5 triệu đồng/m2 khi so với cùng kỳ quý trước. Đây cũng là tín hiệu dễ hiểu khi thời gian qua khu vực này không có dự án mới nào được mở bán mới, cùng với việc quy hoạch, tiện ích xung quanh các dự án chung cư hiện tại so với các khu vực khác cũng không được đánh giá cao. 

Tại quận 7 và quận 8, giá bán của căn hộ chung cư không có quá nhiều biến động khi chỉ tăng dưới 1 triệu đồng/m2 trong xuyên suốt quý II/2022. Các căn hộ được mở bán tại quận 7 tập trung xung quanh phân khúc giá từ 40 - 60 triệu đồng/m2.

Khu vực các quận phía Tây, quận Bình Tân và quận Tân Phú có giá bán trung bình cho căn hộ chung cư trên chuyên trang Chợ Tốt Nhà hay tăng từ 2,5 - 3 triệu đồng/m2 so với quý I/2022, trong khi quận 6 và quận 12 không có nhiều biến động giá đáng chú ý.