Nhận định, soi kèo Brighton vs Nottingham, 0h15 ngày 30/3: Cơ hội phục thù

Bên cạnh sáng tác văn chương, Hiền Trang còn là cây bút trải rộng nhiều lĩnh vực từ văn chương, âm nhạc đến hội họa, điện ảnh... Chia sẻ với Tri thức - ZNews, chị tâm sự về tác phẩm Tại sao ta yêu- tập tiểu luận đã cho Hiền Trang thỏa lòng bày tỏ tình yêu với những người nghệ sĩ góp phần hình thành nên chị của ngày hôm nay.

Một phần của bộ ba tác phẩm "Yêu"

- Được biết cuốn sách này ra đời vốn dĩ từ một lời “đặt hàng” của đơn vị xuất bản?

- Gọi là đặt hàng thì nghe có vẻ công nghiệp quá. Chỉ là một hôm, nhà văn Nguyễn Vĩnh Nguyên biên thư cho tôi, bảo rằng anh có một ý tưởng này rất hay định bảo với em, sợ không nói luôn thì nguội mất.

Anh Nguyên đọc mấy bài viết của tôi về việc tại sao ta yêu Modiano, tại sao ta yêu Murakami trên tạp chí Tia Sáng. Anh mới nghĩ, nếu có thể, sao em không viết một cuốn sách với tựa đề Tại sao ta yêu, và mỗi chương là về một nhà văn, nhạc sĩ, nhà làm phim, nghệ sĩ, hoạ sĩ… mà em yêu. Thực ra, lúc đấy tôi vừa mới… thất tình. Mới thất tình mà lại viết về “yêu”, lại còn lý do ta yêu, nghe hơi tra tấn, nhưng vâng, cuối cùng tôi đã viết.

- Chị là cây bút quen thuộc trên các mục văn học - điện ảnh - âm nhạc của nhiều tờ báo, tạp chí. Trải nghiệm viết cuốn sách này khác biệt ra sao với việc viết phê bình, cảm nhận cho các mục kể trên?

- Mấy năm gần đây, tôi nhận được một số lời đề nghị tập hợp bài viết đã đăng trên báo chí thành một tuyển tập viết về âm nhạc hay phim ảnh. Nhưng tôi đều thoái thác. Tôi biết những gì mình đã viết trên mặt báo chỉ nên để đọc trên mặt báo. Đọc xong rồi là thôi. Không nên cho chúng tái sinh trong những hình thức không phù hợp.

Tôi thật sự không biết xếp cuốn này vào dạng gì. Tôi đã viết ngay chương đầu: “Cuốn sách này có thể là một cuốn sách không cần thiết, nó quá riêng tư để gọi là phê bình, quá cảm xúc để gọi là tiểu luận, nó tùy tiện hơn cả tùy bút, nhưng dụng công và nhiệt tình hơn một bài cảm nhận thông thường. Tóm lại, nó không thực sự có một vị trí nào. Nhưng tôi vẫn sẽ viết nó. Vì tình yêu”.

Khác với những bài viết bị giới hạn về số từ trên mặt báo, Tại sao ta yêucho tôi đủ không gian để yêu những nghệ sĩ tôi yêu. Vâng, tình yêu cần một không gian thật rộng để đi tới cùng. Chẳng hạn, trên báo thì sẽ không có chỗ để tôi kể về một khoảnh khắc như tiếng nuốt nước bọt của Paul McCartney trong một bản ghi âm của The Beatles, cũng chẳng thể có chỗ cho tôi kể lể về một lần tình cờ nghe nhạc Chopin vang lên trong một thánh thất Cao Đài, hay căn gác tư nóng nực nơi lần đầu tiên tôi diện kiến một bản in tranh của Monet.

Tại sao ta yêulà tự sự của riêng tôi. Rất có thể, những nhân vật trong sách cũng chẳng phải họ, mà là bóng hình họ phản chiếu trong ký ức của tôi.

Hiền Trang

Dù sao, trên báo là viết cho đại chúng, cần những cảm nghĩ tương đối khách quan, còn Tại sao ta yêulà tự sự của riêng tôi. Rất có thể, những nhân vật trong sách cũng chẳng phải họ, mà là bóng hình họ phản chiếu trong ký ức của tôi.

Nếu phải so sánh, tôi nghĩ Tại sao ta yêutiếp nối tinh thần tập truyện ngắn Dưới mái hiên đêm, những khách lạ trước đó của tôi, cũng nói về những nhân vật nghệ thuật như Nguyễn Du, Nguyễn Tuân, Shakespeare, Hemingway, Elvis Presley - chỉ khác là tập sách ấy theo đuổi hình thức truyện hư cấu. Sau đó, tập truyện ngắn về những nhân vật văn học Việt NamNhững khán giả ngồi trong bóng tốikhép lại trilogy Yêunày.

Nhà văn Hiền Trang.

- Cuốn sách này mở đầu với Haruki Murakami - tác giả nổi tiếng nhất với Rừng Na Uy- tiểu thuyết đặt tên theo một bài hát của The Beatles. Và trong chương cuối cùng về The Beatles, chị lại nhắc đến truyện ngắn With the Beatlescủa Haruki Murakami. Chị có dụng ý gì với cách sắp xếp này hay không?

- Bản thân trong chương về Murakami, tôi cũng viết một đoạn đại thể rằng, rất nhiều người coi Murakami là một kiểu phong trào. Người ta thích khẳng định rằng, “tác giả yêu thích của tôi là Murakami”, bởi điều đó đồng nghĩa với việc khẳng định rằng “tôi sâu sắc, tôi trí tuệ, tôi này nọ”.

Murakami từng có thời là một mã vạch văn hóa đại diện cho giới trí thức bình dân. Đến mức ghét Murakami cũng là một kiểu phong trào, khi ai đó khẳng định “tác giả tôi không ưa là Murakami”, thì nó lại có nghĩa “tôi mới là người sâu sắc và trí tuệ thực thụ đây này, chính vì thế nên tôi không chấp nhận nổi một thứ văn chương đại chúng giả danh bác học như ông ta”.

Tôi mở đầu bằng Murakami một phần vì lẽ ấy. Để khẳng định rằng tôi viết tập sách này vì tình yêu. Chỉ vì tình yêu chứ chẳng vì để chứng minh mình có gu đọc cao siêu hay gì cả.

Tôi không vì Murakami là một nhà văn tương đối dễ đọc mà bỏ qua ông. Có thể kể vài trăm nhà văn xuất sắc hơn ông, nhưng chưa chắc ta đã yêu nổi họ. Ta có thể kính cẩn, sợ hãi, choáng váng trước họ. Văn chương của Murakami thì như một người bạn để yêu. Tôi nhận ra “tình yêu” là nhạc chủ đề cho đời mình.

Sách Tại sao ta yêu. Ảnh: T.A.

Trả ơn những nghệ thuật gia

- Có lý do nào cho thứ tự xuất hiện của những nhân vật khác trong sách hay không?

- Murakami là người mở đầu rồi, thì The Beatles phải là người kết thúc. Chương về ban nhạc nước Anh cũng là chương dài nhất trong cuốn sách. Bởi đơn giản, The Beatles chính là tình yêu, chính là tuổi trẻ, chính là cuộc sống, và trên tất cả, chính là âm nhạc, và như thế có nghĩa họ là tất cả.

Tôi dùng cuốn sách này để trả ơn những nghệ thuật gia đã định hình những năm đầu đời mình, cũng là để khép lại 10 năm sáng tác đầu tiên, từ khi tôi ở độ tuổi 20 đến giờ là 30 tuổi. Vậy thì nó phải kết thúc bằng chương ấy.

Với các nhân vật khác, tôi cân nhắc về tiết tấu và nhịp độ từng bài tiểu luận, như sắp xếp một đĩa nhạc với những track dài, track ngắn. Tôi cũng cho rằng mình có một sợi dây xuyên suốt nối chương nọ qua chương kia, ví dụ ở Murakami đang nói về tiết tấu jazz và những ứng tác ngôn từ, thì sang chương Norah Jones là một nữ nghệ sĩ jazz, và có jazz trong văn chương, jazz âm nhạc, thì sang chương 3 phải là jazz điện ảnh, phải là Vương Gia Vệ.

- Ngoài ra, trong cuốn sách rất nhiều nhân vật lại xuất hiện ở chương về nhân vật khác. Có lẽ thế giới nghệ thuật mà Hiền Trang yêu thích đều có thể đặt lên cùng một bản đồ?

- Vâng. Cũng như những bộ phim của đạo diễn người Nhật Ozu Yasujirō, ta thường thấy những diễn viên cứ đi hết từ phim này qua phim kia, tôi cũng muốn một cuốn sách mà các nhân vật có thể dịch chuyển trong rất nhiều chiều không gian.

Tôi dùng cuốn sách này để trả ơn những nghệ thuật gia đã định hình những năm đầu đời mình, cũng là để khép lại 10 năm sáng tác đầu tiên, từ khi tôi ở độ tuổi 20 đến giờ là 30 tuổi.

Hiền Trang

Từ "bản đồ" là một từ rất hay. Mỗi nhân vật như một lục địa, và các lục địa liên tục trôi dạt, va đập vào nhau, gặp gỡ nhau không phải trong hiện thực mà trong những giấc mơ của cái đẹp.

Điều tôi thích nhất khi thưởng thức văn chương, phim ảnh, âm nhạc hay hội họa chủ yếu cũng nằm ở chỗ, tôi thích khám phá những cuộc hội thoại ngầm của các nhà nghệ thuật với nhau. Cảm giác nghe lỏm những rì rầm ấy rất đặc biệt.

- Chị chọn lựa nhân vật cho cuốn sách ra sao? Ai đến trước, ai đến sau? Ai đã "suýt" lọt vào chung khảo nhưng cuối cùng chị tạm gác lại?

- Khi tính toán các nhân vật trong sách, tôi nhớ tới một bài viết của nhà phê bình Roger Ebert khi ông chọn ra 10 bộ phim ông yêu. Ông nói rằng, ông chọn hoàn toàn phụ thuộc vào cảm xúc, nghĩa là không vì Casablancanhà nhà đều đã xem mà loại bỏ nó, cũng chẳng vì một bộ phim nào đó phức tạp khó xem hơn gấp nghìn lần mà chọn vào chỉ để… khoe kiến thức.

Cuốn sách này là Tại sao ta yêu. Nên tôi chọn những người phù hợp với hình ảnh “người tình”. Có nhiều tác phẩm lớn. Nhưng có tác phẩm khiến ta kinh sợ. Có tác phẩm khiến ta hồn xiêu phách lạc. Có tác phẩm khiến ta như bị búa đập vào sọ. Nhưng ở đây tôi chỉ muốn nói về yêu.

Hẳn nhiên tôi cũng cố tình chọn những người gần gũi hơn với đại chúng, vì có rất nhiều “người tình” trong thế giới nghệ thuật mà tôi tiếp nhận không thân thuộc với đa số khán giả Việt Nam. Tôi rất muốn viết về John Field - một nhà soạn nhạc Ireland, hay Yutaka Ozaki - một nhạc sĩ, ca sĩ Nhật Bản, hay Masahiro Shinoda - một nhà làm phim Nhật Bản, hay Henryk Wieniawski - một nhà soạn nhạc kiêm nghệ sĩ vĩ cầm người Ba Lan, nhưng đành gác lại.

- Để đầu tư cho cuốn sách, hẳn chị không chỉ xem phim, đọc sách, nghe nhạc, ngắm tranh, mà đã dành thời gian nghiên cứu rất nhiều tài liệu phê bình, review và cả... chuyện bên lề? Chị mất bao lâu để hoàn thành bản thảo?

- Trên thực tế, quá trình viết diễn ra trong 8 tháng. Nhưng tôi luôn có cảm giác mình đã viết cuốn sách trong 20 năm đời mình. Liên tục viết nó một cách vô hình. Còn khi soạn bản thảo chỉ là hữu hình hóa tất cả những gì mình đã viết, đã chỉnh sửa trong vô thức thôi.

Tất nhiên, về kỹ thuật, đúng là cuốn sách ngốn của tôi rất nhiều thời gian và công sức. Tôi gần như xem lại toàn bộ tác phẩm của những nhân vật trong cuốn sách: danh sách phim của Yasujiro Ozu, Vương Gia Vệ, Audrey Hepburn, Trương Quốc Vinh; danh sách các trước tác của Kafka, Nabokov, Oscar Wilde, Modiano, Murakami; âm nhạc có lẽ đơn giản hơn vì hàng ngày mình vẫn nghe Chopin, The Beatles, Leonard Cohen… Cách làm việc khi ấy là, một tháng viết hai nhân vật, và luôn là một nhân vật “dễ”, theo nghĩa mọi thứ đã thường trực trong đầu chỉ việc viết ra, và một nhân vật “khó”, đòi hỏi tôi phải nghiền ngẫm lại các trước tác của họ.

Tác giả Hiền Trang. Ảnh: FBNV.

- Giờ đây đọc lại cuốn sách, chị có hài lòng không? Hoặc chị có mong muốn điều chỉnh, bổ sung trong những lần tái bản?

- Tôi sợ đọc lại những thứ mình viết lắm. Tránh được là tránh hết. Nhưng cũng có khi đọc lại, tôi thấy bất ngờ. Tôi nhận ra mình từng yêu nghệ thuật rất trong sáng và vô tư. Đôi khi một vài trang vẫn khiến tôi xúc động hệt như khi tôi đặt bút, như đoạn về một cửa hàng băng đĩa nơi tôi từng mua một chiếc đĩa của Norah Jones, hay khoảnh khắc tôi cố gắng nhớ lại mình đã làm gì vào lúc Trương Quốc Vinh từ giã cõi đời.

Còn mong muốn chỉnh sửa thì tôi không. Cuốn sách viết ở độ tuổi cuối 20 đầu 30, thì cứ để nó như thế. Nếu đến năm 40 tuổi còn nhu cầu viết về tình yêu cái đẹp, tôi muốn đó là một tình yêu kiểu khác.

Phần thưởng lớn nhất tôi có thể dành cho bản thân đó là dành thêm nhiều thời gian để viết.

Hiền Trang

- Chẳng có nhà văn nào viết sách với mục tiêu giành được giải này giải kia. Tuy nhiên, có thể nhận thấy dường như chị khá có duyên với các giải thưởng. Những thành quả ấy có ý nghĩa như thế nào với cá nhân chị?

- Có một số người cười cợt tôi vì cuốn sách này. Một số khác lại yêu quý nó. Một số ưu ái nó, trao giải thưởng cho nó. Tôi vui vì giải thưởng, đôi khi không tránh khỏi cảm giác, à vậy là mình có giải thưởng, dù ai có cười cợt gì mình thì mình cũng được giải cơ mà. Nhưng cảm giác ấy trôi qua rất nhanh vì cá nhân tôi luôn biết mình ở đâu, mình thực sự có gì, còn cái gì là cái mọi người ưu ái mà thêm thắt cho mình.

Tôi đã gặp nhiều may mắn trong việc viết lách, tôi biết ơn vô kể, nhưng sau rốt, cái quan trọng là tiếp tục viết thôi. Phần thưởng lớn nhất tôi có thể dành cho bản thân đó là dành thêm nhiều thời gian để viết.

(*) Ảnh đầu bài viết: Phim My blueberry nightscủa đạo diễn Vương Gia Vệ với sự tham gia của Norah Jones.

Hiền Trangtừng xuất bản một số tiểu thuyết, tập truyện ngắn, tập tiểu luận như Bức tranh cô gái khoả thân và cây vĩ cầm đỏ; Tuổi trẻ lạc lối và những cuốn sách của tôi; Giấc mộng lang thang trên đồng cỏ úa; Dưới mái hiên đêm, những khách lạ; Chopin biến mất; Tại sao ta yêu; Những khán giả ngồi trong bóng tối; Quán bar trong bụng cá voi... Chị cũng là dịch giả các cuốn sáchDưới bánh xe cuộc đời, Ông già và biển cả.

Tại sao ta yêu mới đây đã lọt vào chung khảo Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 7 năm 2024.

Tại WWDC 2023, Apple đã giới thiệu iOS 17, mang đến nhiều tính năng mới cho hệ điều hành iPhone. Nó bao gồm khả năng tùy biến cho màn hình khóa, cải thiện iMessage, FaceTime, các tính năng mới cho ứng dụng Health và chế độ Standby mới.

Dù vậy, không phải iPhone nào cũng tương thích với iOS 17. Do chỉ hoạt động trên chip A12 Bionic trở lên, iPhone 8, iPhone 8 Plus và iPhone X sẽ không được cập nhật phiên bản mới.

Danh sách các iPhone được nâng cấp iOS 17 bao gồm: iPhone XS và XS Max, iPhone XR, iPhone 11, iPhone 11 Pro và iPhone 11 Pro Max, iPhone 12 và iPhone 12 mini, iPhone 12 Pro và iPhone 12 Pro Max, iPhone 13 và iPhone 13 mini, iPhone 13 Pro và iPhone 13 Pro Max, iPhone SE (gen 2 và gen 3), iPhone 14 và 14 Plus, iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max.

Bản thử nghiệm đầu tiên của iOS 17 sẽ được gửi đến các nhà phát triển trong chương trình Developer của Apple từ hôm nay, trong khi bản thử nghiệm dành cho công chúng phát hành tháng 7 tới.

Bên cạnh iOS 17, Apple cũng ra mắt iPadOS 17, watchOS 10 và macOS sonama. iPadOS 17 tương thích với iPad Pro gen 2 trở lên, iPad Air gen 3 trở lên, iPad gen 6 trở lên và iPad mini gen 5 trở lên. WatchOS 10 yêu cầu người dùng phải có iPhone XS, XR trở lên, dùng iOS 17 và tương thích với: Apple Watch Series 4, Apple Watch Series 5, Apple Watch SE, Apple Watch Series 6, Apple Watch Series 7, Apple Watch Series 8, Apple Watch Ultra.

Cuối cùng, macOS Sonoma bỏ hỗ trợ MacBook Pro 2017, MacBook Air 2017, MacBook 12 inch 2017. Các máy tính Mac tương thích bao gồm: MacBook Pro đời 2018 trở lên, MacBook Air 2018 trở lên, Mac mini 2018 trở lên, iMac 2019 trở lên, iMac Pro 2017, Mac Studio 2022 trở lên, Mac Pro 2019 trở lên.

WWDC 2023: Hệ điều hành iPhone, iPad, Apple Watch và Mac được làm mới

Điểm chuẩn các trường giảm so với năm trước

Điểm chuẩn đại học 2016 theo nguyện vọng 1 vào các trường đều giảm nhẹ so với mức điểm của năm ngoái.

Ở khu vực phía Bắc,hầu hết các trường ĐH thuộc tốp trên như Trường ĐH Ngoại thương, Trường ĐH Y Hà Nội, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân… đều công bố mức điểm chuẩn thấp hơn so với năm 2015.

Chẳng hạn, điểm chuẩn của ngành Kinh tế, Trường ĐH Ngoại thương năm nay là 26,45 điểm, thấp hơn gần 1 điểm so với mức điểm năm trước (27,45).

Thí sinh nộp hồ sơ xét tuyển đại học tại Trường ĐH Bách khoa HN. Ảnh: Lê Văn

Mức điểm chuẩn trúng tuyển vào Trường ĐH Ngoại thương năm nay là 23,5 điểm, thấp hơn khoảng 0,2 điểm so với mức điểm năm trước (23,75).

Tương tự, mức điểm chuẩn của Trường ĐH Y Hà Nội mức điểm chuẩn vào những ngành "hot" nhất như ngành Y Đa khoa hay Răng Hàm Mặt cũng giảm nhẹ.

Cụ thể, ngành Y Đa khoa củaTrường ĐH Y Hà Nội năm nay có mức điểm chuẩn 27 -  giảm 0,75 điểm so với năm 2015. Ngành Răng Hàm Mặt có điểm chuẩn là 26,75, giảm 0,25 điểm.

Đối với Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, mức điểm chuẩn cao nhất năm nay của trường là ngành Kế toán với  25,5 - giảm nửa điểm.

Ngành có điểm chuẩn thấp nhất của Trường ĐH Kinh tế Quốc dân năm nay là Toán ứng dụng trong kinh tế với mức điểm 20,64. So sánh với năm ngoái thì ngành này giảm tới 2,5 điểm.

Riêng trường hợp của Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, điểm chuẩn vào trường năm nay lại nhỉnh hơn một chút so với điểm chuẩn năm 2015.

Cụ thể, các ngành có điểm chuẩn cao nhất năm nay là các ngành có mã xét tuyển KT22, bao gồm 6 ngành: Kỹ thuật máy tính, Truyền thông và mạng máy tính, Khoa học máy tính, Kỹ thuật phầnmềm, Hệ thống thông tin, Công nghệ thông tin.

Điểm chuẩn vào các ngành này của Trường ĐH Bách khoa năm nay là8,82điểm, cao hơn mức điểm năm ngoái là 8,7.

Trong số 18 khối ngành kỹ thuật tuyển sinh năm nay có tới 8 khối ngành có điểm chuẩn từ 8 điểm trở lên. So với năm 2015, điểm chuẩn các ngành đều có tăng nhẹ.

Với các trường thuộc khu vực phía Nam, phổ điểm chuẩn cũng tương tự, hầu hết đều có xu hướng giảm nhẹ.

Các trường thuộc top đầu như Trường ĐH Bách khoa TP. HCM hay Trường ĐH Y dược TP. HCM ,điểm chuẩn các ngành giảm nhẹ hoặc chỉ bằng so với mức điểm chuẩn của năm ngoái.

Như với Trường ĐH Bách khoa TP. HCM, điểm chuẩn các ngành Kiến trúc, Xây dựng giảm 1 điểm.

Cũng giống trường hợp Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, điểm chuẩn một số ngành của Trường ĐH Bách khoa TP. HCM có mức tăng như các nhón ngành Máy tính và Công nghệ thông tin, Kỹ thuật vật liệu, nhóm ngành Vật lý kỹ thuật - Cơ kỹ thuật.

Trường ĐH Y dược TP. HCM cũng có nhiều ngành giảm mức trúng tuyển tới 2 điểm.

Cụ thể, điểm chuẩn ngànhY đa khoa cao nhất năm nay là 26,75 giảm 1,25 điểm. Các ngành Răng hàm mặt 26 điểm giảm 1,25. Ngành Dược học giảm 0,75 điểm. Ngành Y tế công cộng có điểm chuẩn thấp nhất là 20,5 - giảm 2,25 điểm.

Với các trường tốp dưới, tình hình tuyển sinh khó khăn hơn, hầu hết các trường đều xác định mức điểm chuẩn bằng với mức điểm sàn xét tuyển do Bộ GD-ĐT công bố.

Trường ĐH Lâm nghiệp chỉ có duy nhất các ngành có thi môn năng khiếu nhân hệ số 2 lấy điểm chuẩn là 17 điểm. Các ngành còn lại đều lấy mức điểm chuẩn là 15 điểm, bằng mức điểm sàn.

Trường ĐH Hoa Sen, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành điểm chuẩn năm nay cũng giảm mạnh. Nhiều  ngành giảm tới 4 điểm. Mức điểm chuẩn chung của các trường này chỉ bằng mức điểm sàn là 15 điểm.

Hạ điểm chuẩn để "bù trừ" thí sinh ảo

Hầu hết các trường ĐH đều có chung nhận định, việc lên phương án điểm chuẩn trúng tuyển năm nay của các trường khá khó khăn do lượng thí sinh ảo lớn.

Thí sinh nộp hồ sơ tại Trường ĐH Kinh tế Quốc dân. Ảnh: Lê Văn

Theo phương án tuyển sinh năm nay, mỗi thí sinh sẽ được đăng ký 2 trường, mỗi trường 2 nguyện vọng theo thứ tự ưu tiên.

Chính vì thế, các trường rất khó xác định thí sinh trúng tuyển vào trường có theo học hay không hay lựa chọn một trường khác trong khi Bộ GD - ĐT lại quy định không cho phép các trường tuyển vượt chỉ tiêu đã đăng ký.

Theo ông Trịnh Minh Thụ, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Thủy lợi, điều khó khăn nhất là điểm chuẩn đưa ra phải tránh được thí sinh "ảo" để không tuyển hụt chỉ tiêu; đồng thời cũng không thể đưa ra phương án điểm chuẩn với hệ số tăng thêm quá lớn, có thể dẫn đến vượt chỉ tiêu đã đăng ký với Bộ GD-ĐT.

Để làm được điều này, các trường phải phân tích kỹ phổ điểm mà thí sinh nộp vào từng ngành, từng trường. Bên cạnh đó, nghiên cứu xem bao nhiêu thí sinh đăng ký các trường khác. Tuy nhiên, ông Thụ cho rằng, năm nay, việc phân tích dữ liệu để đưa ra phương án điểm chuẩn vẫn khá khó khăn vì khả năng hồ sơ ảo khá lớn.

Còn ông PhạmThái Sơn, Phó trưởng phòng Đào tạo, Trường ĐH Công nghệ Thực phẩm TP. HCM cho biết, trong quá trình xác định điểm chuẩn, trường đã phải sử dụng các biện pháp để lọc số lượng "ảo" như loại trừ số lượng thí sinh vừa đăng ký xét tuyển học bạ vừa đăng ký xét tuyển bằng điểm thi vào trường bằng cách dò số CMND.

Song song với đó, trường kiểm tra các thí sinh vừa đăng ký vào trường và vừa đăng ký vào các trường khác, xác định khả năng thí sinh đó đủ điểm trúng tuyển vào trường thì có bao nhiêu phần trăm sẽ nhập học dựa đánh giá dựa vào thương hiệu của ngành, của trường và mức học phí.

"Chẳng hạn, nêu một thí sinh có mức điểm trúng tuyển vào ngành công nghệ thông tin của trường và cũng cùng mức trún gtuyển vào một trường như ĐH Bách khoa TP.HCM thí chắcchắn em đó sẽ chọn trường Bách khoa. Tuy nhiên nếu là trường khác có cùng mức thương hiệu thì cơ hội là 50%" -ông Sơn cho hay.

Để loại trừ thí sinh "ảo", hầu hết các trường đều sử dụng phương án hạ mức điểm chuẩn xuống thấp và tuyển vượt mức chỉ tiêu ban đầu đã đăng ký để "trừ hao". Đây có thể là một trong những lý do mức điểm chuẩn năm nay của các trường hạ hơn năm ngoái.

Theo ông Trần Văn Tớp, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, khi xác định điểm chuẩn năm nay, nhà trường đã tính toán hệ số tăng thêm ở các ngành để loại trừ các thí sinh "ảo".

"Hầu hết thí sinh nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển vào trường năm nay đều có mức điểm khá cao. Tuy nhiên, những thí sinh này cũng có thể nộp hồ sơ vào các trường đang rất thu hút các thí sinh vùng nông thôn như các trường Y, Dược hay trường thuộc khối ngành công an, quân đội" - ông Tớp cho biết.

Chính vì thế, phương án điểm chuẩn năm nay của Trường ĐH Bách khoa Hà Nội đã được đưa ra với hệ số tăng thêm khoảng 10% (trung bình) để loại trừ thí sinh ảo. Nhiều ngành như cácchương trình đào tạo quốc tế hay chương trình tiên tiến, trường mới chỉ tuyển được 30% chỉ tiêu.

Tương tự, ông Lê Chí Thông, Trưởng phòng Đào tạo, Trường ĐH Bách khoa TP. HCM cho  trường cân nhắc rất kĩ và đương nhiên đã tính đến phương án trừ "ảo".

Việc trừ  "ảo" được thực hiện bằng cách hạ điểm chuẩn xuống thấp hơn,  thay đổi ở từng ngành khác nhau. Tuy nhiên, ông Thông cho biết, phải sau ngày 19/8 mới biết được số học sinh nhập học có dư thừa so với quy định của Bộ không, vì trường đã tính tới phương án tuyển sinh đủ trong đợt xét tuyển đầu tiên.

Đối với các trường thuộc tốp dưới, việc loại trừ thí sinh ảo được thực hiện bằng cách hạ mức điểm chuẩn xuống tối đa để "bù trừ".

Chẳng hạn như Trường ĐH Lâm nghiệp, mặc dù nhận được số lượng hồ sơ bằng với mức chỉ tiêu đặt ra và dự đoán một số ngành của trường sẽ có điểm chuẩn cao hơn năm ngoái. Tuy nhiên, theo ông Cao Quốc An, Trưởng phòng Đào tạo thì tỉ lệ thí sinh ảo nộp hồ sơ vào các trường như ĐH Lâm nghiệp có thể lên tới 50% thậm chí hơn. Vì thế, phương án điểm chuẩn của trường năm nay đưa ra bằng mức điểm sàn - 15 điểm.

Mặc dù đã tính toán để loại trừ "ảo" song ông Phạm Thái Sơn cũng cho biết,"rủi ro có thể không tuyển đủ chỉ tiêu vẫn rất lớn". Chính vì vậy, nhiều trường có thể sẽ phải xét tuyển bổ sung đợt thứ 2.

Năm nay, Bộ GD-ĐT cũng cho phép các trường điểm chuẩn đợt sau không nhất thiết phải cao hơn điểm chuẩn đợt 1. Vì vậy, các trường vẫn có thể tuyển thêm chỉ tiêu và các thí sinh vẫn còn nhiều cơ hội nếu chưa trúng tuyển trong đợt 1.

• Lê Văn - Lê Huyền

Kết hợp AI “dạy” tiếng Việt  

Lãnh đạo của một doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam mong muốn học tiếng Việt nhanh, đọc được 90% nội dung của các văn bản thông thường. Vấn đề là, ông ấy quá bận rộn và chỉ có khoảng thời gian 1 tiếng (từ 12-13h mỗi ngày) để học. Vì vậy, cần áp dụng công nghệ vào phần mềm học ngôn ngữ sao để giúp ông ngoại ngữ nhanh? 

Trên đây là bài toán của vị trí lãnh đạo công ty FDI đặt ra với PGS.TS Đinh Điền, Giám đốc Trung tâm Ngôn ngữ học tính toán, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia TP.HCM. 

Là người có nhiều đề tài nghiên cứu khoa học và công trình công bố quốc tế về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dịch máy, ngôn ngữ học phản bác và dạy tiếng Việt cho người nước ngoài, PGS Điền cho rằng, ứng dụng AI rất cần thiết để giải quyết các vấn đề trong ngôn ngữ học.  

Cụ thể, bước đầu tiên của việc học bất kỳ ngôn ngữ nào là dạy ngôn ngữ âm thanh. Rào cản ở đây là tiếng Việt có thanh điệu, có điệu, khi dạy cho những người học thuộc hệ ngôn ngữ không có thanh điệu như người Anh, người Pháp… sẽ rất khó. Đơn cử, thay vì hỏi: “Bạn đi ngủ chưa?” thì người học sẽ nói “Bạn đi ngu chưa?”, bởi họ không phân biệt được thanh điệu. Cần dạy họ đặt trò chơi ở đâu khi phát âm, khẩu hình ngậm ra sao, phát âm ra đúng hay sai khác nhau như thế nào.  

Lúc này, phần mềm ứng dụng AI trong dạy ngoại ngữ có thể mô phỏng khẩu hình đánh răng, phát âm thanh sẵn để người học bắt chước. Sau đó, người học tập phát lại âm thanh, thu vào phần mềm, sử dụng công nghệ đối chiếu giữa phát âm của người học và phát âm chuẩn từ phần mềm, cải thiện khả năng phát âm nhanh. Tất cả các công đoạn trên đều bắt buộc phải ứng dụng AI.  

Một dẫn chứng khác, theo Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học do cố Giáo sư Hoàng Phê chủ biên, vốn từ gốc tiếng Việt có khoảng 34.000 từ, tính toán cho thấy, cần dạy khoảng 10% lượng từ cho máy, tương đương với 3.400 từ thông tin ứng dụng, là máy có thể đọc được khoảng 90% văn bản tiếng Việt thông thường. Để có được bảng thống kê dữ liệu này, PGS Điền buộc phải sử dụng AI, gắn nhãn lên hệ thống từ vựng trong kho ngữ liệu tiếng Việt . 

Có thể nói, AI đã thay đổi cách dạy - học của ngành giáo dục. Thực tế, rất nhiều ứng dụng trí tuệ nhân tạo đã ra đời nhằm hỗ trợ quá trình dạy - học trở nên nhanh chóng, hiệu quả hơn.  

Câu chuyện kết hợp giữa khoa học máy tính và ngôn ngữ học khá thú vị trên cho thấy, quá trình đào tạo, ứng dụng AI vào thực tế là rất cần thiết, song không dễ dàng. Các dữ liệu cần được phân tách theo nhiều lớp định danh, ở mỗi lớp sẽ phải xử lý từng biến số với các định danh cụ thể khác nhau nữa. 

Khi máy móc học ngôn ngữ...  

Không chỉ giúp con người học ngôn ngữ, trí tuệ nhân tạo còn giúp các hệ thống hỗ trợ lý trí thông minh ngôn ngữ tốt hơn. Máy móc được huấn luyện và tiến bộ mỗi ngày.  

Tương tự câu chuyện của PGS Điền, dưới đây lại là dẫn chứng sinh động khác về cách mà một trợ lý thông minh hiểu ngôn ngữ con người.

Đó là quá trình nghiên cứu và phát triển trợ lý giọng nói tiếng Việt Kiki trên ô tô, để nhận dạng tốt giọng nói với nhiều ngữ điệu vùng miền khác nhau. Trong khoa học máy tính, nhận dạng giọng nói là một nhánh quan trọng của trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi giọng nói con người thành một định dạng hữu ích và có thể hiểu được bằng các ứng dụng máy tính. Công nghệ này là cầu nối tương tác giữa máy móc và con người. Trợ lý giọng nói đã trở thành ứng dụng không thể thiếu trên toàn thế giới. Phổ biến nhất có thể kể đến như: Siri của Apple, Google Assistant, Amazon Alexa, hay Kiki ở Việt Nam.

Anh Nguyễn Hoàng Khánh Duy, người viết những dòng code đầu tiên cho Kiki chia sẻ, để huấn luyện mô hình AI đủ thông minh khi nhận diện giọng nói, phản hồi thông tin đúng cho người dùng, thì dữ liệu ngôn ngữ đóng vai trò chủ chốt. 

Dẫn chứng, chức năng rất quan trọng với người dùng trợ lý tiếng Việt Kiki trên ôtô là dẫn đường. Do đó, đội ngũ phát triển sản phẩm phải chuẩn bị dữ liệu, vốn từ vựng để hỗ trợ “mượt” cho các câu lệnh từ người dùng. Sau quá trình thu thập dữ liệu, huấn luyện mô hình, chỉ số thể hiện chất lượng nhận diện giọng nói ở phiên bản sau đã cải thiện 40% so với ban đầu.

Việc nhận diện giọng nói trên xe ô tô không chỉ dừng lại ở mỗi bài toán về dẫn đường, địa điểm mà còn nhiều vấn đề khác. 

Ví dụ, đặc thù sử dụng Kiki trên xe ô tô thì tiếng ồn do động cơ, gió hay tiếng phát ra từ các thiết bị giao thông trên đường cũng rất lớn, điều này ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng nhận diện giọng nói của Kiki trên xe. Do đó, yêu cầu đội ngũ Kiki phải cố gắng giải quyết điều kiện ồn ào bằng cách tăng cường dữ liệu bằng cách nói trong điều kiện ồn ào sao cho phù hợp với cuộc sống thực tế nhất.  

Ngoài ra, bằng các kỹ thuật mới trên thế giới như self-supervised (học tự giám sát), Kiki đang cố gắng “học” từ cả những dữ liệu không được gán nhãn, để cải thiện mô hình tốt hơn nữa. Tính ổn định của trợ lý giọng nói tiếng Việt này đang cải thiện với việc không ngừng đào tạo, nâng cấp sản phẩm.

Rõ ràng, tiến bộ của công nghệ đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ. ChatGPT ra đời cuối năm 2022 đã trả lời một phần cho câu hỏi về cách dữ liệu lớn vận hành. Công nghệ đang “bước” vào giữa đời sống, đặc biệt, trong giáo dục, ngôn ngữ, những lĩnh vực vốn phụ thuộc nhiều vào con người trước đây. AI tái định nghĩa cách chúng ta học tập, làm việc, sinh hoạt... như những ví dụ cụ thể nêu trên.

Nhưng khi đọc bản dự thảo, ông Thuyết cho rằng “phương án của năm 2017 sẽ khắc phục được những nhược điểm của kỳ thi năm 2016. Ngoài việc góp phần khắc phục học lệch, việc thi trắc nghiệm khách quan vừa đảm bảo chấm nhanh, vừa đảm bảo chính xác, công bằng”.

Không nên mỗi năm thay đổi một lần 

Ngay khi vào lớp 10, học sinh đã xác định hướng thi đại học cho 3 năm tới và xác định ưu tiên cho các môn học trọng tâm. Những thay đổi năm tới được công bố trước kỳ thi diễn ra 10 tháng thì có quá cập rập cho các em?

- Bộ GD-ĐT đứng ở vai trò quản lý Nhà nước, nhìn thấy những bất cập của kỳ thì năm 2016  mà không khắc phục thì cũng không được.

Cách khắc phục của năm 2017 không dẫn đến những đảo lộn trong học hành và thi cử của học sinh; bởi ở trường, các em vẫn học  chừng đó môn, đề thi 2 môn tự chọn là đề thi tổ hợp nhưng nội dung vẫn là nội dung từng môn, và nội dung thi chủ yếu giới hạn trong chương trình lớp 12.  

GS Nguyễn Minh Thuyết

Ông có cho rằng phương án cho năm 2017 có tính chất thử nghiệm và tiếp tục rút kinh nghiệm cho một kế hoạch bài bản hơn sau này?

- Tôi cho rằng một phương án áp dụng cho cả nước thì không thể gọi là thử nghiệm.

Tuy nhiên, theo tôi, Bộ GD-ĐT vẫn nên nghiên cứu cẩn thận để công bố một lộ trình đổi mới thi cử, không nên mỗi năm thay đổi một lần. Chẳng hạn, cần sớm cho biết từ nay đến năm 2020 tổ chức thi thế nào, từ sau năm 2020 thế nào.

Tôi nghĩ rằng cuối cùng sẽ đi đến một trong hai phương án: Phương án 1  là giao việc thi tốt nghiệp THPT cho các sở GDĐT, còn tuyển sinh ĐH, CĐ là việc của các trường ĐH, CĐ. Phương án 2 là thành lập các trung tâm khảo thí để những trung tâm này đứng ra tổ chức các kỳ thi, có thể là tổ chức vài lần trong năm. Từ kết quả của những kỳ thi này, các sở GDĐT sẽ xét công nhận tốt nghiệp THPT, các trường sẽ xét tuyển vào ĐH, CĐ. Nhưng muốn có những trung tâm khảo thí mạnh thì phải tổ chức ngay từ bây giờ. 

Nếu có ngân hàng đề cực lớn, sẽ không phải lo lắng việc luyện thi 

Dự thảo có đưa ra một điểm mới là môn Toán sẽ thi trắc nghiệm. Và đang có những lo ngại cách thi này sẽ khiến học sinh tập trung rèn các kỹ năng xảo thuật, ảnh hưởng tới tư duy toán học của các em. Ông nhìn nhận việc này ra sao?

- Về khả năng ảnh hưởng của đề thi trắc nghiệm khách quan đến tư duy toán học của học sinh, theo tôi, không đáng lo. Bởi thi tốt nghiệp chỉ là một thời khắc; cả quá trình dạy và học mới quan trọng. Trong quá trình dạy học, giáo viên vẫn ra các bài tập kiểu khác cho học sinh làm thì vẫn rèn được tư duy cho các em.

Chỉ có điều trong một kỳ thi, nếu chỉ đánh giá bằng trắc nghiệm khách quan thì sợ không đánh giá được hết năng lực của học sinh, đặc biệt là năng lực tư duy.

Trắc nghiệm khách quan thích hợp với những kỳ thi có số lượng thí sinh lớn, cần chấm nhanh và chính xác. Nhưng nó không đánh giá được năng lực tư duy, năng lực diễn đạt của học sinh. Do đó, ở một số nước, trong kỳ thi,  người ta thường ra những đề thi kết hợp trắc nghiệm và tự luận. Bài tự luận có thể ngắn thôi, mục đích là để đo năng lực tư duy, diễn đạt.  

Theo ông, với cách thi trắc nghiệm này và ngân hàng đề thi, liệu có tái diễn câu chuyện thí sinh lao vào luyện những bộ đề - một cách làm giáo dục lạc lối từng diễn ra suốt thời gian dài những năm 1990?

- Trước đây, các bộ đề lúc mới ra được hoan nghênh nhưng sau này trở nên quá quen thuộc, nhàm chán và trở thành một thứ khuyến khích học "tủ".

Thi trắc nghiệm, nếu ngân hàng đề thi ít đề thì sẽ lặp lại câu chuyện trước đây. Nhưng nếu có rất nhiều đề và có nhiều khả năng xáo trộn giữa đề này với đề kia thì không lo chuyện đó. Vấn đề là chúng ta phải xây dựng được một ngân hàng đề thi cực lớn. Khi số lượng là cực lớn thì thí sinh có muốn luyện theo hết cũng chả được. Mà nếu luyện được hết con số bài tập lớn như vậy thì càng tốt, càng nâng cao được kiến thức, kỹ năng. 

Ông đánh giá như thế nào khi bộ đề thi dự kiến sẽ lấy nền tảng là ngân hàng đề của một cơ sở giáo dục đại học, như ĐHQG Hà Nội chẳng hạn?

- Tôi chưa thấy dự thảo nói đến khả năng này. Nhưng nếu lấy đề thi của ĐHQG Hà Nội làm nền tảng thì chắc Bộ GD-ĐT phải chọn lọc những bộ đề phù hợp. Bởi kỳ thi ở ĐHQG Hà Nội dù được thí điểm 3 năm nay rồi và được đánh giá là tốt, nhưng đề thi đó, theo tôi hiểu, có tính tích hợp cao, chưa chắc đã phù hợp với học sinh hiện nay.

Do đó, muốn dựa vào ngân hàng bộ đề của ĐHQG Hà Nội thì Bộ GDĐT phải đánh giá thật chu đáo để xem khả năng phù hợp của các bộ đề này với các vùng miền, các địa phương khác nhau ra sao.  

Nếu là hiệu trưởng một trường đại học, ông có dùng kết quả của kỳ thi do các địa phương tổ chức để xét tuyển thí sinh vào trường mình không?

- Việc dùng kết quả thi tốt nghiệp THPT quốc gia hay không, tôi nghĩ cũng tùy trường. Nếu là trường top dưới thì dựa vào kết quả đó cũng có thể được rồi. Những trường top trên có thể có thêm các điều kiện bổ sung.

Tuy nhiên theo tôi, chất lượng đầu vào cũng chỉ đóng góp một phần trong chất lượng đào tạo. Cái quan trọng nhất là quá trình đào tạo và kiểm soát đầu ra.

Tôi thấy nhiều em thi không đỗ vào các trường đại học công ở Việt Nam nhưng đi học tự túc ở nước ngoài, trở về nước làm việc khá tốt. Bởi quá trình đào tạo ở nước ngoài rất khắt khe, không cho phép học hời hợt. 

Các trường đại học ở Việt Nam tiến tới phải lo quá trình đào tạo và chuẩn đầu ra. Chứ hiện nay ta mới siết chuẩn đầu vào, còn đã vào rồi, muốn học kiểu gì thì học, có khi 100 em vào, cũng suýt soát 100 em ra trường.

Chỉ tập trung thi cử khó đào tạo thế hệ mới có năng lực

 Trước thay đổi của kỳ thi, ông muốn chia sẻ điều gì? 

- Tôi nghĩ thi cử chỉ là một khâu trong quá trình đào tạo và dạy học. Chúng ta phải tiếp tục tìm ra phương án tổ chức thi cử tốt nhất nhưng cũng phải thúc đẩy các khâu khác. Chứ tất cả chỉ tập trung vào kỳ thi thì cũng rất khó để có thể đào tạo ra một thế hệ mới có năng lực và phẩm chất tốt. 

 Trong đổi mới, việc đổi mới phương pháp dạy học là quan trọng nhất. Bởi thực ra, dù dạy theo sách giáo khoa cũ nhưng nếu có phương pháp dạy học khác thì chắc chắn sẽ có một kết quả khác. 

Câu chuyện dưới đây của một tác giả Trung Quốc trên tờ Văn Cảo Báo (theo Báo điện tử Phụ nữ Today, ngày 8/7/2012) có thể giúp bạn đọc hình dung phương pháp dạy học quan trọng như thế nào:

Một người Trung Quốc đ­ưa cậu con trai chín tuổi tới Mỹ. Những ngày đầu quan sát cách học của con ở trường, ông lo lắng vô cùng vì thấy trong lớp, học sinh tự do tùy ý thảo luận, có thể c­ười ầm ĩ; Giáo viên và học sinh thường xuyên cùng ngồi bệt trên mặt đất; Vào giờ học mà cứ như­ đang chơi trò chơi; Ba giờ chiều đã là tan học; Lại không có sách giáo khoa thống nhất...

Khi ông đem cho giáo viên xem bài học lớp 4 mà con ông đã học ở Trung Quốc, giáo viên nói với ông, cho tới lớp 6, con trai ông không phải học thêm môn Toán nữa. Lúc đó, ông cảm thấy hối hận vì làm lỡ việc học của con.

Nhưng một bận, ông thấy đứa trẻ cứ tan học lại chạy tới thư­ viện rồi mang một lô sách về nhà, thế mà ch­ưa tới hai ngày đã trả. Ông hỏicon mượn sách nhiều như­ thế để làm gì. Cậu con trai đáp: “Con làm bài tập”.

Nhìn thấy tên bài tập mà cậu bé đang làm trên máy vi tính: “Trung Quốc hôm qua và hôm nay”, ông kinh ngạc.

Ông hỏi con trai, đây là chủ ý của ai, cậu bé hồn nhiên đáp: “Thầy giáo nói Mỹ là một nư­ớc di dân, mỗi học sinh đều cần viết một bài về đất n­ước mà tổ tiên mình đã sinh sống, còn phải phân tích sự khác biệt so với nư­ớc Mỹ dựa trên địa lý, lịch sử, nhân văn, đồng thời phải đ­ưa ra quan điểm và cách nhìn của mình”. Ng­ười cha im lặng.

Nhưng mấy ngày sau, ông thấy bài tập của con trai đã xong, một tập gồm hơn 20 trang giấy. Bài văn đư­ợc viết có lý lẽ, có căn cứ, đặc biệt là một danh sách thư­ mục tham khảo ở phần cuối khiến ng­ười cha không khỏi bàng hoàng.

Câu chuyện trên cho thấy hai phương pháp giáo dục khác nhau: Một đằng là tổ chức lớp học quy củ, dạy thật nhiều kiến thức. Một đằng là phát huy khả năng tự học và sự năng động của học sinh, qua đó giúp các em tự hoàn thiện năng lực của mình.

Hai cách học này, như kết luận của người cha trong câu chuyện, sẽ dẫn tới hai kiểu phát triển khác nhau: “Rất nhiều ngư­ời có cảm giác rằng ngư­ời Mỹ th­ường không phải là đối thủ của l­ưu học sinh Trung Quốc trong chuyện thi lấy học bổng, nh­ưng cứ đụng tới lĩnh vực thực tiễn, làm một vài vấn đề có tính nghiên cứu, thì ng­ười Trung Quốc không thể linh hoạt đ­ược bằng ngư­ời Mỹ, không có tính sáng tạo dồi dào như­ họ. […] Một khi không còn quy định, mất đi sự chỉ đạo, không nhìn thấy hệ thống quy chiếu vốn có nữa, thì với ngư­ời Mỹ là giành đ­ược tự do, còn với người Trung Quốc, có lẽ chỉ còn lại cảm giác mất phư­ơng h­ướng, khủng hoảng, trống rỗng, không biết dựa vào đâu.” 

Xin cảm ơn ông! 

Hạ Anh - Thanh Hùng (Thực hiện)

• Thanh Hùng

Vụ tử nạn của Tangmo vẫn đang được điều tra.

Theo vị quan chức, cảnh sát đã triệu tập tổng cộng 65 người là nhân chứng để phục vụ công tác điều tra. Trong vài ngày tới, họ tiếp tục mời thêm vài người trước khi vụ việc được đóng hồ sơ. Ông kêu gọi những người dân ở quanh khu vực sông Chao Phraya nếu có bằng chứng có thể chủ động đến nộp cho cơ quan cảnh sát.

"Tôi rất mong đợi những bằng chứng xác thực, tin cậy để phục vụ công tác điều tra. Về những thông tin bịa đặt, gây nhiễu loạn chắc chắn sẽ bị pháp luật xử lý nghiêm", ông nói. 

Quản lý Kratik xuất hiện trong buổi lấy lời khai chiều 6/3.

Chiều 6/3, phóng viên ghi nhận quản lý Kratik có mặt tại trụ sở cảnh sát. Cô trải qua 4 giờ làm việc, hoàn tất lấy lời khai vào lúc 21h tối và sau đó lên xe rời đi. Trước đó, Kratik đã được mời lên lấy lời khai vài lần. Nữ quản lý cũng là người khiến dư luận đổ dồn sự chú ý vì được cho là có liên quan trực tiếp đến vụ tử nạn của Tangmo. 

Trong khi đó, Jack Raja Hyder - người tự nhận có nhắn tin trao đổi với Kratik - cho biết vị quản lý thừa nhận với mình về việc đã lỡ nhận một công việc "tiếp khách" cho Tangmo dù nữ diễn viên không hề biết. Jack nói với kênh Thairathanh hiện nắm giữ những bằng chứng là tin nhắn, hình ảnh và video chứng minh cho lời nói của mình. Đây được xem là thông tin quan trọng, trái ngược với toàn bộ lời khai của nhóm bạn của Tangmo trước đó. Tuy nhiên, phía cảnh sát từ chối đưa ra phản hồi về tính xác thực. 

Một số vật chứng mới được các thợ lặn phát hiện.

Ở diễn biến khác, các thợ lặn phụ trách tìm kiếm thêm bằng chứng của vụ việc cũng phát hiện thêm 1 số đồ vật ở 2 địa điểm tìm kiếm. Trong đó là một chiếc túi đen bên trong có chứa một vỏ rượu và một cái túi nhựa có đựng đồ bên trong. Những món đồ này đã được đưa về cơ quan pháp y để tiến hành giám định. 

Anna - bạn thân của Tangmo cũng cho biết cô mong sớm có kết quả điều tra trước tang lễ của nữ diễn viên ngày 11/3. Cô cho hay vụ việc tử nạn của diễn viên Chiếc lá cuốn bay hiện không chỉ được người dân Thái Lan quan tâm mà kể cả các nước, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Việt Nam cũng đặc biệt chú ý.  

Toàn cảnh về vụ tai nạn của nữ diễn viên "Chiếc là cuốn bay" Tangmo Pattaratida tại đây

Quản lý Kratik khóc khi được phỏng vấn

Thúy Ngọc

Lộ nhiều clip trong vụ tử nạn của diễn viên ‘Chiếc lá cuốn bay’

Trong thời điểm cảnh sát Thái Lan đang nỗ lực điều tra, nhiều bằng chứng mới xuất hiện với không ít nghi vấn được đặt ra trong vụ việc Tangmo Pattaratida tử nạn.