Đó cũng là lý do mà gian lận trực tuyến là một trong những vấn đề mà Việt Nam phải đối mặt trước sự phát triển nóng của thương mại điện tử. Theo báo cáo của tổ chức We Are Social Report, các quốc gia Đông Nam Á có thể mất 260 triệu USD bởi gian lận trực tuyến trong thương mại điện tử. Các quốc gia chịu ảnh hưởng lớn nhất của tình trạng này là 3 nước Thái Lan, Việt Nam và Indonesia.

Do vậy, nếu là tín đồ của Black Friday và Cyber Monday, các bạn nên nắm vững những bí kíp sau đây để tránh việc vô tình trở thành nạn nhân của những trò lừa đảo đội lốt bán hàng qua mạng.

Chọn sàn TMĐT uy tín

Theo Sách trắng TMĐT Việt Nam năm 2019, 74% lượng giao dịch mua sắm trực tuyến năm 2018 tại Việt Nam được thực hiện qua các sàn TMĐT. Có thể nói, các sàn TMĐT cũng chính là các đại siêu thị của người Việt trên môi trường online. Do đó, cũng giống như ngoài đời thực, người dùng nên chọn mua hàng online ở các các sàn TMĐT lớn và có uy tín. 

Top 10 doanh nghiệp TMĐT hàng đầu Việt Nam dựa trên số lượng truy cập. Số liệu: iPrice

Theo thống kê của iPrice, trong Q3 năm 2019, 5 doanh nghiệp TMĐT hàng đầu Việt Nam dựa trên số lượng truy cập lần lượt là Shopee, Sen Đỏ, Thế Giới Di Động, Tiki và Lazada. Tổng lượng truy cập của 5 ông lớn này vượt trội so với phần còn lại. 

Tuy vậy, để chọn cho mình một sàn TMĐT có uy tín không chỉ đơn thuần dựa trên số lượt truy cập, người mua hàng cần tìm hiểu về các chính sách của từng sàn TMĐT đối với việc đổi trả hàng hóa nếu có vấn đề phát sinh. Một số sàn TMĐT hiện nay còn có chính sách hoàn tiền cộng thêm cả chi phí đền bù trong trường hợp người dùng nhận phải hàng kém chất lượng. 

Chỉ nên mua ở gian hàng chính hãng

Đây là điều cần đặc biệt lưu ý nếu như bạn có ý định mua một sản phẩm có giá trị cao thông qua hình thức online. Các sản phẩm giá trị cao phổ biến trên các sàn TMĐT hiện nay chỉ yếu ở mảng điện máy với các mặt hàng như điện thoại, laptop, máy tính bảng hay các thiết bị điện tử - điện lạnh. 

Nhiều thương hiệu lớn đã bắt tay với các sàn TMĐT để tạo ra những gian hàng chính hãng trên mạng. Người dùng nên lựa chọn những gian hàng biết chắc nguồn gốc xuất xứ khi mua hàng online, đặc biệt là với những đơn hàng có giá trị lớn. Ảnh: Trọng Đạt

Nắm bắt xu thế mua sắm online của người dùng, nhiều nhà sản xuất lớn đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với các sàn TMĐT để lập nên các gian hàng chính hãng online. Dẫn đầu xu hướng này là LG và Samsung, 2 thương hiệu rất phổ biến và được nhiều người dùng Việt Nam ưa chuộng. 

Người dùng nên cân nhắc giữa việc lựa chọn hàng hóa được phân phối bởi gian hàng chính hãng và các đại lý thứ cấp. Tùy theo thời gian và dòng sản phẩm, một số đại lý sẽ tung ra mức giá thậm chí còn rẻ hơn cả các gian hàng chính hãng. Tuy vậy, việc chọn mua sản phẩm từ chính nhà sản xuất sẽ là sự đảm bảo chắc chắn hơn đối với người dùng. 

Một số sàn TMĐT điện tử hiện cũng trực tiếp đứng ra “ôm hàng” và trở thành đại lý phân phối cho các thương hiệu. Các gian hàng và sản phẩm được bán theo dạng này cũng có độ khả tín cao và ít khả năng bị làm giả. 

Chọn ship COD thay vì thanh toán online

Các sàn TMĐT sẽ cho phép người dùng có thể lựa chọn nhiều hình thức thanh toán khác nhau. Nếu phải so sánh thì việc thanh toán ship COD (trả tiền khi nhận hàng) luôn là hình thức có lợi nhất cho người dùng thay vì thanh toán qua thẻ và ví điện tử. 

Lý do của lựa chọn này bởi người dùng sẽ không phải trả các khoản phí khi thanh toán online. Bên cạnh đó, bạn cũng sẽ không bị “ôm tiền” trong trường hợp thất lạc hàng hóa. Nếu xui xẻo rơi vào tình trạng mất hàng khi đã thanh toán online, thông thường người mua sẽ phải đợi từ 15-30 ngày mới có thể được hoàn lại tiền về tài khoản.

Yêu cầu được đồng kiểm khi nhận hàng

Thực tế cho thấy, khi mua hàng online, xảy ra không ít trường hợp hàng hóa được giao không đúng như những gì mà người mua đã đặt. Không chỉ vậy, việc mua điện thoại nhận được gói hàng bên trong có cục gạch cũng không phải hiếm gặp trong thời buổi hiện nay. 

Việc đồng kiểm là điều rất cần thiết để có thể bảo vệ người mua hàng. Tuy vậy, nhiều sàn TMĐT đã đề ra chính sách không đồng kiểm, đẩy thiệt thòi về phía người sử dụng. Trong ảnh là một đơn hàng mà người dùng không được đồng kiểm. Ảnh: Trọng Đạt

Để có thể tự bảo vệ mình, người mua cần thỏa thuận với người bán để yêu cầu được áp dụng hình thức đồng kiểm. Điều này tức là khi nhận hàng hóa, bạn sẽ bóc hàng ngay trước sự chứng kiến và xác nhận của nhân viên giao hàng. 

Không chỉ phòng ngừa khả năng bị tráo hàng, việc đồng kiểm cũng sẽ giúp người mua giảm bớt rủi ro hàng hóa bị bể vỡ trong quá trình vận chuyển do lỗi của bên giao hàng hoặc người bán. 

Quay camera khi tự mở hàng

Trong trường hợp cửa hàng và sàn TMĐT không chấp nhận đồng kiểm, hay bạn không phải là người trực tiếp nhận hàng, việc quay camera quá trình mở hàng là điều hết sức cần thiết. 

Đây sẽ trở thành một bằng chứng để bảo vệ quyền lợi của bạn trong trường hợp chẳng may bị đánh tráo hay giao nhầm hàng. Vì vậy, hãy nhớ kỹ, luôn phải quay camera khi tự mở hàng mà không có sự chứng kiến của nhân viên giao nhận. 

Trọng Đạt

- Bố mẹ nghèo lại đau ốm, tàn tật nên không mua nổi xe lăn cho Hải, chỉ đóng cho chiếc cũi gỗ để anh di chuyển hằng ngày trong nhà. Còn đứa em út bị viêm cầu thận nặng, chuẩn bị vào lớp 10 mà không có tiền đi viện chữa trị dứt điểm.

Gia đình ông Hồ Trọng Liễn (SN 1957) và bà Châu Thị Liên (54 tuổi) là người dân tộc Vân Kiều ở thôn Xuân Sơn xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) là hộ nghèo đã mấy năm nay.

Con ngồi củi gỗ vì bố mẹ không mua nổi xe lăn

Hai ông bà có với nhau ba người con trai, ông Liễn từ nhỏ đã có tật, hai tay ngắn, hai chân không bằng nhau nên cuộc sống gia đình rất chật vật.

Năm 1985, Hồ Trọng Hải chào đời, cả gia đình ai cũng mừng vì bé lành lặn, khỏe mạnh. Không như suy nghĩ của đa số bà con Vân Kiều, gia đình ông Liễn luôn coi sự học của con là trên hết. Sau khi học xong THCS Hải xuống thị trấn cách đó cả trăm cây số để trọ học THPT.

Không có xe lăn, anh Hải phải di chuyển trong nhà bằng cũi gỗ

Năm 2003, khi đang lọc lớp 12, thấy trong người có dấu hiệu của bệnh đau xương, những khối u nhỏ đã xuất hiện từ hai khớp háng. Do điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, bố tàn tật, mẹ cũng đau ốm nên biết Hải có bệnh cũng chỉ uống lá rừng để tự điều trị.

Tốt nghiệp, Hải về quê và làm công tác Đoàn, năm 2007 anh vinh dự được đứng vào hàng ngũ của Đảng, được tham gia Ban Thường vụ xã Đoàn Trường Sơn và là thành viên A cơ động của xã. Khoảng năm 2010, Những bước chân của anh nặng nề hơn vì các khối u khớp háng ngày càng lớn.

Anh vẫn cố học nghề chạm khắc rồi đi làm nhưng được một năm thì chân anh không còn đi lại được vì bệnh u xương.

Không có tiền mua xe lăn, ông Liễn đành đóng cho Hải chiếc củi bằng gỗ, gắn vào 4 bánh xe để di chuyển trong nhà, phía sau có gắn tấm ván làm ghế để ngồi trong quá trình di chuyển.

Giờ chỉ mong em trai khỏi bệnh

Tai họa chưa buông tha gia đình nhỏ khi em Hồ Hai Nghìn (SN 2000) đang học lớp 9 thì bị lên cơn sốt cao, toàn thân phù nề, gia đình đưa em đến viện và được bác sỹ kết luận, em bị viêm cầu thận nặng.

Hai anh em Hải – Nghìn trong một lần được hội chữ thập đỏ đến thăm

Số tiền vay từ lúc Hải đi viện chưa trả được lại đến Nghìn nằm bệnh viện hai tháng ròng làm cho cuộc sống gai đình khó khăn nay lại càng khó hơn. Không làm được việc nặng nên có ai thuê lên rẫy hái đỗ thuê, đi hái măng rừng ông Liễn đều đi với hy vọng kiếm tiền mua thuốc điều trị cho hai con.

Trò chuyện với chúng tôi, bà Liên cho biết: “Hiện gia đình còn nợ ngân hàng 40 triệu, tiền thì hết mà bênh của con vẫn chưa khỏi hẳn. Hằng tháng tôi vẫn phải đưa Nghìn đi khám định kì. Giờ chỉ mong có ít tiền để đưa cháu đi Huế chứ để đến lúc bệnh nặng thì gia đình cũng không biết vay chỗ nào nữa”

Mò mẫm di chuyển trong nhà bằng chiếc củi gỗ, Hải nhìn chúng tôi với ánh mắt buồn buồn: “Hiện nay mọi sinh hoạt cá nhân tôi đều phải nhờ mẹ giúp, mà vừa rồi mẹ đau lưng, đi khám bác sỹ bảo mẹ bị thoái hóa cột sống. Bệnh tật chẳng chừa ai trong nhà. Giờ chỉ mong có tiền để em Nghìn chữa bệnh vì tương lai em còn dài lắm”.

Hỏi muốn có xe lăn không, đôi mắt anh sáng lên: “Muốn chứ, nhưng muốn chữa bệnh cho em Nghìn trước…”.

Hải Sâm - Hồng Minh

Gia đình đã đưa bệnh nhân đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam cấp cứu. Sau hơn 1 giờ, các thanh sắt đã được ê-kíp bác sĩ phẫu thuật lấy ra khỏi chân của nam thanh niên.

Hiện bệnh nhân dần ổn định sức khỏe và đang được theo dõi tại Khoa Ngoại chấn thương.  

Người trực tiếp phẫu thuật cho bệnh nhân, bác sĩ Trình Anh Hoàng cho biết, đây là tai nạn hy hữu và rất nguy hiểm.

“May mắn là bệnh nhân được đưa đến bệnh viện phẫu thuật cấp cứu kịp thời. Đối với các trường hợp bị vật nhọn đâm vào cơ thể, ví dụ như thanh sắt, tuyệt đối không rút dị vật ra vì có thể làm cho tổn thương mạch máu, thần kinh thêm trầm trọng hoặc nguy hiểm hơn bệnh nhân có thể chết vì chảy máu ồ ạt. Đồng thời, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất”, bác sĩ Hoàng đưa ra lời khuyên.

Đối với Nvidia, việc hài hòa giữa các nhà quản lý Mỹ và khách hàng Trung Quốc đang trở nên khó khăn hơn. Công ty chưa thực hiện được hàng tỷ USD đơn hàng chip trước đó, trong khi Trung Quốc là một trong những thị trường lớn nhất, chiếm khoảng 1/5 doanh thu.

Nhu cầu chip Nvidia đang cao hơn khả năng đáp ứng. Tuy nhiên, căng thẳng địa chính trị nảy sinh nguy cơ mất doanh số lâu dài ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, nơi đang theo đuổi phát triển AI như một ưu tiên chiến lược.

Các doanh nghiệp đám mây Trung Quốc hiện mua khoảng 80% chip AI cao cấp từ Nvidia và có thể giảm xuống còn 50% -60% trong 5 năm tới, Frank Kung, nhà phân tích tại hãng nghiên cứu TrendForce cho biết. Ông nói thêm rằng, việc thắt chặt kiểm soát chip của Mỹ trong tương lai tăng áp lực lên doanh số bán hàng tại Trung Quốc của Nvidia.

Nvidia nói họ đang tìm cách để cung cấp các sản phẩm tuân thủ các quy tắc của Mỹ cho khách hàng trên toàn thế giới. Họ không thấy tác động tài chính ngắn hạn từ các hạn chế đối với việc bán chip AI sang Trung Quốc vì họ có thể tìm thấy người mua khác. Song, năm 2023, Giám đốc tài chính Colette Kress cảnh báo về lâu dài, việc cấm bán chip AI ở Trung Quốc sẽ khiến ngành công nghiệp Mỹ không thể cạnh tranh và dẫn đầu tại một trong những thị trường lớn nhất thế giới.

Chuyển sang chip Huawei

Trong hai năm qua, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã áp đặt hai vòng cấm vận xuất khẩu để hạn chế Trung Quốc tiếp cận chip và công nghệ tiên tiến mà Mỹ cho rằng Bắc Kinh có thể sử dụng để tăng cường khả năng quân sự và giám sát.

CEO Nvidia Jensen Huang vẫn hy vọng sẽ cung cấp bộ vi xử lý cao cấp cho Trung Quốc và đang làm việc với khách hàng ở Trung Quốc để có được giấy phép xuất khẩu.

Sau những hạn chế đầu tiên vào tháng 10/2022, Nvidia đã sửa đổi các chip bán ở Trung Quốc bằng cách thu hẹp hiệu suất của chúng để giảm xuống dưới ngưỡng cần sự giám sát của chính phủ Mỹ. Họ đã bán khoảng 1 tỷ USD những con chip như vậy cho khách hàng Trung Quốc vào năm 2023.

Khi Mỹ tiếp tục hạn chế xuất khẩu chip Nvidia sang Trung Quốc nếu không có giấy phép, nhà sản xuất chip đã phát triển một dòng vi xử lý mới yếu hơn cho người mua Trung Quốc, dự định phát hành vào đầu năm nay, theo WSJ.

Tháng trước, Nvidia ra mắt GeForce RTX 4090 D, phiên bản sửa đổi của chip chơi game hàng đầu được điều chỉnh sau những hạn chế mới nhất của Mỹ.

Các công ty Trung Quốc đã thử nghiệm các mẫu chip AI hiệu suất cao nhất của Nvidia - H20. Con chip này cho phép truyền dữ liệu giữa nhiều bộ xử lý một cách hiệu quả, trở thành một lựa chọn tốt hơn so với các lựa chọn thay thế “cây nhà lá vườn”.

Tuy nhiên, những người thử nghiệm cho biết họ cần nhiều H20 hơn để mô phỏng sức mạnh tính toán tương tự các chip trước đây của Nvidia, làm gia tăng chi phí.

Giống như chip của Mỹ, các chip tiên tiến nhất của Trung Quốc có khả năng xử lý suy luận - trong đó một mô hình AI được đào tạo đưa ra dự đoán - và các nhiệm vụ đào tạo ít phức tạp hơn.

Huawei, được CEO Nvidia thừa nhận là "đối thủ cạnh tranh đáng gờm" ở Trung Quốc, đang giành được chỗ đứng nhờ tình hình mới.

Theo WSJ, năm 2023, Huawei đã nhận được đơn đặt hàng ít nhất 5.000 chip Ascend 910B từ các công ty Internet lớn của Trung Quốc. Con chip này được coi là giải pháp thay thế gần nhất có sẵn của Trung Quốc cho chip A100 hiệu suất cao bị cấm xuất khẩu của Nvidia.

Nguồn tin tiết lộ, các chip này sẽ được giao xuyên suốt năm 2024 khi Huawei gặp hạn chế sản xuất vì các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Các quan chức phụ trách mua sắm của Trung Quốc, chẳng hạn trong các nhà mạng quốc doanh, đã kêu gọi sử dụng các chip nội như của Huawei. China Telecom đã mua lại các máy chủ AI trị giá khoảng 390 triệu USD trang bị chip Huawei vào tháng 10/2023, trong khi China Unicom đã chi ít nhất 20 triệu USD vào năm 2022, theo tài liệu mua hàng của công ty.

Huawei đã nỗ lực mở rộng hệ sinh thái phần mềm của mình và có kế hoạch ra mắt chip AI cao cấp mới ngay trong nửa cuối năm 2024.

Một số trung tâm điện toán AI do chính phủ hậu thuẫn đã dùng chip của Huawei kể từ khi Mỹ áp đặt các hạn chế vào năm 2022.

Bộ phận chip của Alibaba, T-Head, cũng đang phát triển một bộ xử lý AI mới dưới nhãn hiệu Hanguang, nguồn tin cho biết. "Nếu các hạn chế ngày càng chặt chẽ hơn trong vài năm tới, bạn nên bắt đầu suy nghĩ về các lựa chọn thay thế ngay bây giờ", một giám đốc điều hành cấp cao tại Alibaba Cloud chia sẻ.

Cơn sốt AI đầu năm ngoái đã thúc đẩy nhu cầu về chip tiên tiến của Nvidia khi các công ty và startup của Trung Quốc chạy đua phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn của riêng họ. Giờ đây, nhiều người chơi nhỏ hơn đang thu hẹp nỗ lực và chuyển sang tập trung vào các ứng dụng AI.

Kenneth Yang, đồng sáng lập một công ty khởi nghiệp AI chăm sóc sức khỏe tại Thượng Hải, cho biết ông dự định bỏ qua các chip mới nhất của Nvidia và thay vào đó thuê sức mạnh xử lý AI từ Baidu hoặc Huawei.

"Đó là tiêu tiền một cách thông minh", Yang, người đang phát triển một ứng dụng điều dưỡng cho biết.

Các kỹ sư tại các công ty công nghệ Trung Quốc cho biết chip của Nvidia vẫn sẽ là ưu tiên mua trong 12 tháng tới, do hệ sinh thái sản phẩm rộng lớn hơn của Nvidia và khi các lựa chọn thay thế địa phương tiếp tục bị thiếu hụt.

Về lâu dài, các biện pháp hạn chế của Mỹ có thể sẽ thúc đẩy Trung Quốc phát triển công nghệ của riêng họ, Kevin Xu, người sáng lập quỹ phòng hộ Interconnected Capital, nhận xét.

"Sau khi giai đoạn dự trữ hiện tại hoàn tất, hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc của Nvidia sẽ trở thành vật tế thần", ông nói.

(Theo WSJ)