Nhằm đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế, những năm qua, huyện đã tập trung chỉ đạo, tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế mở rộng sản xuất, kinh doanh dịch vụ, đa dạng hóa các ngành nghề, tạo việc làm mới cho người lao động; tăng cường công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn theo Đề án 1956, mở các lớp đào tạo nghề, truyền nghề tại địa phương, qua đó tạo thêm nhiều việc làm, thu nhập cho người lao động.

Trên cơ sở quy hoạch vùng sản xuất của các xã, thị trấn cũng như nhu cầu lao động của các doanh nghiệp trên địa bàn, huyện xây dựng kế hoạch mở các lớp đào tạo theo ngành, nghề phù hợp; đồng thời phối hợp với các doanh nghiệp giải quyết việc làm cho người lao động. Toàn huyện mở trên 140 lớp cho hơn 4.500 lao động học các nghề may công nghiệp, hàn điện, móc sợi... Sau khi được đào tạo nghề đã có 85% số lao động có việc làm tại các nhà máy, xí nghiệp với mức lương ổn định.

Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Giao Thủy được giao nhiệm vụ phối hợp với 14 trường trung học cơ sở trong huyện thực hiện phân luồng, tư vấn hướng nghiệp cho học sinh tổ chức điều tra, khảo sát tình hình nhu cầu học nghề, xem xét tính đặc thù nghề nghiệp của từng vùng.

Trung tâm đã liên kết với các doanh nghiệp có uy tín trong và ngoài huyện tuyển sinh đào tạo theo đơn đặt hàng cung cấp nguồn nhân lực có tay nghề cho các khu công nghiệp, làng nghề; mở 20 lớp đào tạo các nghề như: hàn công nghệ cao, lắp đặt ống công nghệ, điện lạnh, điện công nghiệp và dân dụng liên kết với Trường Cao đẳng nghề LILAMA I Ninh Bình, Trường Cao đẳng Công nghệ thực phẩm Hà Nội, Trường Cao đẳng Công nghiệp Nam Định đào tạo nghề cho trên 500 học viên với các nghề như: may công nghiệp, kỹ thuật chế biến món ăn, lắp đặt ống công nghiệp, hàn công nghiệp...

Học viên sau khi học xong đều có việc làm với mức thu nhập bình quân từ 5-7 triệu đồng/tháng. 

TP.HCM có tổng diện tích tự nhiên là 2.095 km2, trong đó gồm có 19 quận và 5 huyện ngoại thành: Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè và Cần Giờ.

Khi thực hiện đề án nâng cao chất lượng các tiêu chí xây dựng nông thôn mới tại 56 xã giai đoạn 2016 - 2020 và đề án xây dựng huyện nông thôn mới của 5 huyện ngoại thành, trong giai đoạn 2010 – 2018, tổng số lao động nông thôn được tuyển sinh đào tạo nghề nghiệp theo Quyết định số 1956 là 65.408 người.

Tuy nhiên, TP.HCM cũng nhìn nhận công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn vẫn chưa đáp ứng kịp yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn trong điều kiện kinh tế và yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động của địa phương.

Một số lao động khi được hỗ trợ chi phí học nghề còn tâm lý ỷ lại, chưa chấp hành tốt nội quy học tập, không đi học đều hoặc bỏ học giữa chừng. Không ít người lao động vì mưu sinh trong đời sống cấp thiết hoặc chưa hiểu đầy đủ về sự cần thiết và lợi ích của việc học nghề nên không quan tâm đến việc học nghề.

Cán bộ làm công tác quản lý đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn ở cấp huyện chưa có chuyên trách, chủ yếu là công tác kiêm nhiệm, thiếu thường xuyên kiểm tra, giám sát trong quá trình thực hiện.

Đào tạo nghề chưa gắn với việc giải quyết việc làm và cam kết bao tiêu sản phẩm cho người lao động nên sau khi học nghề người lao động còn gặp nhiều khó khăn trong việc hành nghề, vì vậy người lao động hành nghề bằng chính nghề mình học để phát triển kinh tế chưa cao.

Ngày càng nhiều người học nghề (Ảnh minh họa: Lê Anh Dũng)

Mức hỗ trợ tiền học phí và tiền ăn cho người học nghề theo Quyết định số 1956/QĐ-TTg được quy định từ năm 2009 đến nay không còn phù hợp, không thu hút được người lao động nhàn rỗi ở nông thôn đi học nghề để có điều kiện giảm nghèo.

Do quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đô thị hóa đang diễn ra tương đối nhanh chóng. Đất sản xuất nông nghiệp ngày càng thu hẹp dẫn đến phát triển nông nghiệp manh mún, thiếu bền vững. Ngoài ra, giá nông sản bấp bênh, thu nhập không bền vững, một số thanh niên trong độ tuổi lao động không thích làm nông nghiệp mà chuyển sang làm công nhân tại các khu công nghiệp hoặc xuất khẩu lao động để có thu nhập cao hơn và ổn định. Do đó, nhu cầu học nghề nông nghiệp của lao động nông thôn ngày càng ít, dẫn đến công tác tuyển sinh đào tạo nghề nông nghiệp tại các địa phương gặp nhiều khó khăn.

Qua khảo sát các quận – huyện phần lớn một số lao động nông thôn đã có tay nghề nhưng chưa qua đào tạo. Theo quy định tại Khoản 6 Điều 1 Quyết định số 971/QĐ-TTg “… nội dung chương trình đào tạo dưới 3 tháng phải đảm bảo các yêu cầu về kiến thức nghề, kỹ năng nghề và các kiến thức bổ trợ, có thời gian thực học tối thiểu không dưới 100 giờ thực học…”, trên thực tế số lao động này chỉ cần thời gian thực học tối thiểu không đến 100 giờ (khoảng 30 – 40 giờ).

Nhận thức của một số người dân về học nghề nông nghiệp chưa cao. Bản thân người lao động, đặt biệt là lao động trẻ, chưa nhận thức được việc đào tạo nghề là một nhu cầu, một yếu tố cần thiết để đảm bảo cuộc sống lâu dài cho bản thân, cho gia đình nên chưa quan tâm đến việc học nghề.

Tâm lý của lao động nông thôn là muốn làm việc có thu nhập ngay, ít quan tâm đến phải học để có nghề; đôi lúc trong quá trình dạy nghề phải bố trí thời gian phù hợp cho người lao động nhưng chưa phù hợp với thời gian giảng dạy của giáo viên, cơ sở đào tạo.

L.Huyền