“Em suýt chăng dây cho cô ngã”

Năm cuối đại học, lớp chúng tôi thực tập ở một trường cấp 3 của huyện ngoại thành Hà Nội (Hà Tây cũ). 

Học sinh thời nào, ở đâu cũng thế, nghịch ngợm và sẵn sàng "bắt nạt ma mới".

Đó là vì sau này, một trong những học trò "cá biệt" kể lại: "Hồi cô mới vào lớp, em định chăng dây cho cô ngã. Nhưng buổi đó em lại đến muộn, nên cô đang giảng bài mất rồi...".

Cậu học trò ấy đang là đối tượng mà nhiều thầy cô trong trường bất lực. Chẳng hiểu sao, đến giờ dạy của tôi, cậu lại rất hào hứng.

Mãi về sau, khi đã gần gũi tin cậy, cậu và những người bạn khác mới nói: Giờ học đó em thôi ý định "chăng dây" bởi khi vào lớp, em thấy cô không như những người khác. Cô không đứng ở một thế giới đối lâp với chúng em và không tỏ ra xa cách.

Tôi cũng chẳng hiểu sao học trò có cảm nhận như thế. Có lẽ là sự chân thành, say sưa trong từng bài giảng của tôi đã thuyết phục các em chăng?

Khi kết thúc thực tập, "thành công" lớn nhất của tôi có lẽ là kéo lại được cậu học sinh "chăng dây" ở lại trường. Bởi trước đó khi nhận lớp, thầy chủ nhiệm đã nói chuyện và bảo cả trường gần như bất lực với sự quậy phá của cậu. Hôm chia tay, thậm chí bố mẹ của cậu còn đến tiễn tôi với nhiều xúc động.

Khi trở lại trường sư phạm, các em còn đạp xe lên ký túc xá thăm mình. Thậm chí, khi tôi đã về quê làm việc, các em còn viết thư kể đủ mọi thứ chuyện. Còn tôi thì vẫn nhớ những ngày tháng trong trẻo đó, học trò chở cô giáo thực tập đi hội làng bằng xe đạp, dưới mưa phùn. Tôi thấy cứ như hội làng trong thơ Nguyễn Bính. Đẹp vô cùng! Và tôi chia sẻ những sự háo hức đó với các em.

"Thách đuổi học được...tao đấy"

Ra trường, tôi không ở lại Hà Nội tìm cơ hội mà trở về quê nhà. Chật vật lắm, bố mẹ cũng xin cho tôi được dạy ở một trường cấp 3 ở huyện nhà, không phải đi miền núi.

Toàn huyện có 4 trường cấp 3, trường tôi dạy xếp hạng 3, hạng 4 gì đó. Học trò nông thôn nghèo, sự đều đặn buồn tẻ ở quê khác hẳn sự tấp nập nơi phố hội, khiến tôi không khỏi hụt hẫng.

Nhưng không ngờ tôi lại được tiếp sức từ những học trò thuần phác ấy. Học trò đã vực tôi dậy, ở những thời khắc chông chênh, thất vọng của cuộc sống. Nhiệt huyết của giáo viên trẻ là tôi phần nào đã khuấy động các em hào hứng với việc học.

Vài năm sau, huyện mở trường bán công, tôi chuyển việc ra đó. Có được lợi thế gần nhà (lúc này tôi đã lập gia đình), nhưng những trải nghiệm dạy học ở đây thật khó mà nói là dễ chịu. Đến lớp, doạ với dỗ là nhiều, dạy ít. Phụ huynh thì “vứt” con như vứt cỏ, chưa kể còn doạ dẫm giáo viên ít nhiều. Có những phụ huynh không đóng tiền học, là cô giáo chủ nhiệm, tôi còn ứng ra mấy triệu đóng trước cho các em. Nhưng đến khi nói chuyện, phụ huynh chẳng những không trả mà còn cãi nhau tay đôi.

Từ trước khi có khẩu hiệu “trường học thân thiện”, chúng tôi đã coi học sinh như con em mình. Những em học sinh ngoan, có ý thức luôn là nguồn động viên lớn mỗi khi chúng tôi đứng trên bục giảng, song bên cạnh đó không ít những trường hợp đi học để phá bĩnh cho vui.

Đồng nghiệp của tôi đã trăn trở áp dụng nhiều cách với một học sinh “cá biệt”. Em không bỏ học, thậm chí đi học rất thường xuyên vì bố mẹ luôn cử người đưa đón. Nhưng trong lớp, em chỉ ngồi chứ không có bất cứ động thái nào của việc học. Nhắc ghi bài thì em nói “tay đau” (mà hôm nào cũng đau). Rút điện thoại ra chơi điện tử bị phát hiện, em nói luôn: “Em cho thầy đấy, mai lại mua cái khác”. Đã nhiều lần ngồi nói chuyện nhẹ nhàng phân tích, em vẫn chứng nào tật ấy. Em nói không sợ lưu ban, cùng lắm là học 2 năm lớp 11 cũng chẳng sao. Nhiều lần nói hỗn với thầy cô, bị mời lên để xử lí kỉ luật, em vẫn cười đùa và tuyên bố: “Thách đuổi học được tao đấy”.

Đừng nghĩ rằng chúng tôi nóng vội, không có tính sư phạm hay không biết lắng nghe học sinh. Trước mỗi học sinh đặc biệt, bao giờ việc đầu tiên chúng tôi làm cũng là tìm hiểu hoàn cảnh và lắng nghe tâm sự của các em, nhưng đã có lúc dở khóc dở cười với điều ấy.

Có đồng nghiệp của tôi khi nhận lớp chủ nhiệm, việc đầu tiên sau buổi học, ngồi lại gần 1 tiếng đồng hồ để nói chuyện với một nữ sinh đã gây ra 2 vụ đánh nhau trong trường. Cô đã khóc khi nghe em kể về gia đình, bố cờ bạc, rượu chè, bồ bịch và thường xuyên đánh đập hành hạ 2 mẹ con. Cô đã nắm tay học trò và tự hứa với mình sẽ tìm mọi cách để giúp đỡ. Thế nhưng, chỉ sau đó 15 phút, vô tình chạy xe sau trên đường về, cô nghe em nữ sinh đó bô bô với bạn: “Tao bịa như xiếc mà bà ấy tin mày ạ!”. Đồng nghiệp của tôi chết điếng người, phải dừng xe lại, lồng ngực cô như vỡ vụn….

Tôi thấy thương mình và cả đồng nghiệp. Vậy mà chúng tôi vẫn phải song hành cùng những phụ huynh ấy, học sinh ấy.

Nhưng môi trường này lại dạy tôi thêm một kỹ năng khác, đó là tập cho mình bớt cái nhìn tiêu cực, tìm và nhìn ra những điểm tích cực để vun trồng, gầy dựng. Thậm chí, trong những học sinh được xem là “láo, hư, cá biệt” vẫn còn những phần trong sáng. Những lúc nhìn ra và khơi gợi được cái phần trong sáng đó, tôi thấy như mình được bồi đắp lại, trong trẻo cuộc đời.

Ở môi trường đó, vào lớp học mà bắt gặp được những ánh mắt háo hức trông chờ giờ học của học sinh, tôi vui khôn tả....Niềm vui cũng được vun đầy, khi một học sinh mà mình cưu mang vì gia cảnh khó khăn, đến năm lớp 12 em đỗ thủ khoa khối C của ĐHQG Hà Nội, một kết quả được xem là...xa xỉ ở ngôi trường này.

Thế sự dần đổi thay, học sinh dần ít đi, trường có nguy cơ sáp nhập. Lũ chúng tôi mỗi người tìm một hướng để tiếp tục sự nghiệp.

Đồng nghiệp: Những người thầy quanh tôi

Năm đó, tôi gặp chyện buồn trong gia đình, nhưng lại may mắn trong công việc. Tôi đã nộp hồ sơ vào một trường cấp 3 hàng đầu của tỉnh, ở trên thành phố.

Đúng năm đó trường tuyển giáo viên. Tôi tham gia ứng cử, và cũng như nhiều bạn bè, cũng tìm manh mối chỗ này chỗ nọ để “chạy”. Nhưng kết quả trả về thật bất ngờ là tôi đã trúng tuyển vào trường khi chưa kịp gõ được cái cửa “chạy” nào.

Khi bước vào môi trường mới, tôi thấy mình thấy may mắn. Vất vả tăng gấp 10, hy sinh gấp 20 lần (số tiết dạy tăng lên, nhà ở xa, hầu như còn rất ít thời gian cho con cái, thú vui); nhưng tôi cảm thấy mình lớn lên trưởng thành hơn.

Học sinh ngoan, có ý thức có văn hoá và tính cách có đam mê và chính kiến....thực sự là thử thách mới, nhưng cũng là động lực để tôi vượt lên chính mình.

Những cơ hội để phát triển chuyên môn được mở ra: Tham dự các khoá học có giá trị, được tham gia làm đề cho những kỳ thi ở quy mô tỉnh...

Một động lực nữa là đồng nghiệp; chẳng đâu xa, họ chính là những người thầy của mình. Họ lớn lao lắm, nhưng cứ giản dị, âm thầm, lặng lẽ vậy thôi.

Tính về tuổi nghề, đến nay tôi cũng đã được 15 năm. Những người bạn đồng khoá ở trường sư phạm về các tỉnh khác, hay các đồng nghiệp nhiều tuổi hơn, từng chia sẻ họ đang chán nghề. Cái chán đó có lẽ do bạn bè “đa mang” quá chăng, không còn muốn theo đuổi con đường đứng lớp.

Còn với tôi, cái háo hức của giáo sinh ngày nào ở trường huyện ngoại thành vẫn còn nguyên vẹn. Cậu học trò chăng dây suýt bỏ học năm đó đã theo học hết cấp 3, đi học trường nghề. Và một ngày Tết mấy năm sau đó, cậu rủ người yêu phi xe máy hơn 200 km đến thăm tôi bất ngờ, đột ngột.

Hạ Anh (Ghi theo lời kể của một cô giáo ở Thanh Hoá)

Thầy giáo "đại ca" không để học sinh nào phải… ngủ lại phía sau

Gần gũi, tâm sự và bày ra nhiều hoạt động tạo hứng khởi, thầy giáo Phạm Thế Mạnh được học sinh quý mến gọi là “bố”, “mẹ”, thậm chí với cả biệt danh “đại ca”…

Về ISO 56000, mới đây Tổ chức Năng suất Châu Á (APO) cũng đã phối hợp với Viện Năng suất Việt Nam (VNPI) tổ chức khóa đào tạo “Tiêu chuẩn quản lý đổi mới sáng tạo cho Doanh nghiệp” theo hình thức trực tuyến với sự tham gia của 39 đại biểu từ 16 nước/nền kinh tế thành viên.

Khóa đào tạo được tổ chức với mục tiêu giới thiệu về quản lý đổi mới, các nguyên tắc và khái niệm, cùng với các yêu cầu của bộ tiêu chuẩn ISO 56000, hỗ trợ các quốc gia thành viên APO trong việc xây dựng và phát triển khả năng đổi mới của họ theo chuẩn mực chung được thừa nhận quốc tế.

Anh Hào

- Đó là một trong những nội dung được đề cập trong Đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động của Viện Đại học Mở Hà Nội vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo đó, Viện Đại học Mở Hà Nội thực hiện cơ chế thu và quản lý học phí Nghị định 86 ngày 2/10/2015 của Chính phủ về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập từ năm học 2015 - 2016 đến năm học 2020 - 2021. Trên cơ sở đó, mức thu học phí bình quân tối đa của chương trình đại trà trình độ đại học chính quy năm học 2017 - 2018 là 10,6 triệu đồng/ sinh viên/ năm học. Năm học 2018 - 2019 là 11,6 triệu đồng/ sinh viên/ năm học. Năm học 2019 - 2020 là 12,8 triệu đồng/ sinh viên/ năm học.

Viện thực hiện tính toán và công khai mức thu học phí cụ thể theo từng nhóm ngành, chuyên ngành, chương trình đào tạo trước khi tuyển sinh bảo đảm mức thu học phí bình quân (của chương trình đại trà) không vượt mức thu học phí bình quân tối đa theo quy định.

Viện quyết định mức trần học phí đối với trình độ đào tạo tiến sĩ bằng 2,5 lần; thạc sĩ bằng 1,5 lần mức học phí chương trình đại trà trình độ ĐH chính quy cùng nhóm ngành đào tạo. Mức học phí đối với hình thức giáo dục thường xuyên không vượt quá 1,5 lần mức trần học phí chính quy cùng cấp học và cùng nhóm ngành đào tạo (học phí này gồm: Học liệu, thiết bị công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật cho sinh viên trong quá trình học tập).

Học phí tối đa của Viện ĐH Mở Hà Nội năm học 2017-2018 là 10,6 triệu đồng/sinh viên. Ảnh minh họa: Lê Văn.

Đề án xác định Viện Đại học Mở Hà Nội là một cơ sở giáo dục đại học đa ngành, đa lĩnh vực, đa phương thức đào tạo theo hướng giáo dục mở phù hợp với các chuẩn mực khu vực và quốc tế; hướng đến là đại học trực tuyến (Cyber University) hàng đầu với công nghệ đào tạo hiện đại. Hoạt động tự chủ gắn với trách nhiệm giải trình, trách nhiệm bảo đảm các đối tượng chính sách, đối tượng hoàn cảnh khó khăn có cơ hội học tập và nghiên cứu tại Viện.

Viện được thực hiện tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học, trong đó, quyết định mở ngành, chuyên ngành đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ theo nhu cầu xã hội khi đáp ứng đủ điều kiện quy định, phù hợp với định hướng phát triển của Viện. Cùng đó, xác định chỉ tiêu tuyển sinh và tổ chức tuyển sinh theo Đề án tuyển sinh của Viện, bảo đảm tính công khai, minh bạch và thực hiện chế độ ưu tiên trong tuyển sinh theo quy định của Bộ GD-ĐT.

Bên cạnh đó, quyết định các hoạt động đào tạo (chương trình đào tạo, phương thức đào tạo, phương pháp giảng dạy; ngôn ngữ giảng dạy; phương pháp thi; kiểm tra đánh giá kết quả học tập; giáo trình, học liệu và quản lý đào tạo; in, cấp phát và quản lý văn bằng, chứng chỉ); bảo đảm chuẩn đầu ra mà Viện đã cam kết; thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục theo quy định, phấn đấu đạt chuẩn quốc tế.

Đồng thời, Viện quyết định liên kết đào tạo với các cơ sở đào tạo trong nước; liên kết với các cơ sở đào tạo nước ngoài trên cơ sở các đối tác liên kết là các trường đại học, các tổ chức đào tạo có uy tín trong khu vực và trên thế giới; quyết định hoạt động nghiên cứu khoa học; quyết định tham gia các nhiệm vụ khoa học công nghệ, dịch vụ khoa học công nghệ, tổ chức hội thảo khoa học; kết nối chặt chẽ với các đơn vị sản xuất - kinh doanh để tổ chức đào tạo gắn với nhu cầu thực tiễn, cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng cho xã hội.

Về tổ chức bộ máy, nhân sự, Hội đồng trường là tổ chức quản trị, đại diện quyền sở hữu của Viện. Hội đồng trường chịu trách nhiệm quyết nghị về phương hướng tổ chức và hoạt động; phương hướng huy động và phân bổ các nguồn lực cho Viện; giám sát việc thực hiện các nghị quyết của Hội đồng trường và việc thực hiện quy chế dân chủ trong các hoạt động của Viện. Hội đồng trường thực hiện gắn kết chặt chẽ giữa Viện với cộng đồng xã hội, bảo đảm thực hiện các mục tiêu giáo dục và quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của Viện theo quy định của pháp luật.

Thanh Hùng