 Nguyễn Phương Thảo, Phòng Di truyền, Bệnh viện (BV) Hùng Vương, bộ môn Phôi - di truyền Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch TP.HCM kể: hai chị em ruột L.T.T.D., 24 tuổi và L.H.B.T., 21 tuổi (ngụ TP.HCM) cùng đến khám tại BV Hùng Vương vì từ nhỏ đến nay chưa một lần có kinh nguyệt. D. có chồng, chưa có con. Sau khi thăm khám, các BS phát hiện D. và T. đều không có tử cung, không có buồng trứng nhưng ở vùng bẹn lại có tinh hoàn. Bệnh nhân (BN) được chuyển qua Phòng Di truyền làm xét nghiệm giới tính. Kết quả, cả D. và T. đều mang giới tính nam - 46XY.</p><p>Điều khiến cả BN và BS ngỡ ngàng là hai chị em D. và T. đều nói giọng nữ, hình dáng bên ngoài mượt mà và cả bộ phận sinh dục ngoài cũng là nữ. Khi biết được sự thật, T. thất thần, còn D. quá sốc, vội vã rời phòng tư vấn và... trốn biệt. “Bẵng đi một thời gian, chỉ có cô em quay trở lại và có nguyện vọng được sống bình thường là một phụ nữ như hơn 20 năm qua. BS tư vấn cho cô nên cắt bỏ tinh hoàn để tránh biến chứng ung thư, trở thành phụ nữ. Nhưng, BN phải uống thuốc nội tiết tố nữ suốt đời, nhằm hạn chế loãng xương. Riêng cô chị không trở lại BV, có lẽ không thể chấp nhận sự thật phũ phàng và e ngại hạnh phúc gia đình tan vỡ”.</p><table width=)

Một trẻ sơ sinh nhờ siêu âm kỹ nên phát hiện sớm bị rối loạn giới tính từ trong bụng mẹ.
Sau vài ngày phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn tại BV Chợ Rẫy, chị L.H.B.T. bộc bạch: “Khi nhận kết quả xét nghiệm giới tính là nam, tôi rất sốc và nghĩ có khi nào nhầm với kết quả của ai đó. Nhưng cuối cùng, sau nhiều lần được BS giải thích, tư vấn tâm lý, tôi dần ổn định tinh thần và đồng ý mổ cắt bỏ hai tinh hoàn ẩn ở vùng bẹn. Cứ nghĩ như cắt bỏ khối u bướu gì đó thì lại càng thấy quyết tâm hơn. Ca mổ kết thúc, tôi tỉnh dậy thấy trong lòng nhẹ nhõm vì mình đã sống đúng như một người con gái giống như trước đây, chỉ có điều là mình sẽ là phụ nữ hiếm muộn mãi mãi, chỉ mong tìm được người bạn đời có sự cảm thông”.
Ngồi trước phòng tư vấn, tôi làm quen với một cô gái dáng người đầy đặn, cao trên 1,6m, mặc quần jeans, áo thun hồng trông xinh xắn đang chờ BS tư vấn. Cô tên V.T.B.T., 23 tuổi, vừa mới ra trường, là giáo viên của một trường tiểu học, sắp lấy chồng. B.T. đến khám vì chưa một lần có kinh nguyệt. Thật bất ngờ, xét nghiệm nhiễm sắc thể cho kết quả 46XY - giới tính nam.
Theo các nhà chuyên môn, thai nhi được chẩn đoán rối loạn giới tính nên được sinh ở những cơ sở y tế có phương tiện hỗ trợ và hồi sức sơ sinh tốt với một ê kíp: BS nội tiết, di truyền, nhi sơ sinh, phẫu nhi chuyên khoa, niệu, BS tâm lý. Sau sinh, BS sẽ tiếp tục đánh giá và loại trừ những bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng bé, xác định lại giới tính của bé, lên kế hoạch phẫu thuật và điều trị cho bé đến lúc dậy thì. |
Cách đây không lâu, BV Hùng Vương tiếp nhận một BN được chuyển đến từ BV Bình Dân để xét nghiệm nhiễm sắc thể giới tính. BN P.D.T. (46 tuổi, ngụ tỉnh Lâm Đồng) có bề ngoài nam giới, nhưng kết quả xét nghiệm 46XX - nữ giới. Ông T. làm rẫy và đã có vợ từ nhiều năm nhưng không có con. Trong một lần đi tiểu ra máu, ông T. đến khám ở Khoa Niệu, BV Bình Dân. Các BS chỉ định chụp CT, siêu âm để kiểm tra sỏi niệu, bất ngờ, phát hiện ông T. có buồng trứng và tử cung. Tại BV Hùng Vương, ông được phát hiện bị u xơ tử cung gây xuất huyết. Sau đó, ông có nguyện vọng là nam giới và được các BS phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng, tử cung, tạo hình dương vật và gắn tinh hoàn giả.
Theo PGS-TS-BS Lê Tấn Sơn, Trưởng khoa Ngoại - niệu, BV Nhi Đồng 2 TP.HCM: đến tuần thứ bảy của thai kỳ, bộ phận sinh dục bên ngoài của phôi thai sẽ hình thành. Quá trình hình thành bộ phận sinh dục của bé trai phức tạp hơn so với bé gái vì đòi hỏi chất tiết ra bởi tinh hoàn. Cụ thể, tinh hoàn có hai loại tế bào, một loại tiết ra nội tiết tố nam để góp phần tạo thành mào tinh, ống dẫn tinh, túi tinh; một loại sinh ra ức chế sự hình thành tử cung và âm đạo của phái nữ.Vì nguyên nhân nào đó, hai loại tế bào trên hoạt động kém và tùy mức độ mà bộ phận sinh dục bên ngoài của bé trai sẽ không hoàn chỉnh dù có hình dáng thiên về nam như: lỗ tiểu thấp, dương vật ngắn, vùi dương vật, bìu không khép lại hoặc có thể có hình dạng giống bộ phận sinh dục nữ nhiều hơn, hay bề ngoài hoàn toàn là nữ như trường hợp của D. và T.
Ở trường hợp của ông P.D.T. là do tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh nên lượng tiết tố nam trong cơ thể quá cao, âm vật bị phì đại giống dương vật. Vì lẽ đó nên từ khi sinh ra, BN đã sống như một nam giới.
Phát hiện sớm, trẻ sẽ sống đúng với giới tính
Tần suất mắc các dị tật rối loạn phát triển giới tính ở trẻ sinh ra còn sống khoảng 1/5.000 ca. Tại BV Hùng Vương, trung bình mỗi tuần, Phòng Di truyền phát hiện ba BN không có chu kỳ kinh nguyệt đến khám nghi do rối loạn giới tính, cần xác định giới tính chính xác.
BS Nguyễn Phương Thảo băn khoăn: “Những năm qua, Việt Nam cấm xác định giới tính trong thai kỳ, do đó một số BS không siêu âm kỹ giới tính của trẻ nên có thể rất nhiều trường hợp trẻ bị rối loạn phát triển giới tính bị bỏ qua, dẫn đến những tình huống đau lòng. Khi trưởng thành, trẻ sẽ không sống đúng với giới tính của mình hoặc điều trị trễ. Đặc biệt, những trường hợp mang thai bé gái có nội tiết tố nam phát triển quá mức khiến âm vật phì đại giống dương vật thì nguy cơ toàn bộ hệ thống nội tiết của thai nhi bị ảnh hưởng, chứ không riêng gì nội tiết tố giới tính. Nếu không can thiệp, điều trị kịp thời, thai nhi có khả năng bị rối loạn chất điện giải, nguy hiểm đến tính mạng”.
PGS-TS-BS Lê Tấn Sơn cảnh tỉnh: cần phát hiện sớm dị tật ở cơ quan sinh dục; trẻ bị tinh hoàn ẩn, tinh hoàn không xuống được bìu thì cần mổ sớm (thường lúc sáu tháng tuổi), nếu để sau hai tuổi sẽ không tốt vì tinh hoàn dễ bị thoái hóa, ảnh hưởng khả năng sinh sản. Hay những bé gái bị tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh khiến ngoại hình giống như bé trai thì có thể điều trị, khống chế sự phát triển quá mức của nội tiết tố nam, tiến hành phẫu thuật, chỉnh sửa bộ phận sinh dục ngay từ lúc sáu tháng tuổi…
Theo BS Thảo, hiện máy siêu âm chẩn đoán chính xác khoảng 90% đối với những trường hợp thai nhi là bé trai, nhưng cơ quan sinh dục ngoài phát triển bất thường. Những bé gái có cơ quan sinh dục ngoài biệt hóa giống bé trai thì chỉ chẩn đoán chính xác được 46%. Những trường hợp siêu âm thấy có dấu hiệu nghi ngờ, đồng thời gia đình của thai phụ từng có người bất thường về giới tính hoặc thai phụ có sử dụng thuốc nội tiết tố trong thai kỳ… thì BS thực hiện chọc ối để xét nghiệm, chẩn đoán các bệnh có thể gây rối loạn phát triển giới tính.
Đặc biệt, những thai phụ từng có con bị tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh sẽ được điều trị thuốc dexamethasone ở tuần thứ sáu nhằm điều chỉnh hệ thống nội tiết tố, ngăn ngừa hiện tượng nam hóa cơ quan sinh dục ngoài của bé gái. Đến tuần thứ 12, thai phụ được chọc hút gai nhau để xác định bé là trai hay gái rồi mới điều trị tiếp. Như vậy, bé sẽ được phát hiện và điều trị sớm nhằm tránh ảnh hưởng đến phát triển giới tính về sau. Với những trường hợp máy siêu âm không phát hiện, một số BV sẽ lấy máu gót chân trẻ sơ sinh để xét nghiệm nội tiết tố và tùy từng ca bệnh mà có cách xử trí phù hợp.
(Theo Phunuonline)" alt="Lạ kỳ chuyện đàn ông bị xuất huyết... tử cung"/>
Lạ kỳ chuyện đàn ông bị xuất huyết... tử cung
Việc bảo dưỡng chiếc xe thường xuyên, luôn giữ xe trong tình trạng hoàn hảo nhất không phải là tất cả những gì có thể giúp tuổi thọ chiếc xe được kéo dài. Loại bỏ những thói quen tưởng chừng như vô hại trong quá trình vận hành xe cũng là một biện pháp rất hữu hiệu giúp chiếc xe gắn bó với tài xế lâu hơn cũng như giảm thiểu các rủi ro trên đường.1. Tì tay trên cần số
Đa số tài xế có thói quen tì tay trên cần số. Điều này vô tình làm giảm khả năng xử lý tình huống bất ngờ phải sử dụng vô-lăng một cách linh hoạt hoặc sang số nhầm số, gây nên hậu quả không đáng có. Ngoài ra, thói quen này cũng vô tình làm bánh răng ở cần số bị mòn nhanh dẫn đến hư hại hộp số.
2. Nhầm số P với tay phanh
Trên xe số tự động, nhiều người thường “dựa dầm” vào số P mà không kéo phanh tay khi đỗ, đặc biệt ở nơi dốc nhưng không biết rằng việc ỉ lại này vô tình làm mòn bánh răng ở cần số, thậm chí dẫn đến vỡ các bánh răng dẫn đến nguy hiểm. Tài xế được khuyên dùng trước khi về số P nên kéo phanh tay để bảo vệ hộp số cũng như các bánh răng một cách tốt nhất.
3. Chở quá tải
Xe chở quá tải, quá số người quy định cũng là một nguyên nhân giảm tuổi thọ của xe, ảnh hưởng đến mức tiêu thụ nhiên liệu, hệ thống giảm xóc, phanh.
4. Để bình xăng “cạn kiệt”
Thói quen tiếp theo cũng ảnh hưởng đến tuổi thọ chi tiết bơm xăng quan trọng trên xe đó chính là để bình xăng “cạn kiệt” mới nghĩ đến việc đổ. Các tài xế được khuyến cáo khi xăng trong bình còn khoảng một phần tư thì nên đổ để giữ bơm xăng luôn trong tình trạng hoàn hảo.
5. “Phóng nhanh, phanh gấp”
“Phóng nhanh, phanh gấp” cũng là nguyên nhân làm xe tốn xăng và mòn má phanh một cách nhanh chóng. Đây là thói quen hay gặp trên những người trẻ khi sử dụng xe hoặc những người ưa thích tốc độ nhưng lại tham gia vào giao thông hỗn loạn tại Việt Nam.
6. Mạnh chân ga khi động cơ còn lạnh
Đạp ga mạnh khi động cơ còn lạnh cũng được khuyến cáo là một trong những hành động phá hủy một số chi tiết quan trọng của động cơ. Tài xế nên để xe chạy không tải trong một khoảng thời gian ngắn để làm nóng động cơ trước khi di chuyển.
7. Giữ côn lâu
Khi chờ đèn đỏ hay đứng dốc trên một chiếc xe số sàn, nhiều tài xế có thói quen giữ côn, chờ thêm ga để chạy khiến má côn nhanh mòn, có thể bị trượt côn ở những lần sau, đặc biệt khi chở nặng lên dốc.
8. Chuyển số đột ngột khi xe đang lùi
Hộp số có thể bị gãy bánh răng, tương tự như khi không kéo phanh tay mà ỉ lại vào số P nếu tài xế chuyển số từ R sang D một cách tức thời do khi đó, xe vẫn đang trong trạng thái lùi mà lại bị chuyển số đột ngột.
9. Rà phanh khi đổ đèo
Rà phanh khi đổ đèo là một trong những thói quen nguy hiểm nhất, thường gặp ở những lái mới. Việc phanh liên tục ở tốc độ cao khiến đĩa và má phanh nóng lên, có thể cháy và mất ma sát, dẫn tới hậu quả nguy hiểm là mất phanh. Các tài xế nên dùng số để hãm tốc độ của xe, di chuyển chậm trên các đoạn đường đèo dốc để đảm bảo an toàn.
10. Phớt lờ cảnh báo trên bảng táp-lô
Và thói quen tai hại cuối cùng nhiều tài xế hay mắc phải đó là phớt lờ những cảnh báo trên bảng táp-lô. Đây hầu như là những đèn cảnh báo thế nên việc chú ý những cảnh báo này là không thừa.
(Theo Công an nhân dân)
" alt="Những thói quen sớm 'giết chết xế cưng' của bạn"/>
Những thói quen sớm 'giết chết xế cưng' của bạn