Nhiều năm theo đuổi sự nghiệp vận động viên bơi lội, Théo Curin đã gặt hái được nhiều thành tích như giành hai huy chương bạc, một huy chương đồng ở các giải Vô địch thế giới với nội dung bơi tự do 100m, 200m. Năm 2016, anh là thành viên trẻ nhất của đội bơi lội Pháp tại Thế vận hội Paralympic tổ chức tại Brazil, đứng thứ tư ở nội dung 200m tự do. Ngoài ra, Théo Curin còn tham gia các giải bơi lội mạo hiểm và đạt được Thử thách Titicaca năm 2021 và Santa Fe năm 2022. Anh là vận động viên cụt tứ chi đầu tiên hoàn thành đường đua khắc nghiệt Half Ironman gồm 3 môn phối hợp bơi, đạp xe và chạy tại Les Sables d'Olonne (Pháp) vào năm 2020. 

Théo Curin đã truyền cảm hứng về tinh thần chiến binh, không đầu hàng số phận và tích cực kêu gọi cộng đồng phòng ngừa bệnh do não mô cầu bằng vắc xin, tránh rơi vào cuộc đua “thua nhiều hơn thắng”. 

“Một mặt nào đó, tôi thấy mình may mắn khi mắc căn bệnh này từ rất nhỏ vì khi đó tôi chưa ý thức được chuyện gì xảy đến với mình. Trẻ nhỏ, thanh thiếu niên và người lớn đều có thể mắc bệnh. Nếu không may con bạn có các triệu chứng đầu tiên của bệnh do não mô cầu, bạn phải hành động nhanh từng phút một, đó thực sự là một cuộc chiến với thời gian”, Théo Curin chia sẻ. 

Năm 2023, nhằm nâng cao hiểu biết đẩy lùi bệnh do não mô cầu, Quỹ nghiên cứu về bệnh do não mô cầu, Liên đoàn các tổ chức phòng chống bệnh do não mô cầu (CoMO) và Sanofi đã ra mắt lá cờ đẩy lùi bệnh viêm màng não. Théo Curin đã đồng hành cùng 2 vận động viên cũng từng chịu di chứng do não mô cầu gồm Ellie Challis (Anh) và Davide Morana (Ý) cùng phất lên biểu tượng đầu tiên trên toàn cầu nhằm nâng cao nhận thức về bệnh này. Khi mắc bệnh, Ellie Challis chỉ mới 16 tháng tuổi còn Davide Morana 24 tuổi. 

Bệnh do não mô cầu phòng được bằng vắc xin

Vi khuẩn não mô cầu lây truyền qua đường hô hấp và gây nhiều biến chứng nặng nề như: viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm khớp, viêm tai giữa, viêm màng ngoài tim... Trong đó, hai thể viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu thường gặp và nguy hiểm nhất do có thể gây tử vong nhanh chóng trong 24 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng đầu tiên. 

Theo Thư viện Y khoa quốc gia Hoa Kỳ, các triệu chứng đầu tiên của bệnh do não mô cầu giống như đau đầu, đau họng, nhức toàn thân, sốt giống nhiễm virus thông thường dẫn đến khó chẩn đoán sớm. Bệnh nhân thường nhập viện ở giờ thứ 22, được xem là muộn để điều trị. Cứ 1 trong 5 người sống sót chịu các di chứng vĩnh viễn gồm đoạn chi, để lại sẹo trên da, nghe kém, co giật, stress, bất thường về nhận thức, tăng động giảm chú ý... 

Lứa tuổi nào cũng có nguy cơ mắc bệnh do não mô cầu, trong đó có thanh thiếu niên. Một nghiên cứu phân tích gộp 89 nghiên cứu từ 28 quốc gia cho thấy thanh thiếu niên là nhóm người lành mang trùng cao nhất, trong đó có 23,7% là ở độ tuổi 19. 

Theo một nghiên cứu đăng tải trên Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, trong số bệnh nhân tử vong do não mô cầu xâm lấn, có đến 48% là thanh thiếu niên. Ở Úc, Canada, châu Âu, New Zealand và Mỹ, thanh thiếu niên có tỷ lệ mắc não mô cầu cao hơn 1,5 đến 3 lần so với nhóm dân số chung. Tại Việt Nam, thanh thiếu niên và người trưởng thành chiếm 60% số ca não mô cầu được báo cáo. 

Theo báo cáo Gánh nặng kinh tế - Chi phí bệnh tật ở Đức từ năm 2001-2015, trung bình mỗi ca bệnh mất 57.000 - 171.000 Euro (hơn 1 tỷ đến 4,5 tỷ đồng). Ở Việt Nam, chi phí chăm sóc người bệnh chiếm 83% tổng chi tiêu của gia đình. 

Hiện nay có 12 nhóm huyết thanh gây bệnh chính, trong đó có 6 nhóm huyết thanh A, B, C, X, W và Y gây ra 90% trường hợp não mô cầu trên thế giới. Chủng ngừa là cách hiệu quả nhất giúp bảo vệ chống lại bệnh do não mô cầu. Hiện Việt Nam có 3 loại vắc xin phòng 5 nhóm não mô cầu khuẩn nguy hiểm trên gồm nhóm A, C, Y, W-135 của Mỹ, nhóm B của Ý và nhóm B, C của Cuba. Trong đó, vắc xin cộng hợp tứ giá A, C, Y, W-135 phòng viêm màng não do não mô cầu đã giảm đến 90% số ca mắc bệnh ở các nhóm huyết thanh chính C, Y và W-135. Mọi người cần tiêm phòng đầy đủ các nhóm vi khuẩn não mô cầu gây bệnh. 

Tiên Cẩm

Biến cố năm 6 tuổi

Năm 6 tuổi, Théo Curin thức dậy để đến trường nhưng cảm thấy lưng, cổ và đầu đau khủng khiếp. Bác sĩ chẩn đoán cậu mắc bệnh do não mô cầu và đưa ra quyết định khó khăn là đoạn cả hai tay và hai chân để giữ tính mạng. 

Khi về nhà, không có tay và chân, cậu bé xem việc kéo khóa quần jean, tự ăn là những thử thách mình cần phải vượt qua. 

Từ chỗ ám ảnh với nước, cuộc đời của Théo Curin đã thay đổi khi gặp tấm gương truyền nghị lực của Philippe Croizon, một vận động viên bơi lội cụt bốn chi đã phá kỷ lục và từng bơi qua eo biển Manche ở Anh. 

“Tôi nhận thấy đắm mình trong làn nước là nơi duy nhất cho phép tôi di chuyển như bao người khác. Tôi đặc biệt có cảm giác tự do, sảng khoái khi bơi”, Théo Curin chia sẻ. 

Nhiều năm theo đuổi sự nghiệp vận động viên bơi lội, Théo Curin đã gặt hái được nhiều thành tích như giành hai huy chương bạc, một huy chương đồng ở các giải Vô địch thế giới với nội dung bơi tự do 100m, 200m. Năm 2016, anh là thành viên trẻ nhất của đội bơi lội Pháp tại Thế vận hội Paralympic tổ chức tại Brazil, đứng thứ tư ở nội dung 200m tự do. Ngoài ra, Théo Curin còn tham gia các giải bơi lội mạo hiểm và đạt được Thử thách Titicaca năm 2021 và Santa Fe năm 2022. Anh là vận động viên cụt tứ chi đầu tiên hoàn thành đường đua khắc nghiệt Half Ironman gồm 3 môn phối hợp bơi, đạp xe và chạy tại Les Sables d'Olonne (Pháp) vào năm 2020. 

Théo Curin đã truyền cảm hứng về tinh thần chiến binh, không đầu hàng số phận và tích cực kêu gọi cộng đồng phòng ngừa bệnh do não mô cầu bằng vắc xin, tránh rơi vào cuộc đua “thua nhiều hơn thắng”. 

“Một mặt nào đó, tôi thấy mình may mắn khi mắc căn bệnh này từ rất nhỏ vì khi đó tôi chưa ý thức được chuyện gì xảy đến với mình. Trẻ nhỏ, thanh thiếu niên và người lớn đều có thể mắc bệnh. Nếu không may con bạn có các triệu chứng đầu tiên của bệnh do não mô cầu, bạn phải hành động nhanh từng phút một, đó thực sự là một cuộc chiến với thời gian”, Théo Curin chia sẻ. 

Năm 2023, nhằm nâng cao hiểu biết đẩy lùi bệnh do não mô cầu, Quỹ nghiên cứu về bệnh do não mô cầu, Liên đoàn các tổ chức phòng chống bệnh do não mô cầu (CoMO) và Sanofi đã ra mắt lá cờ đẩy lùi bệnh viêm màng não. Théo Curin đã đồng hành cùng 2 vận động viên cũng từng chịu di chứng do não mô cầu gồm Ellie Challis (Anh) và Davide Morana (Ý) cùng phất lên biểu tượng đầu tiên trên toàn cầu nhằm nâng cao nhận thức về bệnh này. Khi mắc bệnh, Ellie Challis chỉ mới 16 tháng tuổi còn Davide Morana 24 tuổi. 

Bệnh do não mô cầu phòng được bằng vắc xin

Vi khuẩn não mô cầu lây truyền qua đường hô hấp và gây nhiều biến chứng nặng nề như: viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm khớp, viêm tai giữa, viêm màng ngoài tim... Trong đó, hai thể viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu thường gặp và nguy hiểm nhất do có thể gây tử vong nhanh chóng trong 24 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng đầu tiên. 

Theo Thư viện Y khoa quốc gia Hoa Kỳ, các triệu chứng đầu tiên của bệnh do não mô cầu giống như đau đầu, đau họng, nhức toàn thân, sốt giống nhiễm virus thông thường dẫn đến khó chẩn đoán sớm. Bệnh nhân thường nhập viện ở giờ thứ 22, được xem là muộn để điều trị. Cứ 1 trong 5 người sống sót chịu các di chứng vĩnh viễn gồm đoạn chi, để lại sẹo trên da, nghe kém, co giật, stress, bất thường về nhận thức, tăng động giảm chú ý... 

Lứa tuổi nào cũng có nguy cơ mắc bệnh do não mô cầu, trong đó có thanh thiếu niên. Một nghiên cứu phân tích gộp 89 nghiên cứu từ 28 quốc gia cho thấy thanh thiếu niên là nhóm người lành mang trùng cao nhất, trong đó có 23,7% là ở độ tuổi 19. 

Theo một nghiên cứu đăng tải trên Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, trong số bệnh nhân tử vong do não mô cầu xâm lấn, có đến 48% là thanh thiếu niên. Ở Úc, Canada, châu Âu, New Zealand và Mỹ, thanh thiếu niên có tỷ lệ mắc não mô cầu cao hơn 1,5 đến 3 lần so với nhóm dân số chung. Tại Việt Nam, thanh thiếu niên và người trưởng thành chiếm 60% số ca não mô cầu được báo cáo. 

Theo báo cáo Gánh nặng kinh tế - Chi phí bệnh tật ở Đức từ năm 2001-2015, trung bình mỗi ca bệnh mất 57.000 - 171.000 Euro (hơn 1 tỷ đến 4,5 tỷ đồng). Ở Việt Nam, chi phí chăm sóc người bệnh chiếm 83% tổng chi tiêu của gia đình. 

Hiện nay có 12 nhóm huyết thanh gây bệnh chính, trong đó có 6 nhóm huyết thanh A, B, C, X, W và Y gây ra 90% trường hợp não mô cầu trên thế giới. Chủng ngừa là cách hiệu quả nhất giúp bảo vệ chống lại bệnh do não mô cầu. Hiện Việt Nam có 3 loại vắc xin phòng 5 nhóm não mô cầu khuẩn nguy hiểm trên gồm nhóm A, C, Y, W-135 của Mỹ, nhóm B của Ý và nhóm B, C của Cuba. Trong đó, vắc xin cộng hợp tứ giá A, C, Y, W-135 phòng viêm màng não do não mô cầu đã giảm đến 90% số ca mắc bệnh ở các nhóm huyết thanh chính C, Y và W-135. Mọi người cần tiêm phòng đầy đủ các nhóm vi khuẩn não mô cầu gây bệnh. 

Tiên Cẩm

Theo chuyên gia từ tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới Group-IB, GoldDigger là một mã độc Android Banking Trojan cổ điển, lạm dụng tính năng Accessibility Service trên nền tảng Android và cấp cho tội phạm mạng quyền kiểm soát thiết bị. Khi nạn nhân phát hiện mọi chuyện thì có thể đã quá muộn, vì tiền đã bị rút ra khỏi các tài khoản ngân hàng, chứng khoán được cài đặt trên điện thoại.

Hồi tháng 3, ông M.C sử dụng điện thoại nền tảng Android,đã cài link độc do kẻ giả mạo công an hướng dẫn, từ đó bị chiếm quyền điện thoại và các tài khoản giao dịch chứng khoán và ngân hàng cài trên thiết bị di động này. 

Theo chia sẻ của nạn nhân, kẻ giả mạo tự xưng là bên công an đã gọi điện đến số điện thoại của ông là 091xxxxx82, yêu cầu xác thực định danh thông tin cá nhân. Lớn tuổi, không quen với công nghệ và tin vào kẻ mạo danh, nạn nhân đã chuyển điện thoại cho người thứ ba để nhờ người này làm theo hướng dẫn của kẻ lừa đảo, từ đó tải và cài ứng dụng có mã độc “dichvucong.apk” trên điện thoại của ông. 

Cùng với việc cài phần mềm có chứa mã độc “DichVuCong.apk”, nạn nhân đã vô tình cho phép kẻ lừa đảo được chiếm toàn bộ quyền quản lý, điều khiển như: nhắn tin, gọi điện, nghe điện thoại trên chính điện thoại khách hàng. Kẻ gian cũng lừa để sử dụng các thông tin bảo mật được ngân hàng và công ty chứng khoán cung cấp dành riêng cho khách hàng với các giao dịch trên tài khoản ngân hàng điện tử và tài khoản chứng khoán (bao gồm: tên truy cập, mật khẩu truy cập tài khoản, các mã xác thực SMS OTP kích hoạt tài khoản và tính năng giao dịch, kích hoạt Smart OTP và xác thực giao dịch tài chính...). Từ đó, đối tượng lừa đảo đã thực hiện các hành vi bán cổ phiếu trên tài khoản chứng khoán, chuyển tiền sang tài khoản ngân hàng và rút tiền, chiếm đoạt tài sản của nạn nhân. 

Cũng trong tháng 3, dư luận bất ngờ khi chuyên gia tài chính N.T.H lên tiếng chia sẻ về việc ông bị “rút ruột” 500 triệu đồng trong tài khoản. Theo đại diện ngân hàng, đây là một vụ việc có dấu hiệu lừa đảo tội phạm công nghệ cao, nên đã tố cáo ra cơ quan công an để xác minh, điều tra.

Mức độ nguy hiểm của mã độc là "chưa từng có tiền lệ"

Đầu năm 2024, Group-IB đã phải gióng lên hồi chuông cảnh báo không chỉ có người dùng điện thoại sử dụng nền tảng Android, mà người dùng iPhone tại Việt Nam đang bị tấn công bởi mã độc ăn cắp tài khoản ngân hàng, với mức độ nguy hiểm "chưa từng có tiền lệ". 

Theo đại diện Group-IB, trước đây, GoldDigger là một mã độc chỉ lạm dụng tính năng Accessibility Service trên nền tảng Android.  Hiện nay, nó đã có biến thể nguy hiểm hơn, tấn công trên cả nền tảng iOS để thu thập và lọc thông tin cá nhân từ nạn nhân, cũng như dữ liệu sinh trắc học. Từ các dữ liệu này, tin tặc sử dụng công cụ AI để tạo ra deepfake bằng cách thay thế khuôn mặt của chúng bằng khuôn mặt của nạn nhân, nhằm để truy cập trái phép vào tài khoản ngân hàng của nạn nhân, hoặc dữ liệu khác được bảo vệ bằng nhận dạng khuôn mặt. Đây có thể là mã độc đầu tiên nhắm vào nền tảng có độ bảo mật cao iOS, với khả năng đánh cắp dữ liệu dạng nhận dạng khuôn mặt, giấy tờ tùy thân, thậm chí cả tin nhắn SMS.

Câu hỏi mà nhiều nạn nhân đặt ra là: Làm cách nào mã độc này có thể giúp kẻ hacker điều khiển từ xa, thực hiện lệnh bán cổ phiếu trên tài khoản chứng khoán, sau đó chuyển tiền và rút tiền trên tài khoản ngân hàng?

Chuyên gia lý giải, khi vô tình truy cập link /cài đặt ứng dụng giả mạo có mã độc, người dùng sẽ cho phép mã độc này kích hoạt các quyền của “Accessibility Service - Dịch vụ trợ năng” trên nền tảng Android - vốn ban đầu nhằm mục đích hỗ trợ người dùng khuyết tật vận hành thiết bị của họ (chẳng hạn như đọc màn hình, điều khiển dựa trên cử chỉ, chuyển lời nói thành văn bản và các dịch vụ khác). 

Từ đây, mã độc cho phép kẻ lừa đảo chiếm được toàn bộ dữ liệu về hành động của người dùng và trao quyền cho kẻ lừa đảo tương tác trên điện thoại như chính người dùng. Điều này có nghĩa, mã độc có thể giúp kẻ gian xem số dư của nạn nhân, lấy cắp thông tin bảo mật, triển khai chức năng ghi nhật ký thao tác bàn phím, cho phép lấy mọi thông tin nhập mã xác thực của nạn nhân. Mã độc sẽ lưu văn bản được hiển thị hoặc viết trên giao diện người dùng, bao gồm cả mật khẩu, khi chúng được nhập. 

Techcombank và TCBS nâng mức cảnh báo về ứng dụng giả mạo có mã độc

Đầu tháng 4, Techcombank tiếp tục nâng cấp cảnh báo về phòng tránh những thủ đoạn lừa đảo cài đặt các ứng dụng giả mạo. Theo ngân hàng này, hiện nay, các đối tượng lừa đảo đang tận dụng tâm lý thiếu cảnh giác của những người dùng thiết bị di động, để thực hiện các hành vi giả danh cơ quan thực thi pháp luật (công an, tòa án…), cơ quan hành chính nhà nước (cán bộ thuế/ địa chính/ tài nguyên môi trường…), nhân viên hỗ trợ (ngân hàng…).

Mục đích cuối của các thủ đoạn này chính là khiến người dùng tin và cài đặt phần mềm chứa mã độc. Các phần mềm chứa mã độc này sẽ giúp đối tượng lừa đảo vượt qua hầu hết biện pháp xác thực và bảo vệ của thiết bị di động, từ đó lấy cắp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng để chiếm đoạt tiền và tài sản của nạn nhân. 

Để bảo vệ an toàn giao dịch tài khoản, Techcombank và Công ty Chứng khoán Kỹ thương (TBCS) đã gửi cảnh báo nâng cao đến tất cả các khách hàng. Theo đó, khuyến nghị các khách hàng nên:

Thứ nhất, cảnh giác và tìm cách kiểm chứng thông tin của bất kỳ đối tượng nào chủ động liên lạc và tự xưng là công an, cán bộ hành chính, cán bộ hỗ trợ dịch vụ công, nhân viên ngân hàng… bằng cách gọi tới tổng đài hỗ trợ được công bố chính thức của các cơ quan, đơn vị đó.

Thứ hai, chỉ nên cài đặt phần mềm được tìm thấy trực tiếp trên App Store (với thiết bị hệ điều hành iOS) hoặc CH Play (với thiết bị hệ điều hành Android).

Thứ ba, chia sẻ thông tin cảnh giác đến bạn bè, người thân là người cao tuổi hoặc người ít am hiểu về công nghệ.

Theo khuyến nghị này, người dùng tuyệt đối không cài đặt, tải trực tiếp bất kỳ ứng dụng nào từ đường link do bất kỳ ai gửi trên tin nhắn SMS, nội dung chat trên các nền tảng xã hội, ứng dụng nhắn tin; hoặc từ các trang web do các đối tượng cung cấp đường link. 

Đồng thời, người dùng không nên tin, thực hiện theo hoặc liên hệ với với các đối tượng quảng cáo trên mạng xã hội (Facebook, Zalo, Viber, Telegram...) về các giải pháp “nhanh” cho bất kỳ dịch vụ công nào.

(Nguồn: Techcombank)

Telegram phủ nhận trách nhiệm khi nền tảng bị lạm dụng

Giới chuyên gia nhìn nhận, những vụ lừa đảo mất tiền trong tài khoản ngân hàng diễn ra ngày càng tinh vi, chiếm đoạt số tiền càng lớn, trong đó nhiều nạn nhân mất từ hàng trăm triệu đến hàng chục tỷ đồng.

Ngoài những thủ đoạn lừa đảo như: cuộc gọi video deepfake; giả danh cơ quan thuế, công an, viện kiểm sát, tòa án, lừa đảo "khóa SIM" vì chưa chuẩn hóa thuê bao; giả mạo biên lai chuyển tiền bán hàng giả hàng nhái trên sàn thương mại điện tử…; gần đây còn “nở rộ” hình thức lừa đảo chiếm quyền trợ năng (Accessibility) trên điện thoại sử dụng hệ điều hành Android. 

Theo chuyên gia từ tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới Group-IB, GoldDigger là một mã độc Android Banking Trojan cổ điển, lạm dụng tính năng Accessibility Service trên nền tảng Android và cấp cho tội phạm mạng quyền kiểm soát thiết bị. Khi nạn nhân phát hiện mọi chuyện thì có thể đã quá muộn, vì tiền đã bị rút ra khỏi các tài khoản ngân hàng, chứng khoán được cài đặt trên điện thoại.

Hồi tháng 3, ông M.C sử dụng điện thoại nền tảng Android,đã cài link độc do kẻ giả mạo công an hướng dẫn, từ đó bị chiếm quyền điện thoại và các tài khoản giao dịch chứng khoán và ngân hàng cài trên thiết bị di động này. 

Theo chia sẻ của nạn nhân, kẻ giả mạo tự xưng là bên công an đã gọi điện đến số điện thoại của ông là 091xxxxx82, yêu cầu xác thực định danh thông tin cá nhân. Lớn tuổi, không quen với công nghệ và tin vào kẻ mạo danh, nạn nhân đã chuyển điện thoại cho người thứ ba để nhờ người này làm theo hướng dẫn của kẻ lừa đảo, từ đó tải và cài ứng dụng có mã độc “dichvucong.apk” trên điện thoại của ông. 

Cùng với việc cài phần mềm có chứa mã độc “DichVuCong.apk”, nạn nhân đã vô tình cho phép kẻ lừa đảo được chiếm toàn bộ quyền quản lý, điều khiển như: nhắn tin, gọi điện, nghe điện thoại trên chính điện thoại khách hàng. Kẻ gian cũng lừa để sử dụng các thông tin bảo mật được ngân hàng và công ty chứng khoán cung cấp dành riêng cho khách hàng với các giao dịch trên tài khoản ngân hàng điện tử và tài khoản chứng khoán (bao gồm: tên truy cập, mật khẩu truy cập tài khoản, các mã xác thực SMS OTP kích hoạt tài khoản và tính năng giao dịch, kích hoạt Smart OTP và xác thực giao dịch tài chính...). Từ đó, đối tượng lừa đảo đã thực hiện các hành vi bán cổ phiếu trên tài khoản chứng khoán, chuyển tiền sang tài khoản ngân hàng và rút tiền, chiếm đoạt tài sản của nạn nhân. 

Cũng trong tháng 3, dư luận bất ngờ khi chuyên gia tài chính N.T.H lên tiếng chia sẻ về việc ông bị “rút ruột” 500 triệu đồng trong tài khoản. Theo đại diện ngân hàng, đây là một vụ việc có dấu hiệu lừa đảo tội phạm công nghệ cao, nên đã tố cáo ra cơ quan công an để xác minh, điều tra.

Mức độ nguy hiểm của mã độc là "chưa từng có tiền lệ"

Đầu năm 2024, Group-IB đã phải gióng lên hồi chuông cảnh báo không chỉ có người dùng điện thoại sử dụng nền tảng Android, mà người dùng iPhone tại Việt Nam đang bị tấn công bởi mã độc ăn cắp tài khoản ngân hàng, với mức độ nguy hiểm "chưa từng có tiền lệ". 

Theo đại diện Group-IB, trước đây, GoldDigger là một mã độc chỉ lạm dụng tính năng Accessibility Service trên nền tảng Android.  Hiện nay, nó đã có biến thể nguy hiểm hơn, tấn công trên cả nền tảng iOS để thu thập và lọc thông tin cá nhân từ nạn nhân, cũng như dữ liệu sinh trắc học. Từ các dữ liệu này, tin tặc sử dụng công cụ AI để tạo ra deepfake bằng cách thay thế khuôn mặt của chúng bằng khuôn mặt của nạn nhân, nhằm để truy cập trái phép vào tài khoản ngân hàng của nạn nhân, hoặc dữ liệu khác được bảo vệ bằng nhận dạng khuôn mặt. Đây có thể là mã độc đầu tiên nhắm vào nền tảng có độ bảo mật cao iOS, với khả năng đánh cắp dữ liệu dạng nhận dạng khuôn mặt, giấy tờ tùy thân, thậm chí cả tin nhắn SMS.

Câu hỏi mà nhiều nạn nhân đặt ra là: Làm cách nào mã độc này có thể giúp kẻ hacker điều khiển từ xa, thực hiện lệnh bán cổ phiếu trên tài khoản chứng khoán, sau đó chuyển tiền và rút tiền trên tài khoản ngân hàng?

Chuyên gia lý giải, khi vô tình truy cập link /cài đặt ứng dụng giả mạo có mã độc, người dùng sẽ cho phép mã độc này kích hoạt các quyền của “Accessibility Service - Dịch vụ trợ năng” trên nền tảng Android - vốn ban đầu nhằm mục đích hỗ trợ người dùng khuyết tật vận hành thiết bị của họ (chẳng hạn như đọc màn hình, điều khiển dựa trên cử chỉ, chuyển lời nói thành văn bản và các dịch vụ khác). 

Từ đây, mã độc cho phép kẻ lừa đảo chiếm được toàn bộ dữ liệu về hành động của người dùng và trao quyền cho kẻ lừa đảo tương tác trên điện thoại như chính người dùng. Điều này có nghĩa, mã độc có thể giúp kẻ gian xem số dư của nạn nhân, lấy cắp thông tin bảo mật, triển khai chức năng ghi nhật ký thao tác bàn phím, cho phép lấy mọi thông tin nhập mã xác thực của nạn nhân. Mã độc sẽ lưu văn bản được hiển thị hoặc viết trên giao diện người dùng, bao gồm cả mật khẩu, khi chúng được nhập. 

Techcombank và TCBS nâng mức cảnh báo về ứng dụng giả mạo có mã độc

Đầu tháng 4, Techcombank tiếp tục nâng cấp cảnh báo về phòng tránh những thủ đoạn lừa đảo cài đặt các ứng dụng giả mạo. Theo ngân hàng này, hiện nay, các đối tượng lừa đảo đang tận dụng tâm lý thiếu cảnh giác của những người dùng thiết bị di động, để thực hiện các hành vi giả danh cơ quan thực thi pháp luật (công an, tòa án…), cơ quan hành chính nhà nước (cán bộ thuế/ địa chính/ tài nguyên môi trường…), nhân viên hỗ trợ (ngân hàng…).

Mục đích cuối của các thủ đoạn này chính là khiến người dùng tin và cài đặt phần mềm chứa mã độc. Các phần mềm chứa mã độc này sẽ giúp đối tượng lừa đảo vượt qua hầu hết biện pháp xác thực và bảo vệ của thiết bị di động, từ đó lấy cắp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng để chiếm đoạt tiền và tài sản của nạn nhân. 

Để bảo vệ an toàn giao dịch tài khoản, Techcombank và Công ty Chứng khoán Kỹ thương (TBCS) đã gửi cảnh báo nâng cao đến tất cả các khách hàng. Theo đó, khuyến nghị các khách hàng nên:

Thứ nhất, cảnh giác và tìm cách kiểm chứng thông tin của bất kỳ đối tượng nào chủ động liên lạc và tự xưng là công an, cán bộ hành chính, cán bộ hỗ trợ dịch vụ công, nhân viên ngân hàng… bằng cách gọi tới tổng đài hỗ trợ được công bố chính thức của các cơ quan, đơn vị đó.

Thứ hai, chỉ nên cài đặt phần mềm được tìm thấy trực tiếp trên App Store (với thiết bị hệ điều hành iOS) hoặc CH Play (với thiết bị hệ điều hành Android).

Thứ ba, chia sẻ thông tin cảnh giác đến bạn bè, người thân là người cao tuổi hoặc người ít am hiểu về công nghệ.

Theo khuyến nghị này, người dùng tuyệt đối không cài đặt, tải trực tiếp bất kỳ ứng dụng nào từ đường link do bất kỳ ai gửi trên tin nhắn SMS, nội dung chat trên các nền tảng xã hội, ứng dụng nhắn tin; hoặc từ các trang web do các đối tượng cung cấp đường link. 

Đồng thời, người dùng không nên tin, thực hiện theo hoặc liên hệ với với các đối tượng quảng cáo trên mạng xã hội (Facebook, Zalo, Viber, Telegram...) về các giải pháp “nhanh” cho bất kỳ dịch vụ công nào.

(Nguồn: Techcombank)

Telegram phủ nhận trách nhiệm khi nền tảng bị lạm dụng

Có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023, Nghị định 131 quy định cụ thể 15 nội dung của Luật Điện ảnh mới, trong đó có nội dung về điều kiện thực hiện phân loại phim để phổ biến trên không gian mạng.

Theo đó, cùng với việc quy định rõ 3 điều kiện thực hiện phân loại phim để phổ biến trên không gian mạng, Nghị định 131 cũng hướng dẫn cụ thể về hồ sơ, trình tự, thủ tục đề nghị công nhận đủ điều kiện phân loại phim phổ biến trên không gian mạng.

Nghị định 128 có hiệu lực thi hành từ ngày 15/2/2023 được Chính phủ ban hành để sửa đổi, bổ sung một số quy định xử phạt liên quan đến các hành vi vi phạm về điện ảnh, trong đó có hành vi vi phạm quy định về phổ biến phim trên không gian mạng.

Cụ thể, theo Nghị định 128, các hành vi vi phạm về phổ biến phim trên không gian mạng sẽ bị phạt tiền từ 20 triệu đến 100 triệu đồng tùy mức độ. Trong đó, mức phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng được áp dụng với hành vi không thông báo danh sách phim sẽ phổ biến và kết quả phân loại phim cho Bộ VHTT&DL trước khi thực hiện phổ biến phim theo quy định.  Từ 60 - 80 triệu đồng là mức phạt với hành vi không triển khai các giải pháp kỹ thuật, phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền gỡ bỏ, ngăn chặn phim vi phạm.

Mức phạt tiền cao nhất từ 80 triệu đồng đến 100 triệu đồng được áp dụng với các hành vi: không bảo đảm một trong các điều kiện thực hiện phân loại phim theo quy định; không thực hiện biện pháp kỹ thuật cần thiết và hướng dẫn để cha, mẹ hoặc người giám hộ tự kiểm soát, quản lý, bảo đảm trẻ em xem phim phổ biến trên không gian mạng phù hợp với độ tuổi, để người sử dụng dịch vụ báo cáo về phim vi phạm theo quy định; không ngăn chặn truy cập phim vi phạm theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; không gỡ bỏ phim vi phạm quy định tại Điều 9 Luật Điện ảnh và các quy định pháp luật khác khi có yêu cầu bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Cùng với các mức phạt tiền bị áp dụng, biện pháp khắc phục hậu quả mà các đối tượng vi phạm sẽ phải thực hiện là buộc gỡ bỏ phim trên không gian mạng.

Trước đó, vào đầu tháng 10/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định 71 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 06 năm 2016 về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình.  Có hiệu lực từ ngày 1/1/2023, Nghị định 71 đảm bảo quản lý phù hợp xu hướng thế giới, thúc đẩy thị trường truyền hình trả tiền Việt Nam phát triển.

Trong thông tin mới phát ra, Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT) nhận định rằng, với việc Luật Điện ảnh 2022 cùng các Nghị định 71, Nghị định 128 và 131 được ban hành, hành lang pháp lý để quản lý chặt chẽ hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng, hoạt động cung cấp dịch vụ phát thanh truyền hình theo yêu cầu của các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam đã đầy đủ.

Điều này sẽ đưa hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng của các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam đi vào khuôn khổ, bảo đảm sự cạnh tranh bình đẳng với doanh nghiệp trong nước.

Một trong những điểm mới của Luật Điện ảnh năm 2022 là quy định rõ đối tượng chủ thể được phép phổ biến phim trên không gian mạng, đồng thời quy định các điều kiện cần bảo đảm khi phổ biến phim trên không gian mạng.

Mới đây, Chính phủ đã ban hành 2 Nghị định nhằm triển khai các nội dung được quy định tại Luật Điện ảnh 2022. Đó là Nghị định 128 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 129/2021/NĐ-CP; và Nghị định 131 quy định chi tiết một số điều của Luật Điện ảnh.

Có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023, Nghị định 131 quy định cụ thể 15 nội dung của Luật Điện ảnh mới, trong đó có nội dung về điều kiện thực hiện phân loại phim để phổ biến trên không gian mạng.

Theo đó, cùng với việc quy định rõ 3 điều kiện thực hiện phân loại phim để phổ biến trên không gian mạng, Nghị định 131 cũng hướng dẫn cụ thể về hồ sơ, trình tự, thủ tục đề nghị công nhận đủ điều kiện phân loại phim phổ biến trên không gian mạng.

Nghị định 128 có hiệu lực thi hành từ ngày 15/2/2023 được Chính phủ ban hành để sửa đổi, bổ sung một số quy định xử phạt liên quan đến các hành vi vi phạm về điện ảnh, trong đó có hành vi vi phạm quy định về phổ biến phim trên không gian mạng.

Cụ thể, theo Nghị định 128, các hành vi vi phạm về phổ biến phim trên không gian mạng sẽ bị phạt tiền từ 20 triệu đến 100 triệu đồng tùy mức độ. Trong đó, mức phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng được áp dụng với hành vi không thông báo danh sách phim sẽ phổ biến và kết quả phân loại phim cho Bộ VHTT&DL trước khi thực hiện phổ biến phim theo quy định.  Từ 60 - 80 triệu đồng là mức phạt với hành vi không triển khai các giải pháp kỹ thuật, phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền gỡ bỏ, ngăn chặn phim vi phạm.

Mức phạt tiền cao nhất từ 80 triệu đồng đến 100 triệu đồng được áp dụng với các hành vi: không bảo đảm một trong các điều kiện thực hiện phân loại phim theo quy định; không thực hiện biện pháp kỹ thuật cần thiết và hướng dẫn để cha, mẹ hoặc người giám hộ tự kiểm soát, quản lý, bảo đảm trẻ em xem phim phổ biến trên không gian mạng phù hợp với độ tuổi, để người sử dụng dịch vụ báo cáo về phim vi phạm theo quy định; không ngăn chặn truy cập phim vi phạm theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; không gỡ bỏ phim vi phạm quy định tại Điều 9 Luật Điện ảnh và các quy định pháp luật khác khi có yêu cầu bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Cùng với các mức phạt tiền bị áp dụng, biện pháp khắc phục hậu quả mà các đối tượng vi phạm sẽ phải thực hiện là buộc gỡ bỏ phim trên không gian mạng.

Trước đó, vào đầu tháng 10/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định 71 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 06 năm 2016 về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình.  Có hiệu lực từ ngày 1/1/2023, Nghị định 71 đảm bảo quản lý phù hợp xu hướng thế giới, thúc đẩy thị trường truyền hình trả tiền Việt Nam phát triển.

Trong thông tin mới phát ra, Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT) nhận định rằng, với việc Luật Điện ảnh 2022 cùng các Nghị định 71, Nghị định 128 và 131 được ban hành, hành lang pháp lý để quản lý chặt chẽ hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng, hoạt động cung cấp dịch vụ phát thanh truyền hình theo yêu cầu của các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam đã đầy đủ.

Điều này sẽ đưa hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng của các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam đi vào khuôn khổ, bảo đảm sự cạnh tranh bình đẳng với doanh nghiệp trong nước.