Vào ngày 15/4, báo cáo tài chính quý 1 năm tài chính 2021 của TSMC cho thấy doanh thu hàng quý của công ty là 12,919 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm ngoái và lợi nhuận ròng đạt 4,981 tỷ USD, tăng 19,4 %. “Chúng tôi tin rằng nhu cầu chip sẽ tiếp tục tăng và tình trạng thiếu hụt thậm chí có thể kéo dài đến năm 2022”, Giám đốc điều hành TSMC Ngụy Triết Gia cho biết.

Tuy nhiên, bất chấp tốc độ tăng trưởng vượt kỳ vọng, thị trường thứ cấp dường như không thu được lợi nhuận. Thị trường chứng khoán Mỹ mở cửa vào ngày 15/4, và giá cổ phiếu của TSMC giảm nhẹ 3%, với tổng giá trị thị trường là 628 tỷ USD. Dữ liệu rõ ràng cho thấy kể từ đầu năm nay, xu hướng giá cổ phiếu của TSMC tương đối biến động, với mức cao nhất được báo cáo là 141,8 USD và thấp nhất là 107,9 USD, với biên độ 31,24%.

Nhìn lại một năm qua, TSMC không chỉ trải qua tình thế tiến thoái lưỡng nan khi cắt nguồn cung của Huawei, mà còn trở thành mục tiêu cạnh tranh của các ông lớn công nghệ trong làn sóng thiếu chip toàn cầu. Mỗi bước đi của TSMC đều truyền đi tín hiệu nguy hiểm của chuỗi ngành công nghiệp bán dẫn trong bối cảnh hiện nay.

Kể từ cuối năm 2020, cuộc khủng hoảng thiếu chip dẫn đến việc các hãng xe hơi phải ngừng sản xuất đã lan sang toàn bộ ngành công nghiệp điện tử tiêu dùng, và đơn đặt hàng cho những xưởng đúc chip đã đầy ắp. TSMC chiếm hơn một nửa thị phần của xưởng đúc quy trình tiên tiến toàn cầu và hoạt động bùng nổ trong năm qua.

Trong cả năm 2020, tổng doanh thu của TSMC đạt 1,33 nghìn tỷ Đài tệ (tương đương 46,75 tỷ USD), tăng 25,2% so với cùng kỳ năm trước, một mức cao kỷ lục. Trong quý 4, nhờ điện thoại di động 5G và máy tính hiệu suất cao, doanh thu hàng quý đã vượt 12,676 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước; lợi nhuận ròng là 5,008 tỷ USD, tăng so với cùng kỳ năm trước 23%.

Từ góc độ cơ cấu doanh thu quy trình, trong quý IV doanh thu bán hàng wafer (đĩa bán dẫn) của TSMC, lô hàng quy trình 5nm chiếm 20%, lô hàng quy trình 7nm chiếm 29% và lô hàng quy trình 16nm chiếm 13%. Ba doanh thu từ quy trình tiên tiến này chiếm 62% doanh số bán hàng cả quý.

Xét theo quý, quy trình 7nm có tỷ trọng doanh thu cao nhất. Theo báo cáo tài chính của TSMC, doanh thu trong quý 3 năm 2020 là 12,14 tỷ USD và quy trình 5nm đóng góp 8% tương đương 970 triệu USD. Trong quý 4, 5nm đóng góp 2,535 tỷ USD, tăng 161,3% so với trước đó. Điều này không chỉ có nghĩa là khách hàng hạ nguồn có nhu cầu mạnh mẽ đối với công nghệ tiên tiến của TSMC, mà còn phản ánh rằng chu kỳ lặp lại ngược dòng và xuôi dòng của ngành chip đã mở ra.

Vào đầu năm 2021, năng lực sản xuất chip bị hạn chế. TSMC đạt 362,41 tỷ Đài tệ (tương đương 12,7 tỷ USD) trong quý đầu tiên của năm 2021, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận ròng là 139,69 tỷ Đài tệ (khoảng 5 tỷ USD), tăng 19,4% theo năm; lợi nhuận gộp là 189,839 tỷ Đài tệ (6,7 tỷ USD), tăng 18,1% theo năm.

Từ góc độ cơ cấu doanh thu quy trình, quy trình 7nm chiếm 35% doanh thu trong quý đầu tiên của năm 2021; quy trình 5nm chiếm 14% và quy trình 16nm chiếm 14%. Ba quy trình tiên tiến chiếm 63% tổng doanh số bán wafer. So với quý trước, tấm wafer tiêu chuẩn cao cấp vẫn là chìa khóa giúp TSMC có được dòng tiền ổn định và bền vững.

Từ góc độ thay đổi trong cơ cấu doanh thu nền tảng, trong cả năm 2020, các doanh nghiệp sử dụng điện thoại di động và HPC là thiết bị đầu cuối chính ngoài ô tô đã đạt được mức tăng trưởng tích cực. Năm nay, cơ cấu doanh thu của TSMC về cơ bản cũng tuân theo logic tăng trưởng do điện thoại di động, HPC và IoT dẫn đầu.

Trong quý đầu tiên của năm 2021, cùng với sự thay đổi của nhu cầu khách hàng thị trường, năng lực sản xuất của TSMC cho các lĩnh vực kinh doanh khác nhau đã có điều chỉnh đáng kể. Theo dữ liệu báo cáo tài chính, doanh thu sản xuất chip điện thoại di động của TSMC giảm -11%, trong khi doanh thu sản xuất chip ô tô tăng 31%.

TSMC cho biết tình trạng thiếu chip cho khách hàng ô tô bắt đầu giảm bớt trong quý tới. Điều thực sự khiến thị trường lo lắng là xu hướng thiếu chip của điện thoại di động và các ngành kinh doanh khác cũng đang hình thành. Đối mặt với sự rối loạn của chuỗi công nghiệp thượng nguồn và hạ nguồn, gã khổng lồ đúc chip toàn cầu đã trở thành một mục tiêu cạnh tranh nóng bỏng, điều này cũng mang lại nhiều doanh thu.

TSMC kỳ vọng doanh số bán hàng trong quý 2 năm nay sẽ đạt 13,2 tỷ USD, cao hơn mức dự báo trung bình của các nhà phân tích là 12,8 tỷ USD. Tính theo USD, doanh thu cả năm nay có thể tăng 20%. Các nhà phân tích dự đoán những yếu tố thúc đẩy tăng trưởng chủ yếu đến từ sự gia tăng đơn đặt hàng chip ô tô và chip điện toán tốc độ cao cho máy chủ, trong khi hiệu suất hoạt động yếu hơn của chip điện tử tiêu dùng.

Kể từ năm ngoái, đã có nhiều tai nạn xảy ra tại nhà máy TSMC, chẳng hạn như bão tuyết ở Texas và gián đoạn sản xuất tại nhà máy Nhật Bản. Do tính chất chu kỳ của ngành công nghiệp chip và sự luân chuyển liên tục 24 giờ của dây chuyền sản xuất của các nhà sản xuất chất bán dẫn, mọi sự cố sản xuất đều làm trầm trọng thêm mối quan tâm của ngành.

Vào ngày 14/4, nhà máy 14B-P7 của Nanke Wafer của TSMC đã bị mất điện trong chưa đầy 5 giờ, 30.000 tấm wafer bị ảnh hưởng và thiệt hại lên tới 1 tỷ Đài tệ. Các phân tích cho rằng do sự thiếu hụt năng lực sản xuất chip điện tử ô tô nên việc giao xe mới cho khách hàng toàn cầu của hãng bị trì hoãn.

Phong Vũ

Khách hàng đổ xô tích trữ chip vì lo ngại căng thẳng địa chính trị

Khách hàng của công ty gia công chip TSMC (Đài Loan) trải qua tình trạng khan hiếm bán dẫn kéo dài do căng thẳng địa chính trị và nhu cầu leo thang đột biến.  

Cuộc viếng thăm trao kỉ niệm chương cho gia đình anh Hà Minh Sáng vào cuối năm 2018. Ảnh: Phan Nhơn

Cuộc viếng thăm bất ngờ!

Từ mờ sáng cuối năm 2018, chuyến xe xuất phát từ Chợ Rẫy vượt 8 tiếng để đến thị trấn Ea Knốp, huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk để thăm và tri ân gia đình anh N. Khi chúng tôi đến nơi trời bắt đầu chiều, không khí vùng cao nguyên bỗng lạnh, từng cơn gió rít như cắt vào da thịt, phải mất 1 km mon men theo con đường mòn xuống một con dốc mới đến nhà. Ở đó, dưới chân dốc là căn nhà cũ xiêu vẹo được anh Hà Minh Sáng, em trai anh N. dắt  chúng tôi vào nhà. Lọ mọ từ trong nhà, người phụ nữ lưng còng, mắt mờ đeo kính dáng người nhỏ xíu, ra đón.

Mẹ anh N. xúc động khi nhắc về con trai đã mất hiến tạng cứu 5 người. Ảnh: Phan Nhơn

Khi được con trai giới thiệu đây là đoàn bác sĩ Chợ Rẫy lên thăm và trao kỉ niệm chương vì sức khỏe cộng đồng cho gia đình, bà Trần Thị Nghi Hảo, mẹ anh N. bật khóc. Sau khi cả đoàn thắp nén hương cho anh N., bà Hảo mời mọi người ngồi, nước mắt người mẹ liên tục chảy. “Thằng con bất hiếu, nó đi làm tận Long An, đi luôn không về. Bác sĩ ơi đừng nhắc nữa, cứ nhắc đến nó là nước mắt tôi chảy, không kìm lòng được. Ngày nào tôi cũng lọ mọ đi ra đi vô ngóng trông nó trở về”, người mẹ nắm tay bác sĩ rưng rưng.

Cuộc viếng thăm cũng là lúc không khí giáp Tết ùa về, vậy mà căn nhà 4 góc buồn thiu. Bên trong bức tường nhà nứt nẻ, cột kèo xiêu vẹo phải được chèn chống thêm. Tưởng chừng căn nhà chỉ một cơn gió mạnh là quật ngã.

Anh Hà Minh Sáng làm thợ hồ phải chạy vội về nhà trong bộ đồ còn lấm lem. “Gia đình không hề biết câu chuyện tri ân và kỉ niệm chương của Bộ Y tế, cứ nghĩ anh mất rồi cho đi các bộ phận giúp người khác sống khỏe là mừng rồi, không mong muốn gì cả. Chuyến viếng thăm bác sĩ vô cùng bất ngờ với gia đình”, anh Sáng nói.

Chuyến xe viếng thăm gia đình anh N. là một trong những chuyến thăm trao kỉ niệm chương Bộ Y tế với người đóng góp cho ngành y tế. Ảnh: Phan Nhơn

TS.BS Dư Thị Ngọc Thu, Trưởng đơn vị ghép bộ phận cơ thể người BV Chợ Rẫy chia sẻ, từ lúc đơn vị ra đời năm nào cũng có những chuyến xe viếng thăm, trao kỉ niệm chương cho các gia đình hiến tạng. Đồng thời, cuối năm thường là dịp thăm hỏi tặng quà Tết, động viên các gia đình vượt qua khó khăn khi mất trụ cột trong gia đình. Gần đây, nhiều trường hợp hiến tạng chết não nên những chuyến xe tri ân cuối năm nhiều hơn, mở rộng ra khỏi TP.HCM từ Kiên Giang, Trà Vinh cho đến Lâm Đồng, Đăk Lăk.

Chuyến xe trở lại để minh oan

Một năm trôi qua tưởng chừng nỗi đau mất người thân và những người được hồi sinh sau khi nhận tạng đã giúp gia đình nguôi ngoai.

Tin nhắn cầu cứu bác sĩ lúc nửa đêm khi nhiều người xầm xì gia đình buôn bán tạng con khi mất được bác sĩ xác nhận khi trở lại. Ảnh: Phan Nhơn

Nửa đêm một ngày cuối tháng 11, một tin nhắn từ số lạ gửi vào điện thoại ông Lê Minh Hiển, Trưởng Phòng Công tác xã hội, kiêm phó trưởng đơn vị điều phối. Nội dung cầu cứu vì gia đình hàm oan với những lời xầm xì “bán tạng”. Từ tin nhắn này, 1 chuyến xe gấp rút đưa bác sĩ Thu lên đường trở lại thị trấn Ea Knốp, cũng là thời điểm tròn 1 năm ngày giỗ anh N.

“Đã quá nhiều lần gia đình của người hiến tạng hàm oan, họ chịu đựng âm thầm, bao ẩn ức cứ nén mãi, không dễ dàng gì họ nói ra với mình. Khi nghe vậy, mình phải lên đường ngay để giúp họ giải tỏa nỗi ấm ức này, kéo dài chỉ khiến thêm nhiều bi kịch”, bác sĩ Dư Thị Ngọc Thu nói khi trên đường đến nhà anh Sáng.

Thật sự nhiều câu chuyện hiến tạng cứu người đã lan tỏa, rung động bao người được loan tải trên báo chí và truyền thông. Vậy mà, ở những vùng quê, những câu chuyện như vậy chưa thể nào chạm đến họ, câu chuyện hiến tạng bị khúc xạ thành “bán tạng” đã làm khổ bao gia đình làm ơn phải tội.

Mẹ anh N., người hiến tạng đau lòng khi hay tin bà con nói rằng gia đình bà bán tạng con trai. Ảnh: Phan Nhơn

Từ câu chuyện “Cuộc chạy trốn người mẹ sau đám tang con trai” hay những câu chuyện đau lòng nhà chồng từ mặt con dâu khi hiến tạng chồng, đã bao lần khiến các bác sĩ Chợ Rẫy ngược xuôi những chuyến xe “giải oan”. Nhiều lần trực tiếp trao kỉ niệm chương Bộ Y tế cho các gia đình như một minh chứng minh oan, cũng như ghi nhận nghĩa cử cao đẹp, song không triệt để.

Lần này trở lại, và rút ra quá nhiều bài học, TS.BS Dư Thị Ngọc Thu đã tìm đến chính quyền thị trấn Ea Knốp. Tại đây, vị bác sĩ trình bày câu chuyện gia đình anh Sáng đã hiến tạng anh trai cứu sống 5 người vậy mà phải cay đắng nhận lời đàm tiếu buôn bán tạng phủ. Và cũng mong, chính quyền hỗ trợ tinh thần cũng như thông báo đến bà con hiểu rõ hơn câu chuyện này.

Ông Trần Xuân Ngọc, Phó Chủ tịch Thị trấn xúc động và bất ngờ trước câu chuyện của cư dân trên địa bàn mình quản lý. “Thật sự xúc động khi nghe bác sĩ tìm đến chính quyền để chia sẻ thông tin quý giá.Thực chất bản thân tôi cũng  có đọc trên báo, trên mạng về những câu chuyện tốt đẹp hiến tạng, vậy mà đến hôm nay mới biết có 1 gia đình tại tôi sinh sống làm điều này. Trường hợp đầu tiên của địa phương cũng như của tỉnh”, ông Ngọc bày tỏ.

Sau phút gặp gỡ, vị Phó chủ tịch đã đứng ra cảm ơn gia đình anh bố con anh Sáng, đồng thời qua các cuộc tiếp xúc với bà con sẽ thông báo câu chuyện này lên phát thanh và các cuộc họp để lan tỏa thêm. Chính quyền địa phương còn hứa quan tâm, hỗ trợ gia đình nếu trong hoàn cảnh khó khăn.

Cuộc gặp giữa bác sĩ đơn vị ghép tạng với chính quyền thị trấn Ea Knốp, giải bày và minh oan cho gia đình anh N. Ảnh: Phan Nhơn

Cuộc tiếp xúc thân mật đã góp phần cởi trói, giúp gia đình trút bỏ những bức xúc, ẩn ức bao lâu nay. “Coi như anh trai được an nghỉ, gia đình cũng không còn bận tâm đến những lời đàm tiếu, xầm xì, mẹ già của tôi cũng không còn buồn nữa”, anh Sáng giải bày.

Tình cờ, Đơn vị điều phối ghép bộ phận cơ thể người đến trao kỉ niệm chương cho 1 gia đình hiến tạng ở Bảo Lộc, Lâm Đồng, gia đình mời chính quyền địa phương đến chứng kiến. Buổi lễ trang trọng, có phát biểu của đại diện chính quyền với đông đảo bà con đến dự 49 ngày người hiến tạng mất. Lúc này, câu chuyện gia đình được tri ân và những thắc mắc về việc hiến tặng sự sống đã giúp gia đình không phải chịu đựng điều tiếng bán tạng, giúp cho bác sĩ Thu chuẩn bị kĩ cho chuyến giải oan ở Đăk Lắk. Sau hai lần giải oan thành công, bác sĩ Thu cho hay sẽ cố gắng những chuyến đi cuối năm trao kỉ niệm chương thường kết hợp với địa phương chứng kiến thành thường lệ để ghi nhận nghĩa cử của các gia đình đối với ngành y tế.

Phan Nhơn