Cần thay đổi quan điểm đầu tư vào giáo dục

2025-03-03 20:05:25 [Ngoại Hạng Anh] 来源：NEWS

Để đổi mới căn bản,ầnthayđổiquanđiểmđầutưvàogiáodụgia vang 24h toàn diện nền giáo dục Việt Nam, TS Lê Trường Tùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội ĐH-CĐ ngoài công lập cho rằng cần phải đổi mới quan điểm về tài chính giáo dục, trong đó bao gồm cả vấn đề xã hội hóa và thu hút đầu tư. TS Lê Trường Tùng cho biết:

Thực tiễn hiện nay so với các nước khác, phần trăm ngân sách chi cho giáo dục Việt Nam đang ở dạng cao nhất; tỷ lệ sinh viên tư/sinh viên công lại thấp nhất. Việt Nam đã chi tối đa ngân sách cho giáo dục (20% ngân sách), và ôm đồm quá nhiều sinh viên trường công (86 sinh viên trường công/14 sinh viên trường tư).

Bức tranh này ngược hẳn mô hình phát triển bình thường của các nước trong khu vực. Vì đầu tư như vậy, suất đầu tư ngân sách/sinh viên thấp, dẫn đến chất lượng thấp là điều không tránh khỏi.

TIN BÀI LIÊN QUAN:
Những 'lò bánh' kỳ quặc của giáo dục
Giáo dục: Tiếp tục giam hãm hay khai phóng?
Giám đốc Air Mekong lên tiếng về giáo dục
Cải cách giáo dục nhìn từ Đông Kinh Nghĩa Thục
Lương giáo viên phải cao nhất trong các ngành sự nghiệp

(责任编辑：Công nghệ)

相关内容

Trụ sở Ant Group tại Hàng Châu. (Ảnh: Bloomberg)

Alibaba và Tencent được dự báo tăng trưởng doanh thu một chữ số trong năm 2022, sụt giảm sau nhiều năm rầm rộ mở rộng. Một doanh nhân chia sẻ, anh đã bán cổ phần trong một kỳ lân công nghệ và e ngại thành lập doanh nghiệp mới cho tới khi những quy định của chính phủ rõ ràng hơn.

“Việc trấn áp công nghệ Trung Quốc đã xảy ra và không thể nào quay trở lại. Áp lực pháp lý đối với các doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc có thể tạm dừng vào lúc này, xét tới nền kinh tế trì trệ, nhưng không phải không có khả năng nhà chức trách sẽ siết chặt gọng kìm một lần nữa”, doanh nhân giấu tên bày tỏ.

Ngành công nghiệp Internet nghìn tỷ của Trung Quốc đang trỗi dậy sau một cuộc “bể dâu”. Ant Group của Jack Ma đã sẵn sàng khôi phục vụ IPO bị hoãn, video game được cấp phép sau thời gian đóng băng, Bắc Kinh có thể sớm cho phép Didi Global hoạt động bình thường.

Trong các cuộc gọi hội nghị vài tuần qua, các quan chức hàng đầu đều tin tưởng vào một kỷ nguyên mới, nơi họ có thể một lần nữa tập trung phát triển sản phẩm và gặt hái lợi nhuận. Chẳng hạn, Koolearn Technology – công ty giáo dục trực tuyến gần như bị xóa sổ mùa hè năm ngoái do quy định cấm dạy thêm – ghi nhận cổ phiếu tăng gấp đôi giá trị chỉ trong 1 ngày sau khi lấn sân sang thị trường thương mại điện tử.

Cổ phiếu Alibaba tăng 60% từ vùng đáy hồi tháng 3 tại Hong Kong, dù giá trị của nó vẫn chỉ bằng một nửa so với vùng đỉnh lập được năm 2020. Chỉ số Nasdaq Golden Dragon China Index – bao gồm các công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ - tăng 52% từ vùng đáy của năm nay và bằng khoảng 60% so với vùng đỉnh.

Xin Lijun, Giám đốc bán lẻ của “gã khổng lồ” thương mại điện tử JD.com, nhận định Bắc Kinh đang dần tung ra một số tín hiệu chính sách, song không có khả năng quay lại những ngày “cưỡi ngựa không cần dây cương”.

Sau khi nhà chức trách chặn kế hoạch IPO của Ant Group năm 2020 khiến thị trường vốn toàn cầu được phen chấn động, các startup có lý do để lo lắng. Các nhà sáng lập cho biết hàng loạt quy định ban hành từ năm 2021 khiến cuộc sống của họ khó khăn hơn. Các quy tắc chi phối mọi thứ, từ kinh tế số đến loại hình giải trí nào được cho phép trên mạng xã hội. Sự giám sát kỹ lưỡng mọi khía cạnh đã dẫn đến hiệu ứng “rùng mình”. Vốn đầu tư từ Mỹ biến mất, không có dấu hiệu quay lại. JPMorgan nằm trong số các tổ chức của Phố Wall từng gọi Trung Quốc là “không đầu tư được”.

Đặt các cổ phiếu phục hồi sang một bên, Trung Quốc vẫn đang trải qua thời kỳ suy thoái về vốn đầu tư mạo hiểm, dù từng được xem là đối thủ số một của Silicon Valley. Giá trị các thương vụ trong nước giảm khoảng 40% so với một năm trước, xuống 34 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm 2022, theo dữ liệu từ hãng nghiên cứu Preqin. Trong khi đó, các quỹ đầu tư mạo hiểm và tư nhân huy động được 6,2 tỷ USD, giảm hơn 90% so với 5 tháng đầu năm 2021.

Ngay cả những người hưởng lợi khi Trung Quốc nới lỏng quy định cũng đối mặt với khó khăn. Dù nhà chức trách bật đèn xanh cho Baidu ra game mới từ tháng 4, công ty đã tạm dừng bộ phận phát hành và phát triển game, thu hẹp quy mô. Trong số 105 hãng game được cấp phép, ít nhất 11 hãng không còn hoạt động bình thường, theo Bloomberg. Một số xưởng game đã giải thể. Số khác đóng cửa website hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng.

Đóng băng cấp phép game dẫn đến làn sóng sa thải và tinh giản các nhà phát triển game trên toàn thị trường. Nó là ngõ cụt đối với nhiều xưởng game vừa và nhỏ, theo Jesse Sun, chuyên gia “săn đầu người” tại hãng tư vấn Gamehunter.

Trong kịch bản tốt nhất, những ông lớn kiêu ngạo một thời của Trung Quốc nay chỉ tìm kiếm tăng trưởng một chữ số. Họ e ngại theo đuổi các dự án táo bạo trong kỷ nguyên quy định tự phát. Ant Group gần như không có khả năng thực hiện thương vụ IPO lớn nhất thế giới. Didi nghĩ lại về kế hoạch mở rộng thị trường quốc tế. Tencent và Alibaba nói sẽ tập trung vào các ván bài an toàn hơn như mạng xã hội, thương mại trực tuyến trong khi dần nhường lại vị trí dẫn đầu trong các lĩnh vực đột phá như fintech.

Du Lam (Theo Bloomberg)

Trung Quốc muốn kiểm duyệt mọi bình luận trên mạng xã hội

Nhà chức trách Trung Quốc đề xuất các nền tảng mạng xã hội phải xem xét mọi bình luận của người dùng trước khi đăng tải.

" alt="Big Tech Trung Quốc chỉ còn là cái bóng của chính mình" />Big Tech Trung Quốc chỉ còn là cái bóng của chính mình

Tùy từng loại máy lọc không khí mà có số lượng màng lọc khác nhau, bao gồm màng lọc phải thay và màng lọc sơ có thể rửa sạch được

Trường hợp phòng ngủ quá rộng trong khi máy lọc không khí không đạt hiệu quả phủ kín phòng, hãy đặt máy lọc gần vị trí ngủ nhất có thể để tối đa hóa công suất của máy. Sau một đêm, người dùng có thể mở cửa phòng trong một khoảng thời gian nhất định trong ngày để đón không khí tươi ngoài trời.

Với người ngồi trong phòng cả ngày như streamer, sẽ không có vấn đề gì nếu bật máy 24/7, bởi lượng điện tiêu thụ là không quá lớn và các máy đều có chế độ chạy tự động khi không khí đã đạt ngưỡng tốt. Nhưng với người chỉ dùng vào một khoảng thời gian nhất định trong ngày thì sao? Vẫn có thể bật máy cả ngày nhưng vấn đề không nằm ở việc tiêu thụ điện năng mà là tấm màng lọc. Sử dụng hàng ngày sẽ dẫn đến tốc độ phải thay màng lọc nhanh hơn hoặc phải vệ sinh tấm lọc sơ thường xuyên hơn.

Máy lọc không khí đặt gần giường ngủ sẽ đạt hiệu quả tối ưu nhất

Ngoài ra, bản thân vỏ ngoài của máy cũng phải được lau chùi sạch sẽ, nhất là bộ phận cảm biến bụi (lau khô). Điều này để giúp cho máy hoạt động chính xác và tránh hiện tượng máy lúc nào cũng báo đèn đỏ (chất lượng không khí rất xấu) dù thực tế có thể không như vậy.

Nhưng quan trọng nhất là người dùng nên dọn dẹp một cách thường xuyên căn phòng nơi đặt máy lọc không khí. Bắt một chiếc máy phải hoạt động quá sức trong một căn phòng nhiều bụi bẩn và đầy mùi khó chịu sẽ làm giảm đáng kể hiệu năng của máy. Ngoài ra, với điều kiện thời tiết nồm ẩm như nước ta, máy lọc không khí sẽ hoạt động hiệu quả nhất khi sử dụng kèm máy hút ẩm và có thể sử dụng song song khi độ ẩm trong không khí tăng cao.

Điều cuối cùng, máy lọc không khí có nhiệm vụ chính là lọc bụi mịn. Chỉ có các dòng máy cao cấp mới có khả năng khử mùi (khói thuốc, hóa chất), giúp ích cho người bị hen suyễn hoặc dị ứng. Do đó, người tiêu dùng cần cân nhắc nhu cầu và túi tiền để chọn sản phẩm phù hợp nhất.

Phương Nguyễn

Mua máy lọc không khí cần chú ý những gì?

Các sản phẩm trên thị trường hiện nay cũng có vô vàn chủng loại, mẫu mã và công nghệ khác nhau khiến người tiêu dùng gặp khó trong việc lựa chọn.

" alt="Những lưu ý giúp sử dụng máy lọc không khí hiệu quả" />Những lưu ý giúp sử dụng máy lọc không khí hiệu quả

Nhận định, soi kèo Saint

Lý Tử Thất, blogger nổi tiếng bậc nhất Trung Quốc với danh xưng "tiên nữ đồng quê", đã mô tả mình là "nô lệ của trong ngành công nghiệp sáng tạo nội dung" khi đâm đơn kiện công ty quản lý cũ. Cô nói mình bị vắt kiệt sức lao động và thương mại hình ảnh quá mức.

Emma Chamberlain, một trong những YouTuber nổi tiếng nhất tại Mỹ, cảm thấy bản thân đôi lúc giống như "một con vật trong vườn thú, xung quanh là đầy ánh mắt soi xét". Cô đã tạm dừng công việc sáng tạo nội dung vào năm ngoái vì không thể cân bằng sự nghiệp và cuộc sống cá nhân.

Jess Ann Kirby, influencer về thời trang, lối sống, tự thấy mình như "người loạn trí" trong trò chơi của những người ảnh hưởng. Cuối năm 2021, cô tạm dừng công việc kinh doanh trên Instagram vì các vấn đề sức khỏe tâm thần.

Lý Tử Thất, Emma Chamberlain hay Jess Ann Kirby là những ví dụ mới nhất minh chứng cho sự khốc liệt của ngành KOL (viết tắt của cụm từ tiếng Anh "Key opinion leader", tạm dịch: người có sức ảnh hưởng).

Ngày càng nhiều người trẻ bị lôi kéo vào ngành KOL với những hứa hẹn về tiền tài, sự nổi tiếng. Nhưng thực tế, chỉ một tỷ lệ rất nhỏ có thể thành công. Và ngay cả khi đạt đến đỉnh cao, đa số người sáng tạo vẫn chỉ là công cụ làm giàu cho những cá nhân, tổ chức khác.

Lý Tử Thất mô tả mình là "nô lệ của trong ngành công nghiệp sáng tạo nội dung". Ảnh: Liziqi.

Không còn là công việc mơ ước

Nhiều cuộc khảo sát trong 5 năm trở lại đây cho thấy YouTuber, vlogger, blogger là công việc mơ ước của trẻ em tại nhiều quốc gia.

Theo khảo sát năm 2019 của tập đoàn Lego với 3.000 trẻ em 8-12 tuổi ở Anh và Mỹ, vlogger và YouTuber là lựa chọn nghề nghiệp hàng đầu của những người được hỏi.

Cùng năm, cuộc thăm dò về công việc mơ ước ở lứa tuổi học sinh của Bộ Giáo dục và Viện Nghiên cứu Giáo dục và Đào tạo Nghề nghiệp Hàn Quốc cho thấy YouTuber là một trong 10 công việc yêu thích của trẻ em xứ kim chi.

Tại Nhật Bản, cuộc khảo sát được thực hiện với 200 học sinh trung học cơ sở và 800 học sinh trung học phổ thông cũng cho kết quả tương tự. 30% người được hỏi mong muốn trở thành YouTuber.

Tuy nhiên, theo The New York Times, burn out (tình trạng kiệt sức) đã ảnh hưởng đến nhiều thế hệ người sáng tạo nội dung trên mạng xã hội có thể khiến người trẻ dần thay đổi suy nghĩ.

Năm 2017, hàng loạt ngôi sao Instagram bắt đầu rời khỏi nền tảng này vì quá căng thẳng và chán nản. "Dường như không ai còn vui vẻ trên Instagram nữa", một người đóng góp cho blog This Is Glamorous cho biết vào thời điểm đó.

Emma Chamberlain bỏ kênh YouTube vì mệt mỏi, trong khi Jess Ann Kirby từng tạm dừng hoạt động trên Instagram vì lo ngại các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Ảnh: Jess Ann Kirby, Emma Chamberlain.

Năm 2018, Josh Ostrovsky, ngôi sao Instagram được biết đến với cái tên The Fat Jew, cũng lên tiếng về vấn đề này. "Có quá nhiều influencer, thị trường sẽ bão hòa", Ostrovsky nói.

Cùng năm đó, nhiều người nổi tiếng trên YouTube bắt đầu rời khỏi nền tảng này với lý do liên quan đến vấn đề sức khỏe tâm thần. Sự chỉ trích hướng về các thuật toán của YouTube khi ưu tiên nội dung gây tranh cãi và buộc người sáng tạo phải làm việc không ngừng nghỉ.

"Nếu làm chậm lại, bạn sẽ biến mất", YouTuber Olga Kay từng chia sẻ về những áp lực khi trở thành người ảnh hưởng.

TikTok, nền tảng chia sẻ video thu hút Gen Z cuối năm 2019 đến đầu năm 2020, dường như cũng đang chịu chung số phận với YouTube hay Instagram.

Sau 2 năm đại dịch, hàng loạt ngôi sao TikTok lên tiếng về mặt tối khi trở thành người nổi tiếng trên nền tảng: quấy rối, bóc lột, lạm dụng, bắt nạt trực tuyến, sức khỏe tâm thần...

Đầu tháng 5, Julian Knight, chủ tịch Ủy ban Kỹ thuật số, Văn hóa, Truyền thông và Thể thao (Anh), cảnh báo về việc thế hệ KOL trẻ tuổi đang bị bóc lột và kêu gọi chính phủ củng cố luật quảng cáo, việc làm.

"Sự trỗi dậy của văn hóa influencer đã mang lại những cơ hội mới cho người làm việc trong các ngành công nghiệp sáng tạo và thúc đẩy nền kinh tế. Tuy nhiên, đằng sau bề mặt hào nhoáng của những gì bạn nhìn thấy trên màn hình là một thế giới hoàn toàn u ám, nơi cả những người có ảnh hưởng và những người theo dõi họ đều có nguy cơ bị lợi dụng và bóc lột", ông Knight nói.

Instagram, YouTuber hay TikTok đều khiến đội ngũ sáng tạo mệt mỏi và kiệt sức. Ảnh: Shutterstock.

Ai hưởng lợi từ ngành KOL?

Theo The Guardian, nền kinh tế được xây dựng bởi các influencer đã tăng từ 1,7 tỷ USD vào năm 2016 lên khoảng 13,8 tỷ USD trong năm 2021.

Theo một phân tích vào năm 2020 của công ty thị trường người có ảnh hưởng Klear, những người sáng tạo nam kiếm được trung bình 476 USD/bài đăng và phụ nữ là 348 USD/bài đăng.

Tuy nhiên, không ai được hưởng lợi từ sự bùng nổ của cộng đồng 50 triệu người sáng tạo nội dung hơn ngành công nghệ.

Sau hơn một thập kỷ chối bỏ những người có ảnh hưởng, trong năm qua, các nhà đầu tư mạo hiểm ở Thung lũng Silicon đang đổ tiền vào những công ty khởi nghiệp tập trung vào influencer. Bản thân các nền tảng cũng bắt đầu cạnh tranh để tìm kiếm nhân tài.

"Sự bão hòa quá mức và việc thúc đẩy mọi người trở thành người sáng tạo dường như là điều không tưởng. Nó giống như việc các công ty chỉ muốn nhanh chóng làm ra sản phẩm kém chất lượng để bán lấy tiền. Người sáng tạo như 'sản phẩm dùng một lần' và rất nhanh bị thay thế bởi 'những sản phẩm tiếp theo và tiếp theo'", Jack Innanen, ngôi sao TikTok 22 tuổi ở Toronto (Canada), nói.

Các công ty công nghệ là bên được lợi sau cùng khi cộng đồng người sáng tạo nội dung bùng nổ về số lượng. Ảnh: iStock.

Bên cạnh đó, người sáng tạo nội dung hoạt động mà không có chế độ bảo vệ cũng như lợi ích đi kèm như nhiều công việc được trả lương.

Li Jin, người có công ty mạo hiểm đầu tư vào ngành, đã kêu gọi các con đường kiếm tiền bền vững hơn cho người sáng tạo nội dung ở mọi quy mô. Tuy nhiên, hầu hết họ bị bỏ lại để tự chống đỡ hoặc gặp rủi ro trong các thỏa thuận quản lý có khả năng bóc lột.

Jake Browne, nhà sáng lập Go House - "nhà chung" của nhiều người sáng tạo nội dung ở Los Angeles, nói: "Mọi thứ luôn có mặt tối. Các nhà đầu tư cần influencer để tạo ra nội dung trên quy mô lớn. Nhưng thay vì phải quan tâm đến tất cả, họ chỉ cần 10% đứng đầu đội ngũ có thể kiếm thật nhiều tiền cho mình".

Áp lực đó sẽ sớm trở nên quen thuộc với nhiều người từ chối công việc lương thấp hoặc không tin tưởng theo đuổi sự nghiệp trong nền kinh tế sáng tạo.

Các nền tảng như Substack, OnlyFans đã phát triển để bán giấc mơ khởi nghiệp cho nhiều người hơn, mà phần lớn trong số họ đã mất niềm tin vào các ứng dụng truyền thống.

Rebecca Jennings phóng viên của Vox chuyên về mạng xã hội, influencer và kinh tế sáng tạo, nhận định: "Ngành công nghiệp influencer khiến tất cả chúng ta phải chen lấn để giành lấy danh tiếng và sự chú ý nhưng không bao giờ đủ cả. Nó không thể sớm thay đổi. Tôi cảm thấy mạng xã hội được xây dựng để khiến mọi người kiệt sức".

(Theo Zing)