Nhận định, soi kèo Liverpool Montevideo vs Nacional, 02h30 ngày 27/3: Cửa dưới ‘ghi điểm’

TIN BÀI KHÁC

Giọt nước mắt đau đớn của cô bé mắc bệnh ung thư vòm họng

Cha bỏ đi, mẹ bệnh tật, con thơ khóc nghẹn sợ cảnh mồ côi

Cậu bé bụng phình to như chiếc trống vì căn bệnh teo mật bẩm sinh

Ngày 24-10 vừa qua, trong lúc đang phụ xây thi công công trình, chú Nguyễn Văn Khẩn (61 tuổi, trú tại xóm 4, xã Cẩm Trung, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) chẳng may bị trượt ngã từ giàn giáo, phải cấp cứu tại Bệnh viện Việt Đức trong tình trạng vỡ tá tràng, dập tụy và chấn thương sọ não.

Bị tai nạn lao động, tính mạng chú Nguyễn Văn Khẩn đang rất nguy kịch

Nghe tin bố bị tai nạn nghiêm trọng, em Nguyễn Thị Loan (con gái chú Khẩn) đang làm công nhân may trong Bình Dương vội xin nghỉ việc trở về quê gấp để chăm sóc bố. Bởi lúc này, trong gia đình lúc chỉ còn người anh trai mắc bệnh ung thư máu mà mẹ vẫn ở nhà chăm sóc nom hàng ngày.

"Em là phận làm con mà không cứu được bố anh ơi. Giờ bố vẫn nằm bất tỉnh thế kia nhưng nhà không còn lấy nổi một đồng hào, không vay ai được nữa. Em không muốn xin bố về nhà đâu vì bố về là chết mất", Loan òa khóc.

Gần một tháng nằm trong phòng cấp cứu, để giữ được tính mạng, chú Khẩn hầu như phải dựa vào các công cụ hỗ trợ và thuốc men đắt tiền. Điều đáng nói là chú lại không có bảo hiểm y tế nên chi phí rất tốn kém, kinh tế gia đình kiệt quệ không còn biết vay mượn được ai tiền nữa, phải cầu cứu đến phòng CTXH bệnh viện và bạn đọc qua lá đơn thấm đầy nước mắt

Về tình trạng bệnh của chú Khẩn, PGS.TS. Trịnh Văn Đồng Trưởng Khoa hồi sức 2, Bệnh viện Việt Đức cho hay: "Bệnh nhân được chuyển ra từ bệnh viện tuyến tỉnh trong tình trạng chấn thương sọ não, hôn mê sâu. Hiện tại, bệnh nhân vẫn đang phải hỗ trợ thở máy điều trị nhiễm khuẩn, phù não. Do bị chấn thương nặng ở phần sọ não nên di chứng ảnh hưởng sau này có thể sẽ không hoạt động nhanh nhẹn và làm những công việc nặng được như trước. Chi phí điều trị từ 2-3 triệu/ngày. Phía khoa rất mong được mọi người hỗ trợ giúp đỡ cho gia đình bệnh nhân”.

Được biết, gia đình chú Khẩn có 3 người con, ngoài em Loan còn một con gái đầu lấy chồng ở xa, con trai thứ hai mắc bệnh ung thu máu cách đây ba năm, đang điều trị tại nhà. Gia đình chú thuộc vào diện hộ nghèo của địa phương, nguồn thu nhập chính là vài sào ruộng mùa được mùa mất. Mọi chi tiêu lớn nhỏ, tiền thuốc của con trai trông cậy cả vào đồng lương ít ỏi từ công việc thợ xây của bố. Bởi thế khi chú gặp nạn, trong nhà không có lấy một đồng, tài sản cũng chẳng có gì đáng giá trị.

Tình cảnh của chú Khẩn lúc này đang rất cần được mọi người giúp đỡ

Tính đến nay, chi phí điều trị cho chú đã hết hơn 100 triệu đồng. Để có số tiền ấy, anh em trong nhà, hàng xóm chung tay giúp đỡ, còn lại gia đình phải đi vay  mượn bên ngoài. Thế nhưng tiền đã dần cạn kiệt mà tình trạng của chú vẫn rất nguy kịch.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Thế Kỷ, xóm trưởng xóm 4, xã Cẩm Trung, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh, cho biết: “Gia đình ông Khẩn thuộc vào diện hộ nghèo của địa phương. Mặc dù đã nhiều tuổi nhưng hằng ngày ông vẫn đi làm thợ xây kiếm thu nhập chăm lo cho gia đình. Vừa qua không may ông bị tai nạn phải nhập viện cấp cứu, tính mạng nguy kịch. Trong khi đó gia đình lại khó khăn, con trai bị ung thư máu, vợ sức khỏe yếu. Hy vọng các nhà hảo tâm có thể giúp đỡ gia đình vượt qua cơn khó khăn này".

Phạm Bắc

Rocket Mortgage (Par72), giải đấu ra đời năm 2019 tại Detroit, Michigan, có quỹ tiền thưởng 8,4 triệu USD, trong đó 1,512 triệu USD dành cho nhà vô địch.

Trên sân Detroit Golf Club, sau 3 vòng đầu tiên, Tony Finau cùng Taylor Pendrith dẫn đầu với cùng điểm gậy -21.

Ở vòng đấu cuối cùng, Tony đánh 67 gậy (-5). Đây là số gậy cao nhất của anh trong 4 ngày tranh tài nhưng đủ để trở thành nhà vô địch giải đấu.

Taylor Pendrith, golfer 31 tuổi người Canada chưa từng vô địch PGA Tour, không làm chủ được tâm lý và thực hiện 72 gậy.

Sau 4 ngày, Tony Finau đạt tổng cộng 27 birdie và chỉ một lần bogey. 262 gậy là thành tích tốt nhất kể từ khi Rocket Mortgage được tổ chức.

Finau có chiến thắng thứ 4 trong sự nghiệp thi đấu ở PGA Tour. Một tuần trước đó, anh là nhà vô địch giải đấu 3M Open ở Minnesota.

Như vậy, Tony là người đầu tiên có hai chiến thắng liên tiếp trong hệ thống PGA Tour suốt 3 năm qua. Người gần nhất làm được điều này là Brendon Todd vào năm 2019 (Bermuda Championship và Mayakoba Golf Classic).

Sự nghiệp golfcủa Tony Finau chỉ thăng hoa trong thời gian gần đây. Thi đấu chuyên nghiệp từ 2007, phải đến 2015 thì anh mới có danh hiệu PGA Tour đầu tiên.

Tháng Tám năm ngoái, Finau giành chức vô địch thứ hai sau 5 năm và 142 cuộc tranh tài ở PGA Tour, với chiến thắng danh hiệu Puerto Rico Open.

PGA Tour 2021-22 chuẩn bị khép lại. Tuần này, các tay golf sẽ tranh tài ở Wyndham Championship, Bắc Carolina, để xác định 125 người đủ điều kiện tham dự FedEx Cup.

Tony Fina vừa vươn từ hạng 17 lên vị trí thứ 7 FedEx Cup, với 1.912 điểm. Scottie Scheffler, số 1 thế giới, đang dẫn đầu với 3.556 điểm, sau 4 chiến thắng PGA Tour cùng 9 lần lọt vào top 10.

Chúng ta đã biết, có khá nhiều tên gọi mang tính định danh cho hiện tượng này. Không nói những tên tự đặt "trôi nổi" trên mạng, như virus corona/coronavirus Vũ Hán, viêm phổi Vũ Hán, virus viêm phổi chợ Hoa Nam Vũ Hán (Trung Quốc)..., những tên tắt được đặt chính thức cũng không chỉ có 1: 2019-nCoV, nCoV-2019, nCoV 201919,... và gần đây là COVID 2019/COVID-2019/19, Covid/Covid-2019/19...

Hình ảnh virus corona chủng mới chụp dưới kính hiển vi. Ảnh: Đại học Hong Kong.

nCoV-2019 là tên viết tắt của "New Corona Virus 2019" (virus corona (chủng) mới, phát sinh vào năm 2019). Lúc đầu, WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) đã dùng tên gọi này. Nhưng từ ngày 11-2-2020, WHO chính thức gọi là "COVID-19 hoặc COVIT-2019". Đó là tên viết tắt từ tổ hợp "Corona Virus Disease 2019" (Bệnh (do) virus corona, phát sinh năm 2019). Viết như vậy, WHO chỉ đích danh đây là: 1. một loại bệnh, 2. có nguồn gốc từ một loại virus và 3. thời điểm phát sinh/phát hiện ra bệnh, đồng thời cũng có ý tránh liên hệ với vị trí địa lí cụ thể và tránh kì thị.

Sẽ có người hỏi, nCoV, COVID là viết tắt theo phương thức nào? Tại sao nCoV chữ hoa chữ không hoa, COVID lại viết hoa toàn bộ và còn có thể viết nửa hoa nửa thường là "Covid"?

"Tắt hóa" có hai chức năng: 1. rút gọn tổ hợp từ (chủ yếu nhằm mục đích tiết kiệm) và 2. rút gọn và định danh (tức là không chỉ "tỉnh lược" độ dài mà còn tạo nên một đơn vị từ vựng mới). Hầu hết tên tắt tiếng Anh mà chúng ta biết đều chọn cách lấy một chữ cái (đại diện cho một từ trong tổ hợp nhiều từ) và ghép vào nhau thành tên tắt. Chẳng hạn: WHO (World Health Organization - Tổ chức Y tế Thế giới); APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation - Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương); ASEAN (Association of South East Asian Nations - Hiệp hội các nước Đông Nam Á); EC (The European Community - Cộng đồng châu Âu); UN (United Nations - Liên Hợp Quốc); v.v. Nhưng cũng có những trường hợp viết tắt theo kiểu "cắt từ", tức là lấy một đoạn âm tiết làm đại diện chứ không chỉ lấy một chữ cái, và không nhất thiết lấy hết các từ có mặt tham gia tổ hợp tắt. Chẳng hạn: nCoV (lấy "co" từ "corona"); INTERNET/internet (Interconnected System of Networks - Hệ thống các mạng máy tính được kết nối toàn cầu); INTERPOL (International Criminal Police Organization - Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế), v.v. Cũng nên lưu ý, khi đã thành một đơn vị định danh mới (từ mới) thì từ viết tắt kia có thể viết thường, đọc thường như các từ khác (internet, intranet, covid,...).

Cách viết tắt trong tiếng Việt, về cơ bản, cũng tuân thủ những nguyên tắc mà tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Nga đang áp dụng. Chẳng hạn: 1. Lấy chữ cái đầu, hoa toàn bộ: HN (Hà Nội); TP HCM (Thành phố Hồ Chí Minh); ĐHBK (Đại học Bách Khoa); BCH (ban chấp hành); TT&VH (Thể thao & Văn hoá);... 2. Lấy một phần âm tiết: XUNHASABA/Xunhasaba (Công ti Xuất nhập khẩu Sách báo Việt Nam); VATASO/ Vataso (Công ti Vận tải Đường sông); COGIDONA (Công ti Giấy Đồng Nai); VINATABA/Vinataba (Việt Nam Tabaco - Tổng công ti Thuốc lá Việt Nam)... Cách viết tắt thứ hai tạo ra từ mới và có thể đọc thành các âm tiết rời mà vẫn hiểu được (xu-nha-xa-ba, cô-di-đô-na, vi-na-ta-ba...) còn loại 1 chỉ viết tắt chứ đọc tắt không ai hiểu (HN không đọc là "hát-nờ hay hờ-nờ", TP HCM không đọc là "tê-pê-hát-xê-em-mờ, TT&VH không đọc là "tê-tê và vê-hát,...).

Viết tắt "GS TS" hay "GS. TS." mới đúng?

Điều lạ là gần đây, có một số từ tắt người ta lại tự nhiên thêm dấu chấm vào mới kì. Điển hình là các tổ hợp tắt GS TS (giáo sư tiến sĩ), PGS TS (phó giáo sư tiến sĩ), TS (tiến sĩ)... được viết thành GS. TS., PGS. TS., TS.,... Vô lí là những chữ tắt này không viết như mọi từ bình thường khác (ví dụ: UV (ủy viên); TTXVN (Thông tấn xã Việt Nam); HTX (hợp tác xã)...) mà lại thêm các dấu chấm vào giữa mới kì. Nhiều người lập luận rằng dấu chấm này có giá trị phân cách các từ hay ngữ đứng cạnh nhau. Nếu thế thì một loạt tổ hợp tương tự cũng phải có dấu chấm phân biệt: ủy viên ban chấp hành công đoàn = UV. BCH. CĐ.; Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam = CH. XHCN. VN.; Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh = ĐH. SP. TP. HCM.; v.v. (Cũng phải nói thêm, hiện tại có vài trường hợp không hoa, có dấu chấm: tr. = trang; t. = tập; s. = số; nhưng đó chỉ là ngoại lệ).

Lại có trường hợp người ta không viết hoa tất cả các chữ tắt như thông lệ (mà viết hoa có chọn lọc). Thí dụ: Nhà xuất bản = Nxb.; Thành phố Hồ Chí Minh = Tp. HCM.; Giáo sư = Gs.;... coi đó là "khoa học" vì mô phỏng đúng tình trạng chính tả (viết hoa và không hoa) trong tổ hợp (!). Nếu thế thì, Nhà xuất bản Giáo dục sẽ là Nxb. Gd.; Nhà xuất bản Công an Nhân dân sẽ là Nxb. CaNd.; Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa sẽ là Ch. Xhcn.; Tắt đèn (tác phẩm) = Tđ; Thông tấn xã Việt Nam sẽ thành Ttx VN; Thể thao & Văn hoá sẽ là Tt&Vh...

Có thể nói, những cách viết tắt kiểu đó vừa phá vỡ hệ thống quy ước, vừa làm rắc rối thêm cách viết và kém tính thẩm mĩ. Nhưng đáng tiếc là do thói quen của đa số mà cái bất hợp lí này đang được "người người đua nhau, nhà nhà đua nhau". Nó cũng trở thành phổ biến cho hầu hết các văn bản, kể cả văn bản của giới khoa học. 

PGS TS Phạm Văn Tình

27 nhà khoa học ký thư bác tin virus corona thoát từ phòng thí nghiệm TQ

Các nhà khoa học đến từ 9 quốc gia đã ký một tuyên bố chung ủng hộ đồng nghiệp Trung Quốc – những người đang bị tấn công trên mạng, thậm chí bị đe dọa bạo lực vì những tin đồn sai lệch về nguồn gốc của virus corona.