"Bắt" được nhạc sĩ Trần Tiến khi ông ra Hà Nội để quay chương trình Giai điệu tự hào tháng 7 với chủ để "Chiều biên giới". Bài "Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp" của ông sẽ vang lên với giọng ca của Tùng Dương và ông (hát tiếng Lào). Phải thuyết phục mãi, "nhạc sĩ du ca" thủa nào mới chịu dành cho phóng viên ít phút để nói về cuộc sống hiện tại của ông. Trần Tiến bảo lâu rồi không xem ti vi, không đọc báo, chả biết thế giới rộng lớn đang diễn ra cái gì, người ta viết gì về mình.

Có lẽ đúng bởi đang nói chuyện, vị nhạc sĩ già chỉ tay về phía một người có mái tóc ngang vai màu bạch kim, ''có mông có ngực"... nhưng lại ăn vận hệt con trai và hỏi "Trai hay gái kia?", rồi ông lại quay sang cô gái ngồi ngay kế đó hỏi một câu hỏi tương tự. Phóng viên bảo cô đó là An Nguy, đang hot lắm trong một chương trình truyền hình thực tế, ông chỉ cười và lại bảo, "Ôi, tôi có xem ti vi đâu".

Nhạc sĩ Trần Tiến bên góc quán cà phê trước khi vào buổi ghi hình

Chiến tranh không chỉ có tiếng súng mà có cả tiếng yêu có đúng vậy không thưa nhạc sĩ vì nghe nói ông suýt làm rể Lào vì "Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp"?

Đây là một bài hát tôi viết khi mới 19 tuổi, sau khi bài Thanh niên ra tiền tuyếncủa tôi được giải. Thấy tôi sáng tác được, hát cũng không đến nỗi nên nhạc sĩ Đỗ Nhuận đưa tôi sang Lào cùng đoàn. Sang Lào, chúng tôi ở chiến trường C ở chân núi Phu Then. Chúng tôi ở trong một cái hang, đi hát và biểu diễn khắp các chiến trường. Hồi đó, chúng tôi được xem là lính tình nguyện Lào.

Gia đình Hoàng thân Xu-pha-nu-vông cũng ở đó. Tôi cứ đi ra đi vào thì gặp công chúa Lào, cô ấy hình như hơn tôi 2, 3 tuổi gì đó nhưng rất đẹp. Tôi viết bài "Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp". Cô ấy thích rồi xin phép cha đặt tên cho tôi bằng tiếng Lào là Xổm Bun. Nghe thì nó ghê ghê nhưng khi được biết tiếng Lào có nghĩa là "Người được hạnh phúc vĩnh viễn" thì tôi thấy thích thú.

Tôi ở đó 5, 6 tháng, rồi tới ngày về thì nhạc sĩ Đỗ Nhuận mới nói cô gái con Hoàng thân muốn cưới tôi làm chồng, ý tôi thế nào. Vui thì vui rồi, nhưng lúc đó tôi còn ít tuổi, chưa biết yêu là gì, lại chưa được cầm tay cô ấy nên chưa có cảm xúc gì cả.

Và rồi, ông lại được nổi tiếng với bài "Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp" thủa ấy theo kiểu 'thị phi' ?

Ngày đó, ca sĩ đứng trên sân khấu chỉ đứng im và hát, tự nhiên 'lọc lòi' ra tôi vừa hát vừa nhún nhảy. Có người thích thú, ấn tượng cái đêm tôi hát mãi, cũng có người không thích. Nhưng giờ tôi nghe nói Tùng Dương hát lại bài này của tôi, tôi cũng ưng vì hình như Tùng Dương ngoài hát thì múa cũng rất dẻo. 

Cho tới giờ, đã ở tuổi 70, ông nhìn nhận cuộc sống của ông qua ngần ấy năm, nó có được như cái têm Xổm Bun mà "Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp" đó tặng ông?

Không, tôi không được như thế, đấy chỉ là ước mơ thôi. Niềm hạnh phúc vĩnh viễn nó không có thật. Bạn thử lấy ví dụ cho tôi, bạn, hay bạn của bạn, người thân của bạn có cuộc sống hạnh phúc vĩnh cửu chưa? Tôi nghĩ, không có hạnh phúc nào mà lại không trải qua đau khổ, mà không có đau khổ nào vĩnh cửu thì làm gì có hạnh phúc nào vĩnh cửu, phải không bạn?

Vậy, chọn cách rời xa Thủ đô để đi về vùng biển vắng, là cách mà ông vẫn đang kiếm tìm một hạnh phúc cho riêng mình?

Không, tôi sinh ra cạnh dòng sông Hồng. Tôi biết sông nào rồi cũng sẽ chảy ra biển cả nên tôi chọn biển Vũng Tàu là chỗ ở tuổi già của mình. 

70 tuổi, nhạc sĩ Trần Tiến vẫn giữ được chất giọng trầm ấm

Nhưng như ông nói, sông nào cũng chảy ra biển cả, sao ông không chọn thành phố biển khác gần Hà Nội thôi, để có nhiều dịp tề tựu với người thân họ hàng?

Bạn nói cũng đúng, nhiều biển để tôi chọn thật, nhưng sao tôi không chọn Quảng Ninh nhỉ, vì biển ở Quảng Ninh thì chỉ có mùa hè, còn mùa đông rét lắm không tắm được. Tôi không chọn Đà Nẵng hay Nha Trang bởi vì 2 nơi này dù không có mùa đông nhưng lại có gió Lào, nóng lắm. Tôi chọn Vũng Tàu vì nó không có gió Lào và mùa đông. Có vậy thôi mà.

Cuộc sống của một 'gã du ca' một thời, bây giờ lại chọn thành phố nhỏ bé để sống, nó có bị gò bó quá với ông không?

Đâu có, tôi vẫn du ca đó thôi, chỉ có điều không du ca với người mà du ca với cá, với tôm, với gió biển và những con sóng. Tôi chỉ chuyển từ trạng thái này sang trạng thái khác, chứ đâu có phải là chuyển về đó là nằm yên đâu. Với lại Vũng Tàu, nó như một Hà Nội thu nhỏ, tôi ở đây vẫn cứ y như ở Thủ đô thôi.

Ông nói cũng có lý, vậy chọn nơi ở mới, sức khoẻ của ông có vẻ rất tốt, không giống như khi tôi gọi điện hẹn phỏng vấn ông lúc nào cũng kêu đang mệt...

Đâu có, tôi vẫn đang rất mệt, chẳng qua là trước mặt mọi người tôi cố tỏ vẻ cười nói, nhất là với phụ nữ, ai mà tỏ vẻ mệt mỏi ra cho được.

Tôi năm nay 70 tuổi, lại bỏ thuốc lá rồi, nên có vẻ mệt lắm.

Bỏ thuốc lá là người khoẻ ra và còn lên cân cơ mà, sao lại yếu được cơ chứ?

À, vì hút thuốc bao nhiêu năm, ngoài việc thuốc là làm hại phổi của tôi ra thì nó còn có trong máu của tôi. Như "bạn" tôi vậy. Giờ bỏ nó, máu cũng không còn tồn tại nó nữa, tôi thấy mệt, như mất đi một người bạn.

Đùa vậy thôi chứ cuộc sống của tôi giờ ổn. Giờ tôi chỉ quan tâm tới sức khoẻ của mình, làm sao cho chất lượng cuộc sống tốt, không đau ốm nhiều, làm sao để cúi xuống buộc cái dây giày không bị đau xương cốt... Tuổi già thế là vui rồi.

Cảm ơn ông về những chia sẻ!

T.Lê

Cá ngừ vừa dễ dàng mua được ở chợ Việt, giá thành dễ tiếp cận và đặc biệt đem lại nhiều giá trị sức khỏe đáng kinh ngạc.

Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, cá ngừ không chỉ tốt cho tim mạch mà còn hỗ trợ sức khỏe não bộ, tăng cường miễn dịch và phòng ngừa nhiều bệnh lý mãn tính.

Giá trị dinh dưỡng vượt trội của cá ngừ

Nghiên cứu từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia Mỹ (2021) chỉ ra rằng, chế độ ăn giàu cá ngừ giúp cải thiện đáng kể các chỉ số sức khỏe tổng thể, đặc biệt ở người trưởng thành và người cao tuổi.

Cá ngừ là thực phẩm giàu protein chất lượng cao, ít chất béo bão hòa và là nguồn dồi dào axit béo omega-3. Đây là hợp chất được chứng minh có lợi cho sức khỏe tim mạch và não bộ.

Một khẩu phần 100g cá ngừ cung cấp khoảng 25-30g protein, đủ đáp ứng phần lớn nhu cầu protein hàng ngày của một người trưởng thành.

Không chỉ dừng lại ở đó, cá ngừ còn chứa các dưỡng chất quan trọng như:

- Vitamin D: Giúp hấp thụ canxi, duy trì xương chắc khỏe.

- Selenium: Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.

- Vitamin B12: Hỗ trợ sản xuất hồng cầu và chức năng thần kinh.

- Iốt: Hỗ trợ tuyến giáp hoạt động hiệu quả.

Tăng cường sức khỏe tim mạch

Cá ngừ chứa axit béo omega-3, đặc biệt là DHA và EPA, có khả năng giảm triglyceride, hạ huyết áp và ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Một nghiên cứu công bố trên American Journal of Clinical Nutrition(2021) cho thấy, việc ăn cá giàu omega-3 ít nhất hai lần mỗi tuần giúp giảm 30% nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Ngoài ra, omega-3 trong cá ngừ còn hỗ trợ giảm viêm - Yếu tố nguy cơ quan trọng trong các bệnh lý về tim mạch. Đồng thời, omega-3 giúp duy trì nhịp tim ổn định và giảm nguy cơ đột quỵ.

Một nghiên cứu từ Đại học Wageningen (Hà Lan) đăng trên British Journal of Nutrition đã phân tích chế độ ăn của hơn 5.000 người trưởng thành. Kết quả cho thấy, việc bổ sung cá giàu omega-3, bao gồm cá ngừ, giúp giảm 25% nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Hỗ trợ sức khỏe não bộ và trí nhớ

DHA và EPA trong cá ngừ được chứng minh là cần thiết cho sự phát triển và duy trì chức năng não bộ. Theo nghiên cứu từ Đại học Harvard, người thường xuyên tiêu thụ cá ngừ có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và các rối loạn nhận thức khác thấp hơn 20%.

Cá ngừ cũng giúp giảm nguy cơ trầm cảm. Một bài báo trên Journal of Psychiatry & Neurosciencecho biết, omega-3 trong cá ngừ có tác dụng cải thiện tâm trạng, giảm lo âu và tăng cường sức khỏe tâm thần.

Bảo vệ sức khỏe mắt

DHA có nhiều trong cá ngừ vốn là thành phần chính trong võng mạc, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe thị lực.

Một nghiên cứu trên Investigative Ophthalmology & Visual Sciencechỉ ra rằng, những người bổ sung đủ DHA từ cá ngừ có nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng thấp hơn 40%.

Hỗ trợ kiểm soát cân nặng

Với hàm lượng protein cao và ít calo, cá ngừ là thực phẩm lý tưởng cho những người muốn duy trì hoặc giảm cân. Protein trong cá ngừ không chỉ giúp tăng cảm giác no mà còn thúc đẩy quá trình trao đổi chất, hỗ trợ đốt cháy năng lượng hiệu quả hơn.

Tăng cường miễn dịch

Cá ngừ cung cấp selenium - Chất chống oxy hóa mạnh, giúp tăng cường khả năng miễn dịch. Vitamin D trong cá ngừ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể trước các bệnh lý nhiễm trùng, đặc biệt là trong giai đoạn dịch bệnh.

Lưu ý khi sử dụng cá ngừ

Dù cá ngừ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, người tiêu dùng cần lưu ý một số vấn đề:

- Hạn chế tiêu thụ quá nhiều: Một số loại cá ngừ có thể chứa hàm lượng thủy ngân cao, đặc biệt là cá ngừ vây xanh. Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ chỉ nên ăn cá ngừ tối đa 2-3 lần mỗi tuần.

- Ưu tiên phương pháp chế biến lành mạnh: Hấp, nướng hoặc làm salad là những cách tốt nhất để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng của cá ngừ.

- Chọn nguồn cá uy tín: Cá ngừ tươi hoặc đóng hộp nên được mua từ các nhà cung cấp đáng tin cậy để tránh nhiễm độc tố hoặc chất bảo quản không an toàn.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm đạt hơn 386 triệu USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2023. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi nhu cầu cao từ các thị trường chính như Mỹ và EU.

Các sản phẩm cá ngừ đóng hộp tăng 41% so với cùng kỳ năm trước, cá ngừ chế biến khác tăng 12%, cá ngừ thịt/lon đông lạnh tăng 7%, và cá ngừ tươi, đông lạnh và khô tăng gấp gần 3 lần so với cùng kỳ năm 2023.

Đây là một tín hiệu tích cực cho ngành cá ngừ của Việt Nam trong bối cảnh thị trường quốc tế vẫn còn nhiều biến động.

Đám cưới kéo dài 4 ngày thu hút nhiều sự chú ý, các chi tiết trong sự kiện cũng được thiết kế riêng, sáng tạo để gây ấn tượng với khách mời.

Nhưng ba tháng sau, nhiều công ty tổ chức sự kiện vẫn chưa nhận được tiền thanh toán, tờ Se og Horcủa Na Uy đưa tin ngày 26/11. Ít nhất ba doanh nghiệp tổ chức đám cưới cho biết hai vợ chồng còn nợ hơn một triệu kroner (90.000 USD).