Lời tòa soạn: Bất động sản đóng góp gần 11% GDP và có ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng 40 ngành nghề. Làm gì để tín dụng cho bất động sản rót vào đúng chỗ, hợp lý, góp phần thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, hiệu quả cho cả người bán và người mua, giải quyết các vấn đề liên quan nợ xấu, trái phiếu doanh nghiệp và sở hữu chéo… là bài toán lớn đặt ra trong năm 2023.

VietNamNet khởi đăng loạt bài về vấn đề này.

Doanh nghiệp lớn, nhỏ lao đao 

Anh Trung Sơn (TP.HCM), một trong số 20 nhân viên bộ phận marketing của một dự án tại TP.HCM nhận được thông tin bị cắt giảm nhân sự trong chiến lược tái cơ cấu của tập đoàn từ tháng 10/2022. Không chỉ marketing, nhiều bộ phận khác cũng bị cắt giảm với tổng số khoảng 40% nhân sự. 

“Thị trường bất động sản gặp khó, dự án đang ở trong giai đoạn đầu, chưa triển khai nhiều nên tập đoàn quyết định tạm dừng lại để giảm áp lực chi phí. Chúng tôi cũng hiểu đây là khó khăn chung nên chấp nhận nghỉ không lương, hy vọng thị trường sớm ổn định, dự án tái khởi động để có thể quay lại tiếp tục triển khai” – anh Sơn chia sẻ. 

Nguồn: Tổng cục Thống kê (Biểu đồ: H.Khanh) 

Không chỉ ở tập đoàn của anh Sơn, đối mặt với sức ép dòng tiền khi nguồn vốn thu hẹp và áp lực từ trái phiếu đáo hạn, làn sóng cắt giảm nhân sự đã và đang diễn ra tại nhiều doanh nghiệp bất động sản từ cuối năm 2022. Thậm chí có tập đoàn giảm đến 50 - 60% nhân sự. 

Cùng với đó, doanh nghiệp cũng thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh như dừng, đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công xây dựng một số dự án; dừng triển khai các dự án mới; dừng phát hành cổ phiếu tăng vốn; dừng IPO…

Có doanh nghiệp mới mở bán dự án chấp nhận giảm giá nhà từ 20-30% đối với khách thanh toán ngay 90% giá trị căn hộ để thu tiền về trả nợ và đầu tư.

Lãnh đạo một doanh nghiệp chia sẻ, sự khó khăn chồng chất, mất thanh khoản, thiếu vốn, tắc pháp lý, nợ lớn, chịu lãi vay cao đã khiến không ít doanh nghiệp bất động sản phải đóng cửa, tạm ngừng hoạt động. Theo vị này, đây là sự sàng lọc tất yếu và có tính chất “khốc liệt” hơn thời kỳ bùng phát dịch Covid-19.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), do “tắc” nguồn vốn tín dụng, “tắc” nguồn vốn trái phiếu, “tắc” cả nguồn “vốn huy động từ khách hàng”, nên một số tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản đói vốn đã phải vay vốn ngoài xã hội (tín dụng đen) với lãi suất rất cao, đầy “rủi ro”, hoặc phải bán bớt tài sản, chuyển nhượng dự án hoặc bán sản phẩm bất động sản, nhà ở với chiết khấu sâu (thậm chí đến 40-50% giá trị hợp đồng) tạo ra cơ hội cho khách hàng mua với giá rẻ hơn, nhưng cũng tiềm ẩn “rủi ro” do đây là sản phẩm hình thành trong tương lai...

Tại báo cáo mới nhất, Bộ Xây dựng đánh giá, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đang gặp nhiều khó khăn. 

Bên cạnh việc lãi suất cho vay, tỷ giá ngoại tệ, giá xăng dầu, giá vật liệu xây dựng tăng, dẫn đến chi phí của doanh nghiệp tăng cao gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, Bộ Xây dựng chỉ ra nhiều vấn đề liên quan về vốn. 

Khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng, phát hành trái phiếu và huy động vốn của khách hàng dẫn đến nhiều doanh nghiệp thiếu vốn, phải giãn tiến độ hoặc tạm dừng triển khai thực hiện dự án.

Không chỉ doanh nghiệp, khách hàng mua bất động sản cũng khó tiếp cận vốn vay của các tổ chức tín dụng, gián tiếp ảnh hưởng đến thanh khoản các sản phẩm, dự án bất động sản dẫn đến các doanh nghiệp không bán được sản phẩm để thu hồi vốn và tái đầu tư. 

“Các doanh nghiệp gặp khó khăn trong phát hành trái phiếu và huy động vốn dẫn đến nguy cơ nhiều doanh nghiệp không có khả năng thanh toán, trả nợ đúng hạn. Thiếu dòng tiền để trả cho doanh nghiệp cung ứng và trả lương người lao động do chủ đầu tư không có nguồn để thanh toán và thực hiện các nghĩa vụ thuế” – Bộ Xây dựng cho biết. 

Theo ông Vương Duy Dũng, Cục phó Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), quá trình làm việc với các địa phương, doanh nghiệp, Tổ công tác của Thủ tướng đã nắm bắt được cụ thể các nhóm vấn đề trong đó có nổi lên vấn đề về nguồn vốn triển khai thực hiện dự án. 

Lùi lịch mở bán, xoay xở tìm vốn ngoại

Trước thực tế khó khăn của thị trường, lãnh đạo một công ty bất động sản tại Hà Nội cho biết đã quyết định dời lịch mở bán dự án sang quý II/2023 để chờ tín hiệu tốt hơn. Cùng với đó, công ty cũng chủ động thực hiện chiến lược tái cơ cấu danh mục đầu tư nhắm đến phát triển bất động sản đáp ứng nhu cầu thật thuộc phân khúc vừa túi tiền. Đồng thời, liên tục rà soát và bán bớt một số dự án không phù hợp để linh hoạt dòng tiền.

Thời gian qua, thị trường cũng ghi nhận thông tin Đất Xanh dời lịch dự án Gem Riverside, Nam Long dời lịch các dự án Izumi City, Nam Long Cần Thơ và Paragon Đại Phước sang năm 2023. Vạn Phúc Group cũng dời kế hoạch mở bán dự án căn hộ cao cấp nằm trong Khu đô thị Vạn Phúc (TP Thủ Đức) trong năm 2022 sang năm nay và kỳ vọng diễn biến thị trường sẽ tích cực hơn.

Bước sang năm 2023, các doanh nghiệp bất động sản đều đánh giá không dễ tiếp cận với dòng vốn tín dụng từ ngân hàng. Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp cũng tìm đến các kênh vốn khác.

Tháng 11/2022, Công ty CP Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Gia (HOSE: AGG) liên tục công bố các kế hoạch vay vốn ngoại, gồm vay ngắn hạn 10 triệu USD từ The Shanghai Commercial & Savings Bank, LTD - offshore banking branch (SCSB – OBB); vay tín dụng 10 triệu USD từ Ngân hàng The Shanghai Commercial & Savings Bank, Ltd. – Chi nhánh Đồng Nai (SCSB - Đồng Nai); hay tăng giá trị tối đa khoản vay từ Hatra PTE Limited  từ 15 triệu USD lên 18 triệu USD.  

Hay Tập đoàn Nam Long (HOSE: NLG) ‏‏trong giai đoạn cuối năm 2022 cũng nhận giải ngân 500 tỷ đồng còn lại từ International Finance Corporation (IFC, thuộc World Bank), hoàn tất khoản vay 1.000 tỷ đồng qua trái phiếu nhằm rót vốn cho giai đoạn 2 dự án Waterpoint tại Long An.

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, năm 2022, có 1.194 doanh nghiệp bất động sản giải thể, nhiều hơn so với thời kỳ dịch Covid-19 bùng phát. Cụ thể số doanh nghiệp giải thể qua từng năm 2021, 2020 2019 lần lượt là 861, 978 và 686 doanh nghiệp.

Bài 2: Thu nhập hơn 20 triệu, có sổ tiết kiệm nửa tỷ, vẫn không dám mua nhà 

Thanh tra Sở Xây dựng cũng thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về quản lý xây dựng theo giấy phép xây dựng tại UBND một số xã, phường, thị trấn trên địa bàn và các cơ quan, đơn vị có liên quan. 

Đồng thời, thanh tra việc thực hiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đối với một số khu đô thị trên địa bàn Thủ đô.

Bên cạnh thanh tra theo kế hoạch, Sở Xây dựng cũng chú trọng thanh tra đột xuất khi phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật; kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kết luận thanh tra…

“Nóng” chuyện hạ tầng khu đô thị, “khát” trường học, bãi đỗ xe

Theo báo cáo giám sát của Thường trực HĐND TP Hà Nội năm 2022, Thành phố đang triển khai 266 dự án khu đô thị, khu nhà ở quy mô từ 2ha trở lên. Trong đó, có tới 168 dự án chưa hoàn thành hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, chiếm tỷ lệ 63%.

Ở nhiều khu đô thị, khu nhà ở, hệ thống chiếu sáng thuộc nhiệm vụ của chủ đầu tư nhưng chưa được hoàn thiện, chưa đồng bộ, hoặc hỏng nhưng chậm được sửa chữa. Đặc biệt, thiếu bãi đỗ xe là thực trạng phổ biến.

Ngoài ra, nhiều khu đô thị, khu nhà ở còn chậm đầu tư xây dựng trạm xử lý nước thải, vệ sinh môi trường không bảo đảm; thiếu vườn hoa, cây xanh, trường học, công trình thể thao, dịch vụ công cộng…

Có thể thấy việc thiếu hạ tầng như trường học, bãi đỗ xe… tại nhiều khu đô thị ở Hà Nội là vấn đề “nóng” được dư luận quan tâm thời gian qua. Trong đó, đang diễn ra nghịch lý, nhiều nơi để đất hoang hóa, dự án bỏ không, trong khi một số quận nội thành khan hiếm đất xây trường học.

Tại phường Hoàng Liệt (quận Hoàng Mai), nơi phụ huynh phải bốc thăm may rủi để giành suất cho con vào trường mầm non công lập, có 33 ô đất quy hoạch có chức năng trường học (mầm non 20, tiểu học 5, THCS 5, THPT 3) trong đó đã đầu tư 15 ô, hiện còn 18 ô chưa được đầu tư xây dựng.

Một số ô quy hoạch trường học trên bản đồ khác so với cơ sở hiện trạng thực tế (quy hoạch vào ao làng, nghĩa trang, đình chùa...). Các ô quy hoạch chưa giao chủ đầu tư có công trình kiên cố, khó giải phóng mặt bằng, không đảm bảo tính khả thi để đề xuất đầu tư.

Cũng có thực tế về chuyện quá tải trường lớp, thiếu trường ở một số địa bàn phát triển nhanh về các dự án nhà ở nhưng lại rất chậm trong xây dựng trường học.

Trước nghịch lý có đất quy hoạch làm trường học mà chủ đầu tư lại bỏ hoang, gây áp lực cho ngành giáo dục, UBND quận Hoàng Mai đã kiến nghị xin được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách quận đối với 7 ô đất bị doanh nghiệp bỏ hoang. Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã giao Sở Tài nguyên Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, UBND quận Hoàng Mai khẩn trương làm việc với Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) để đôn đốc bàn giao dứt điểm các ô đất xây trường về quận quản lý, đầu tư trong năm 2022.

Đánh giá về quy hoạch, đầu tư xây dựng hệ thống bến bãi đỗ xe hiện nay, Bộ Xây dựng cho biết, hiện nay bãi đỗ xe trong đô thị, đặc biệt là tại các khu vực trung tâm đô thị lớn (như TP Hà Nội, TP.HCM, TP Đà Nẵng...) vẫn còn thiếu nhiều so với nhu cầu của người dân. Tỷ lệ đất xây dựng bến, bãi đỗ xe thực tế trên đất xây dựng đô thị còn đạt rất thấp so với quy chuẩn và yêu cầu của các đồ án quy hoạch.

Theo ông Chu Hồng Uy, Phó Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng, ghi nhận thực tế cho thấy, nhiều chủ đầu tư xây dựng các dự án khu đô thị thiếu hạ tầng đồng bộ như trường học, bãi đỗ xe…

"Năm 2023, Thanh tra Bộ Xây dựng vẫn tập trung vào vấn đề hạ tầng đô thị tại nhiều địa phương”, ông Uy thông tin. 

Cách ẩn sinh nhật trên Zalo

Trên ứng dụng Zalo dành cho điện thoại, người dùng vào mục "Cá nhân" và chọn biểu tượng cài đặt hình bánh răng ở góc trên bên phải màn hình.

Sau đó, hãy vào tiếp mục "Quyền riêng tư" => "Hiển thị ngày sinh", rồi chọn "Không hiển thị với người khác".

Trên ứng dụng Zalo, người dùng vào mục "Cá nhân" và chọn biểu tượng cài đặt hình bánh răng ở góc trên bên phải.

Hãy vào tiếp mục "Quyền riêng tư" => "Hiển thị ngày sinh" (nguồn ảnh: thegioididong.com).

Chọn "Không hiển thị với người khác".

Anh Hào

Hướng dẫn đổi tên bạn bè trên Zalo

Zalo cho đổi tên tài khoản liên tục nên người dùng đôi khi "mất dấu" bạn bè trong danh bạ. Chức năng đặt tên gợi nhớ cho bạn bè giải quyết được vấn đề này.