Theo Quyết định số 724/QĐ-UBND, ngày 29/3/2018 của UBND tỉnh do Phó Chủ tịch Vũ Việt Văn ký, năm học 2018-2019 sẽ thay đổi phương thức thi tuyển sinh vào lớp 10. Theo đó, học sinh sẽ làm 3 bài thi, gồm môn Toán, Văn và bài thi tổ hợp (từ 7 môn học, gồm tiếng Anh và một trong 2 tổ hợp Xã hội hoặc Tự nhiên).

Chỉ còn hơn 60 ngày, hơn 10.000 học sinh lớp 9 sẽ thi tuyển vào lớp 10, từ ngày 5 đến 9/6/2018. Trong lúc Sở GD-ĐT chưa ban hành văn bản hướng dẫn thi tuyển sinh chính thức, nhiều người thêm hoang mang và lo lắng.

"Đánh giá năng lực" hay vẫn là "đánh giá kiến thức"?

Theo Tờ trình số 37/ TTr-SGDĐT của Sở GD-ĐT Vĩnh Phúc, phương thức thi vào 10 THPT năm học 2018-2019 nêu mục đích nhằm “giúp học sinh phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất, chấn chỉnh tình trạng dạy và học lệch, theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2013 đề ra” và được UBND tỉnh phê duyệt.

Học sinh thi vào lớp 10 không chuyên phải làm 3 bài thi với 9 môn (Toán - Văn và tổ hợp 7 môn). Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện phương án thi tuyển vào lớp 10, mục tiêu “chú trọng vào năng lực, phẩm chất học trò” đã chuyển sang đánh giá về kiến thức.

Năm học 2017-2018, một số tỉnh thành đã đổi mới phương thức thi phù hợp với tình hình thực tế và mỗi tỉnh chọn môn thi, bài thi khác nhau. Rất ít địa phương (Hải Phòng, Hưng Yên, Nghệ An, Ninh Bình) đã chọn thi 3 bài, Ngữ văn, Toán và bài thi tổ hợp của 7 môn còn lại. Vĩnh Phúc năm 2018-2019 có thể lại mắc lỗi như Hải Phòng (Giám đốc Sở GD-ĐT Hải Phòng phải nhận khuyết điểm trước HĐND trong phiên chất vấn ngày 12/7/2017) và buộc phải sửa sai trong năm học 2018-2019. Bí thư Thành ủy Lê Văn Thành - Chủ tịch HĐND thành phố Hải Phòng đã nhấn mạnh: "Việc tổ chức thi 7 môn đã gây áp lực cho học sinh, tốn kém tiền ngân sách, thời gian tổ chức chậm hơn so với 2 môn như năm trước…, đề nghị cần làm rõ cho cử tri biết có thí điểm thi tiếp như vậy nữa không?" [1] .

Trong khi Bộ GD-ĐT quyết tâm thực hiện giảm áp lực thi cử và học tập của học sinh (Công văn 4612 ngày 1/10/2017) [2]; trong khi nhiều tỉnh thành nước ta chọn hình thức thi tuyển sinh đầu cấp linh hoạt và không thay đổi theo Thông tư 11/2014 của Bộ GD-ĐT từ năm 2014 [3]thì Vĩnh Phúc và một số tỉnh lại chọn phương thức thi tuyển 9 môn nặng nề và tốn kém đi ngược với mục tiêu giảm tải?

Với khoảng 70% học sinh lớp 9 Vĩnh Phúc được học tiếp chương trình THPT, cuộc thi tuyển vào lớp 10 còn gay gắt và căng thẳng hơn cả thi tuyển vào các trường đại học. Không ít phụ huynh phải bỏ tiền cho con ôn luyện nhiều ngày, thậm chí tìm “cửa” để “chạy trường”.

Kỳ thi tuyển sinh vào 10 THPT, dù thi 2 hay 9 môn, dù bằng hình thức nào, thực chất là để phân luồng học sinh. Gần 100% học sinh tốt nghiệp lớp 9 và đều đủ điều kiện dự thi nhưng cũng chỉ được phép tuyển không quá 70 % vào lớp 10. Số 30% còn hoặc học bổ túc (Giáo dục thường xuyên hoặc học trường nghề) hoặc không học tiếp.

Như vậy, dù thi bao nhiêu môn, bao nhiêu phút, hệ số điểm thế nào thì cuối cùng trường nào cũng chỉ chọn đủ chỉ tiêu phê chuẩn. Nếu phải tổ chức vì lo các trường THPT tổ chức coi thi dễ dãi là đổ trách nhiệm cho cấp trường. Bởi kỳ thi nào cũng đủ thành phần thanh tra, coi thi chéo và phòng nào cũng đủ máy ghi hình và đúng quy chế. Mặt khác, học sinh của họ chọn, chất lượng và sự sống còn của nhà trường đều do họ quyết định.

Chọn phương án thi nhiều môn để giải quyết việc dồn ép chương trình, bỏ môn hay học trò học lệch, chỉ học môn thi vào 10 thì chẳng khác gì, cấp trên thừa nhận sự vô dụng của bộ máy quản lý, và hệ thống chuyên viên thanh tra, giám sát! Nếu muốn làm ra nhẽ, cấp trên chỉ cần thu vở của một số lớp, kiểm tra công khai, nghiêm túc sẽ biết ai cắt xén, ai bỏ môn, sẽ biết học sinh được học thế nào, giáo viên dạy thế nào?

Việc học sinh học lệch rõ ràng không phải lỗi của các em, không phải lỗi của thầy cô và gia đình học sinh. Cần phải làm rõ hay không việc các trường cắt xén, dồn ép chương trình, chạy đua thành tích. Học thêm, học chuyên đề tại trường nếu thi 9 môn sẽ lại dữ dội hơn nhiều so với 3 môn.

Có vị lãnh đạo an ủi đồng nghiệp: “trắc nghiệm, có khó gì; thế học sinh mới phát triển toàn diện; mọi người yên tâm”. Nhưng nhân dân và học sinh 14 tuổi và cả thầy cô không thể yên tâm được!

Thế là, những cố gắng xóa bỏ vấn nạn dạy thêm, học thêm vừa qua thành mây khói! Vấn đề thi 9 môn để nhắm đến giáo dục học sinh toàn diện, học toàn diện lại càng xa vời thực tế. Không ai mơ hồ để tin rằng, chất lượng học sinh phụ thuộc và tỉ lệ thuận với số lượng môn thi vào lớp 10!

Làm gì trong 60 ngày?

Về phương án thi vào lớp 10 với 3 bài thi, Sở GD-ĐT Vĩnh Phúc đã có chủ trương từ năm học 2017-2018 nhưng chưa thực hiện và đến giờ cũng chưa có văn bản nào chính thức thông tin về bài thi tổ hợp 3 môn với 90 phút trong đó có môn Tiếng Anh, còn 1 môn chọn ngẫu nhiên rút thăm trong tổ hợp Xã hội (Sử, Địa, Công dân) và 1 môn trong tổ hợp Tự nhiên (Lý-Hóa, Sinh).

Các trường, thầy cô và học sinh sẽ biết và thực hiện thế nào khi chỉ còn gần 60 ngày?

Các tỉnh công bố bằng văn bản từ đầu năm học, môn thi ngẫu nhiên trước 2 tháng. Vĩnh Phúc không làm thế. Đó là lỗi quá chậm về thời gian, lỗi điều hành!

Ngày thi chính thức 5,6 và 8-9/6/2018 đến gần. Các trường lại sẽ nháo nhào xếp lịch, làm đề cương và bố trí học liên tục, chạy đua với lượng kiến thức của 9 môn. Đành rằng tránh bỏ môn nhưng sao Sở không chọn môn thi ngẫu nhiên trước kỳ thi nhiều ngày có phải đỡ khổ cho thầy trò, sao cứ phải trước kết thúc năm học 15 ngày?- một hiệu trưởng trung học sơ sở, thẳng thắn chia sẻ.

Có nhiều câu hỏi vì sao đang chờ được lãnh đạo giáo dục Vĩnh Phúc trả lời.

Lữ Nguyên

VietNamNet đã liên hệ với Sở GD-ĐT Vĩnh Phúc về vấn đề này, mời độc giả đọc tại đây:

Bất ngờ thay đổi cách tuyển sinh, Sở Giáo dục trấn an thí sinh không nên lo lắng

Tối ngày 11/4, Sở GD-ĐT Vĩnh Phúc đã trao đổi với VietNamNet trước những thắc mắc về bất ngờ thay đổi cách tuyển sinh lớp 10.

"Triển khai chuẩn bị chu đáo từ việc xây dựng các văn bản chỉ đạo đại hội, đến công tác chuẩn bị văn kiện và nhân sự cho đại hội; xác định đây là một trong những công việc trọng tâm trong thời gian tới. Đặc biệt, cần chú trọng công tác tạo nguồn, quy hoạch cán bộ các cấp, chuẩn bị nhân sự đại hội thật sự chất lượng, có tầm nhìn chiến lược để tham gia cung cấp nguồn cán bộ chiến lược cho Trung ương", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư yêu cầu Quân ủy Trung ương tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chiến lược, đề án về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, trọng tâm là Nghị quyết Trung ương 8 khoá XIII về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. 

Đồng thời, quyết tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện chiến đấu tốt nhất. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, bổ sung và phát triển hệ thống lý luận về quân sự, quốc phòng, nghệ thuật chiến tranh nhân dân, nghệ thuật quân sự Việt Nam trong điều kiện mới.

Tổng Bí thư lưu ý, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng cần tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt Nghị quyết số 05 của Bộ Chính trị về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 và những năm tiếp theo. Cùng đó, quyết liệt chỉ đạo hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp về "Năm cơ bản hoàn thành điều chỉnh tổ chức lực lượng theo hướng tinh, gọn, mạnh", hoàn thành việc giải thể, sáp nhập, thành lập mới các cơ quan, đơn vị theo kế hoạch.

Theo Tổng Bí thư, Quân ủy Trung ương cần coi trọng chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cấp tổ chức quán triệt sâu sắc và thực hiện thật nghiêm túc, hiệu quả Quy định số 144 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới.

Bên cạnh đó, thường xuyên giáo dục, khơi dậy tiềm năng, khát vọng cống hiến của đội ngũ cán bộ, đảng viên; tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ theo tinh thần "7 dám"; kịp thời định hướng tư tưởng, dư luận cho cán bộ, đảng viên và quần chúng trước những vấn đề phức tạp, nhạy cảm.

Tổng Bí thư cũng đề nghị Quân ủy Trung ương quyết tâm tổ chức tốt các hoạt động hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và 35 năm Ngày Hội quốc phòng toàn dân.

Trong đó, cần tiến hành thật tốt, sâu rộng công tác tuyên truyền, giáo dục, để Nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế hiểu sâu sắc hơn nữa về lịch sử xây dựng, chiến đấu, chiến thắng, trưởng thành, những chiến công xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, thành tựu xây dựng nền quốc phòng toàn dân.

Điều này, theo Tổng Bí thư sẽ tiếp tục khẳng định sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong xác định đường lối cách mạng, đường lối quân sự, quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, lực lượng vũ trang nhân dân bảo vệ Tổ quốc.

Tổng Bí thư cho rằng, Quân ủy Trung ương phải chủ động tham mưu, đề xuất, xử lý tình huống, kịp thời nắm chắc tình hình, tham mưu đúng, trúng các giải pháp, đối sách xử lý thắng lợi các tình huống, không để bị động, bất ngờ, không để mâu thuẫn, tranh chấp phát triển thành xung đột vũ trang, chiến tranh.

"Chủ động bảo vệ chủ quyền biên giới, biển, đảo và sự thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Tiếp tục xây dựng và triển khai thực hiện tốt các đề án, dự án, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh đối với các vùng, các địa bàn trọng điểm, nhất là Đề án Kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh trong quản lý, bảo vệ chủ quyền biển, đảo", Tổng Bí thư quán triệt.

Cũng theo yêu cầu của Tổng Bí thư, Quân ủy trung ương tổ chức thật tốt Triển lãm quốc phòng quốc tế năm 2024 và các hoạt động đối ngoại quốc phòng nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và 35 năm Ngày Hội quốc phòng toàn dân.

Công tác này phải tạo được ấn tượng tốt đẹp đối với bạn bè quốc tế, góp phần quảng bá hình ảnh Quân đội, hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ", hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hoà bình, văn hiến và anh hùng.

Một vấn đề nữa cũng được Tổng Bí thư lưu ý là chủ động tiến hành các biện pháp xây dựng Đảng bộ Quân đội thật sự trong sạch, vững mạnh, gương mẫu, tiêu biểu cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ.

"Coi trọng làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ; tích cực, chủ động đi đầu trong bảo vệ nền tảng tư tưởng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội. Thực hiện tốt công tác dân vận, chính sách hậu phương quân đội, góp phần tăng cường, củng cố mối quan hệ đoàn kết gắn bó máu thịt quân - dân, xây dựng "thế trận lòng dân" vững chắc", Tổng Bí thư đề cập.

Theo đánh giá của Tổng Bí thư, 6 tháng đầu năm, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã tiếp tục nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các vấn đề có tầm chiến lược về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; mềm dẻo, linh hoạt trong xử trí các tình huống, ngăn ngừa nguy cơ xung đột; giữ vững được thế chủ động chiến lược, không để bị động, bất ngờ. 

Tổng Bí thư cũng cho rằng tập thể Quân ủy Trung ương và cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn quân đã giữ vững nguyên tắc, đoàn kết, thống nhất, "trên dưới một lòng", "dọc ngang thông suốt"; có nhiều đổi mới về phương pháp, phong cách công tác, thực hiện tinh thần "7 dám" (dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung).

Trưa 25/7, bà Tạ Thị Lê (77 tuổi, ở huyện Kim Bảng, Hà Nam) ngồi cùng 2 phụ nữ mới quen trên hè phố Lò Đúc (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) chờ đến giờ được vào Nhà tang lễ Quốc gia viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Những người phụ nữ mộc mạc, chân quê, đến từ những tỉnh thành khác nhau nhưng hôm nay họ coi nhau như người một nhà, cùng chia sẻ miếng bánh mì, hộp sữa và kể những câu chuyện về Tổng Bí thư.

Bà Lê làm nông nghiệp, chưa một lần được gặp người lãnh đạo cao nhất của Đảng. Nhưng khi biết thông tin về Lễ Quốc tang, một mình bà vượt quãng đường gần 70 km từ Hà Nam lên Hà Nội để dâng hương tưởng nhớ Tổng Bí thư.

Sáng nay, bà được các con chuẩn bị vài chiếc bánh mì và sữa rồi chở ra đường chính bắt xe lên Hà Nội.

"Từ hôm nghe tin bác mất, tôi rất thương nhớ bác. Dù đường sá xa xôi nhưng tôi một lòng một dạ nhất định phải đến để thắp nén hương cho bác. Bác là nhà lãnh đạo có đức, có tài, có lòng yêu thương Nhân dân vô hạn, đã mang lại cơm no áo ấm, đời sống ổn định cho người dân", bà Lê chia sẻ.

Cụ bà 77 tuổi cho biết sẽ ngồi chờ cho đến khi được vào tận nơi viếng Tổng Bí thư."Lâu mấy tôi cũng đợi được. Hôm nay tôi không viếng được thì ngày mai tôi sẽ lại đến cho tới khi nào được vào viếng tôi mới về".

Lấy tờ giấy A4 trong chiếc túi mang theo bên mình, bà Lê bảo, bà đã chuẩn bị bài thơ từ nhà để viếng Tổng Bí thư. Những câu thơ mộc mạc nhưng là cảm xúc chân thật của bà Lê dành cho Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Trên góc phố nhỏ, bà khẽ cất giọng đọc:

"Bao năm sóng gió nổi chìm

Bác vẫn đi tìm ánh sáng cho dân

Việc làm của bác chuyên cần

Giữ gìn đất nước cho dân đồng bào

Dân ta sung sướng tự hào

Có bác lãnh đạo phong trào tiến lên

Nước giàu dân mạnh vững bền..."

Sáng nay, ông Dương Quang Minh, cựu sinh viên Khoa Ngữ văn trường Đại học Tổng hợp Hà Nội cũng hòa cùng dòng người đến viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Ông Minh chia sẻ: "Anh Trọng với tôi gắn bó với nhau lắm. Khi tôi từ trường cấp 3 Đô Lương, Nghệ An trúng tuyển vào Đại học Tổng hợp, tôi gặp anh ấy ngay tại sân trường. Hai anh em bắt tay nhau, một bên giọng Bắc, một bên giọng Nghệ nhưng mà gắn bó lắm.

Sự gắn bó đó kéo dài cho đến nay. Tôi cưới 3 đứa con, anh Trọng đến mừng các cháu và bảo các cháu cố gắng học hành”.

Theo ông Minh, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng rất chăm chỉ, làm việc cho dân, cho nước đến tận phút cuối cùng, "Tổng Bí thư bảo phải cố gắng, không cố gắng không được đâu, không bắt kịp thời đại đâu".

Khi nghe tin Tổng Bí thư từ trần, ông Minh xúc động viết bài thơ có tựa đề “Về trời” để tỏ lòng tiếc thương:

"Thế là bạn đã về trời

Gửi lại đất mẹ cơ ngơi huy hoàng

80 năm, ấy tuổi vàng

Học hành - công việc vào hàng vĩ nhân

Với tôi bạn học thân gần

Nhớ thương bạn biết bao lần lệ rơi

Phải chăng vất vả cõi đời

Bây giờ bạn được thảnh thơi cõi trời

Tạm biệt nhé bạn yêu ơi

Hẹn ngày gặp lại nối lời tâm giao!".

Mã đề 424:

Năm 2018, thí sinh dự thi THPT quốc gia học chương trình THPT sẽ phải làm 5 bài thi gồm 3 bài thi độc lập là Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ. Hai bài thi tổ hợp là Khoa học tự nhiên (tổ hợp các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học) và Khoa học xã hội (tổ hợp các môn Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân).

Học sinh học chương trình Giáo dục thường xuyên thi bắt buộc 3 bài là Toán, Ngữ văn và một trong hai môn Khoa học tự nhiên hoặc Khoa học xã hội.

Môn Ngữ văn sẽ thi theo hình thức tự luận với 120 phút, các bài thi còn lại theo hình thức trắc nghiệm khách quan. Trong đó, bài thi Toán có thời gian 90 phút, Ngoại ngữ 60 phút.

Các bài thi tổ hợp có tổng thời gian 150 phút, mỗi môn thành phần trong bài thi có thời gian là 50 phút.

Bộ GD-ĐT quy định mốc thời gian quan trọng: Hoàn thành việc đối sánh kết quả thi chậm nhất ngày 17/7/2018. Hội đồng thi công bố và thông báo kết quả cho thí sinh ngày 11/7/2018.