Vợ chồng anh Khoa cùng quê. Anh làm trong ngành thiết kế đồ họa. Chị Như là giáo viên dạy tiếng Anh ở TP Nha Trang.

Đầu năm 2017, họ lên kế hoạch làm đám cưới sau hai năm yêu nhau. Đôi trẻ vừa chụp hình cưới xong thì mẹ Khoa mất vì u hạch. Đám cưới phải hoãn lại.

Lúc đó, Như cũng đang có khối u ở cổ. Năm 2013, cô đi khám thì có kết quả u lành. Khi mẹ bạn trai mất vì ung thư, cô linh tính có điều gì đó không lành. Đưa tay sờ lên cổ, Như cảm nhận được, bên cạnh cục u còn có những u nhỏ khác.

Đám tang mẹ bạn trai vừa xong, Như và bố bắt xe vào Bệnh viện Ung bướu TP.HCM khám. Xét nghiệm sinh thiết cho kết quả, Như bị ung thư tuyến giáp giai đoạn hai. Nghĩ, ‘án tử’ đã gọi tên mình, cô ôm bố khóc nức nở.

Vừa mất mẹ vì bệnh ung thư, giờ bạn gái cũng bị bệnh này, Khoa điếng người. Khi tìm hiểu về căn bệnh của bạn gái, anh kết luận: Bệnh có thể chữa được nhưng phải mất nhiều thời gian. Bỏ qua nỗi buồn của mình, anh luôn tỏ ra vui vẻ, lạc quan, để bạn gái có động lực chữa bệnh.

Đây là hình kỷ niệm khi nhà trai sang nhà gái rước dâu.

Về phần bố Như, ông nghĩ con gái sẽ khó thoát khỏi cửa tử nên gọi Khoa đến nhà nói chuyện. ‘Bây giờ Như bị như vậy, tương lai không biết ra sao. Thôi con để Như đó cho bố lo, còn con nên đi tìm người khác’. Đăng Khoa cãi bố vợ tương lai: ‘Dù cô ấy thế nào con cũng không bỏ’. Anh quả quyết: ‘Con sẽ cùng cô ấy chiến thắng căn bệnh này’.

Hạnh phúc mỉm cười

Tháng 6/2017, Như hoàn thành thủ tục nhập viện điều trị và chuẩn bị cho ca phẫu thuật định mệnh. Ở chỗ làm, Khoa cũng hoàn thành các thủ tục nghỉ việc. ‘Lúc mẹ bị bệnh, tôi đang làm việc ở Sài Gòn nên không chăm mẹ được. Giờ Như cũng bị như mẹ, tôi không muốn mình phải hối hận lần thứ hai’, Khoa nói về quyết định nghỉ việc của mình.

Họ chụp hình kỷ niệm trong một lần đi du lịch.

Hôm Như vào phòng mổ, anh cùng mẹ bạn gái túc trực bên ngoài ngóng tin. ‘Khi tỉnh lại, người tôi thấy đầu tiên là anh ấy. Anh ấy hỏi nhiều lắm, nhưng lúc đó mệt, tôi không nói được nhiều. Mấy ngày sau, tôi ăn vào là nôn ra hết, anh ấy ngồi bên cạnh vuốt lưng, cầm thau cho tôi’, Huỳnh Như nhớ lại. 

Hai tháng sau khi mổ, Như phải uống iod phóng xạ liều cao để điều trị tế bào ung thư. Mỗi lần uống phải vào phòng cách ly 3 ngày. Trước khi bạn gái vào phòng điều trị, Khoa đích thân dọn giường, vệ sinh, khử trùng các vật dụng trong phòng rồi mới yên tâm cho bạn gái vào phòng cách ly.

Trên trang cá nhân, anh Khoa luôn viết những lời tình cảm cho vợ.

Ở bên ngoài, Khoa lên mạng đọc các món ăn bổ dưỡng cho người bệnh, rồi đi chợ, tự nấu mang đến bệnh viện cho bạn gái. ‘Lần nào tôi tỉnh dậy sau đợt xạ trị, anh ấy cũng đứng chờ ở cửa. Tôi mỏi, đau nhức, anh xoa bóp, nhẹ nhàng động viên mà không sợ mình bị nhiễm xạ’, Như nhìn chồng nói.

Khoa cũng nhìn vợ trìu mến: ‘Xạ trị xong, Như đau lắm, nhưng cô ấy vẫn cố ăn những món tôi nấu’.

Như xạ trị đến lần thứ hai, bác sĩ thông báo, tế bào ung thư của cô đã di căn đến phổi. Cô lặng thinh. Nằm bên cửa sổ nhìn ra ngoài, cô thấy mọi thứ như ngừng hoạt động. ‘Chắc thần chết đã gọi tên tôi’, Như nhớ lại. Nghĩ đến bạn trai, cô lặng lẽ khóc.

‘Anh ấy đã quá đau khổ vì mất mẹ rồi. Lỡ tôi có chuyện gì, anh lại mất thêm một người thân’, cô giáo Như nhớ lại. Sau đó, cô nhất quyết chia tay. Khoa xua tay: ‘Anh sẽ lo cho em đến khi nào không lo được nữa. Chúng mình cùng cố gắng em nhé’.

Những tháng ngày sau đó, anh lặng lẽ làm điểm tựa cho bạn gái. Còn Như luôn cảm động trước những ân cần, tình cảm và việc làm bạn trai dành cho mình. Cô cũng dần ăn ngon miệng và quyết tâm chiến thắng với căn bệnh ít còn sự sống khi mắc phải.

Sau hơn 9 tháng là vợ chồng, họ sắp được làm bố mẹ.

Và hạnh phúc đã mỉm cười với họ. Sau ba năm đi lại giữa Nha Trang và Sài Gòn xạ trị, thăm khám sức khỏe Như cũng khá hơn. Đến tháng 4/2019, họ tổ chức đám cưới trong sự chúc phúc của người thân, bạn bè. Năm tháng sau, Như nhận kết quả: hết tế bào ung thư. Cô ôm chồng thật chặt và thì thầm: ‘Cảm ơn chồng yêu’.

Hiện Như vẫn tiếp tục uống thuốc ngừa ung thư. Cô cũng đã đi dạy trở lại. ‘Tôi cũng có thai rồi. Em bé mới hình thành thôi. Tôi có hỏi bác sĩ thì biết, việc mang thai cũng đã an toàn, chỉ cần đi khám nội tiết để điều chỉnh liều thuốc bổ sung thôi’, Như hạnh phúc cho biết.

Niềm vui của Khoa hôm nay là hằng ngày đi làm về được nhìn thấy vợ mạnh khỏe, được thưởng thức những món ăn Như nấu. Anh cho biết, trong mắt mình, Như là một chiến binh dũng cảm. Trên trang cá nhân anh liên tục viết những ca từ dành cho vợ, đi kèm là hình ảnh hai vợ chồng nắm tay, ôm hôn, nhìn nhau đắm say.

‘Anh luôn có một người bạn tri kỉ - là em. Lúc nào cũng cảm thông cho anh, lúc nào cũng là người đồng hành với cuộc đời anh để nhắc nhở anh phải sống thật ý nghĩa, thật hạnh phúc. Có lẽ em mạnh mẽ hơn anh trong lý trí, trong suy nghĩ và trong cả cách sống. Nhưng có một điều anh luôn nói với bản thân mình rằng, mỗi ngày sẽ yêu em nhiều hơn’, Khoa viết cho vợ.

Tình yêu của anh chồng Long An với người ngồi xe lăn, hơn 5 tuổi

Bị cả gia đình phản đối, anh Trí vẫn muốn được ở bên chăm sóc, che chở cho người vợ tật nguyền, hơn mình 5 tuổi.  

Bước ngoặt trong chính sách đối nội

Ông Trump đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 5/11, và đảng Cộng hòa cũng đã kiểm soát Thượng viện. Tuy nhiên, trước một nước Mỹ chia rẽ và đầy rẫy vấn đề, nhiệm kỳ của ông Trump được dự đoán sẽ không dễ dàng.

Ngay trong đêm chiến thắng, ông Trump đã vạch ra một lộ trình táo bạo để "phục hưng nước Mỹ". Ưu tiên hàng đầu là siết chặt biên giới phía Nam - nơi đã và đang chứng kiến làn sóng nhập cư bất hợp pháp lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ với hơn 2,4 triệu người vượt biên trong năm 2023.

Khác với nhiệm kỳ đầu khi kế hoạch xây "Bức tường biên giới" với Mexico bị Quốc hội cản trở, lần này với sự ủng hộ của đa số nghị sỹ Cộng hòa ở cả hai viện, ông Trump được dự đoán sẽ có đủ nguồn lực để hiện thực hóa cam kết này.

Thực tế là trong nhiệm kỳ đầu của mình, ông Trump với 15 tỷ USD đầu tư xây dựng 452 dặm tường biên giới đã giúp giảm 40% số người vượt biên trái phép. Tuy nhiên, kế hoạch trục xuất hơn 11 triệu người nhập cư (số liệu của Pew Centre công bố mới đây) không giấy tờ đang sinh sống tại Mỹ sẽ khó hơn nhiều và có thể gây ra những tác động tiêu cực về mặt xã hội và kinh tế, đặc biệt trong các ngành như nông nghiệp và xây dựng - nơi lao động nhập cư chiếm tới 50-70% lực lượng.

Về kinh tế, chiến lược "Make America Great Again 2.0" (Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại 2.0) nhằm "chấm dứt ngay lập tức cuộc khủng hoảng lạm phát đang tàn phá nền kinh tế, hạ lãi xuất và giảm chi phí năng lượng" như ông Trump đã cam kết khi được chính thức đề cử làm ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa tháng 7 vừa qua sẽ tập trung vào ba trụ cột chính là (i) Giảm lạm phát thông qua việc tăng khai thác dầu mỏ trong nước để hạ giá năng lượng; (ii) Cắt giảm thuế doanh nghiệp xuống còn 15% (thấp hơn 6% so với mức hiện tại); (iii) Thu hút sản xuất về Mỹ thông qua các ưu đãi thuế và hạn chế nhập khẩu.

Đặc biệt, việc có thể bổ nhiệm tỷ phú công nghệ Elon Musk làm người đứng đầu cơ quan cải cách chi tiêu chính phủ được xem là nước cờ táo bạo nhằm nhiều mục đích. Với tư duy đột phá và kinh nghiệm quản lý các công ty công nghệ hàng đầu như Tesla, SpaceX, tỷ phú Elon Musk được kỳ vọng sẽ mang đến những cải cách mang tính cách mạng trong cách vận hành bộ máy nhà nước, đặc biệt là ứng dụng trí tuệ nhân tạo và số hóa để tối ưu hóa chi phí, tạo ra những khoản tiết kiệm lớn cho ngân sách. Không chỉ vậy, với khả năng và tầm nhìn vượt thời gian của ông vua công nghệ mới cộng với những ưu đãi đặc biệt từ Tổng thống Trump, ông Musk hy vọng sẽ tiếp tục tạo ra những đột phá về công nghệ, nhất là trong lĩnh vực không gian vũ trụ, nơi gần đây Trung Quốc đã vươn lên mạnh mẽ để cạnh tranh với Mỹ.

Chuyển hướng về chính sách đối ngoại

"Nước Mỹ trên hết" phiên bản 2.0 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cách tiếp cận của Mỹ với các vấn đề quốc tế. Cụ thể, ông Trump chủ trương rút lui khỏi các điểm nóng xung đột để tập trung nguồn lực cho phát triển trong nước.

Điều này được thể hiện qua cam kết: (i) Kết thúc xung đột Ukraine trong vòng 24 giờ thông qua đàm phán trực tiếp với Tổng thống Nga Putin;  (ii) Giảm can dự quân sự ở Trung Đông; (iii) Yêu cầu các đồng minh NATO, Nhật Bản, Hàn Quốc tăng đóng góp chi phí quốc phòng…

Việc ông Trump thắng cử dù đã được đồng minh phương Tây công khai hoan nghênh, nhưng như các nhà phân tích quốc tế chỉ ra, thực sự là đã khiến nhiều nước cảm thấy bất ổn và lo lắng. Bên cạnh đó, theo phản ứng chính thức từ Moscow và Bắc Kinh, cả Nga và Trung Quốc cũng đều không kỳ vọng nhiều về khả năng có những thay đổi lớn trong quan hệ với Mỹ thời Trump 2.0.

Thực sự là cam kết "kết thúc xung đột Ukraine trong vòng 24 giờ" cần được nhìn nhận như một chủ trương, chứ không phải là một kế hoạch cụ thể do việc giải quyết một cuộc xung đột phức tạp, liên quan đến nhiều bên và kéo dài hơn 2 năm khó có thể đạt được trong thời gian ngắn như vậy.

Nhiều khả năng là dù ông Trump có quyết tâm thì đây cũng sẽ là một quá trình đàm phán phức tạp, kéo dài và đòi hỏi có sự nhượng bộ từ tất cả các bên liên quan.

Chủ trương "Nước Mỹ trên hết" của ông Trump còn có thể tác động đến mức độ can dự của Mỹ ở châu Á cũng như tương lai của "Bộ tứ" do Tổng thống Biden lập ra.

Mặc dù Mỹ vẫn duy trì cam kết bảo vệ tự do hàng hải, nhưng việc giảm sự hiện diện quân sự và tập trung vào lợi ích kinh tế ngắn hạn có thể làm suy yếu chiến lược "Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở" do chính Tổng thống Trump đưa ra ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên.

Điều này đặt ra thách thức cho các nước trong khu vực nhằm duy trì cân bằng chiến lược.

Trong khi chủ trương giảm căng thẳng trên mặt trận quân sự, ông Trump có thể khởi động lại "chiến tranh thương mại toàn diện" với việc áp thuế: (i) 60% với hàng hóa Trung Quốc; (ii) 10-20% với tất cả hàng nhập khẩu khác; (iii) Thực hiện các biện pháp trừng phạt với quốc gia được cho là thao túng tiền tệ…

Nếu được áp dụng triệt để, các biện pháp trên có thể tác động mạnh đến thương mại toàn cầu, theo đó: (i) Kim ngạch xuất khẩu EU sang Mỹ giảm 1/3; (ii) Trung Quốc mất 1,7% GDP (theo một báo cáo của Morgan Stanley về tác động của chính sách thương mại của ông Trump); (iii) Gây ra làn sóng di dời chuỗi cung ứng về các nước đồng minh.

Việc áp các mức thuế cao với hàng hóa từ tất cả các nước nhập vào Mỹ có thể gặp phải phản ứng mạnh mẽ từ các đối tác thương mại.

Theo những thông tin đã được báo chí đưa ra, EU đã chuẩn bị danh sách các biện pháp trả đũa, nhắm vào khoảng 100 tỷ USD hàng hóa của Mỹ. Trung Quốc cũng có thể trả đũa bằng việc hạn chế xuất khẩu đất hiếm và các nguyên liệu quan trọng khác cho chuỗi cung ứng công nghệ của Mỹ.

Những động thái trên có thể dẫn đến một cuộc chiến thương mại toàn cầu, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và đẩy lạm phát tăng cao ở nhiều nước.

Bên cạnh đó, cũng theo một số chuyên gia kinh tế, cuối cùng thì chính người tiêu dùng Mỹ là đối tượng phải trả giá cho phần lớn số tiền đánh thuế nhập khẩu thu được cho ngân sách Mỹ; và vì vậy, hiệu quả của chính sách này có thực sự hiệu quả và bền vững hay không vẫn là một vấn đề gây nhiều tranh cãi.

Cùng với đó, nhiều khả năng là nước Mỹ trong giai đoạn Trump 2.0 sẽ ít mặn mà với các tổ chức đa phương khu vực cũng như toàn cầu.

Trước hết, ông Trump có thể sẽ yêu cầu rút khỏi Thỏa thuận Khí hậu Paris 2015 như ông đã từng làm năm đầu tiên trong nhiệm kỳ 1 của mình. Ngoài ra, những chờ đợi nước Mỹ sẽ gia nhập tổ chức kinh tế/thương mại CPTPP sẽ không sớm diễn ra. Tuy nhiên, ít có khả năng Mỹ sẽ dừng quá trình chuyển đổi năng lượng và cắt giảm hàng triệu USD "Trợ cấp Xanh"…

Thách thức và cơ hội đan xen, nhưng quan hệ Việt - Mỹ sẽ tiếp tục phát triển

"Quan hệ Việt - Mỹ sẽ tiếp tục phát triển dù ai thắng cử" là tuyên bố mà Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Mark Knapper đã đưa ra khi theo dõi kết quả bầu cử vừa qua. Nhận định đó là có cơ sở dựa trên thực tế quan hệ song phương đã phát triển trong suốt mấy chục năm qua, trong đó cá nhân ông Trump cũng đã có những đóng góp cụ thể quan trọng, mà đỉnh cao là việc nâng cấp lên Đối tác Chiến lược Toàn diện từ tháng 9/2023.

SpaceX của Elon Musk đã yêu cầu các nhà cung cấp Đài Loan chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi hòn đảo này, mở ra cơ hội cho Việt Nam.

Mặc dù vậy, do chính sách bảo hộ chung mà ông Trump sẽ theo đuổi, giới doanh nghiệp Việt Nam cần chuẩn bị cho những thách thức mới như: (i) Nguy cơ bị áp thuế cao (15-20%) với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực vào Mỹ; (ii) Ngành dệt may có thể mất 30-40% thị phần tại Mỹ (số liệu của Hiệp hội Dệt may Việt Nam VITAS); (iii) Đồ gỗ và điện tử sẽ phải đối mặt với cạnh tranh gay gắt từ sản xuất nội địa Mỹ.

Mặt khác, Việt Nam cũng có những cơ hội mới như việc hưởng lợi từ xu thế "friend-shoring" - sự chuyển hướng chuỗi cung ứng sang các quốc gia được coi là an toàn về mặt chính trị và kinh tế hoặc có rủi ro thấp, để tránh gián đoạn dòng chảy kinh doanh của các tập đoàn Mỹ; và đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao như bán dẫn, năng lượng sạch, trước hết là đá phiến và khí hóa lỏng LNG…

Dưới thời Trump 2.0, nhiều khả năng Mỹ sẽ tiếp tục duy trì cam kết bảo vệ tự do hàng hải và trật tự dựa trên luật pháp ở khu vực này. Trong bối cảnh đó, hợp tác Việt - Mỹ có triển vọng được tiếp tục quan tâm phát triển, các lĩnh vực như an ninh hàng hải, chống khủng bố, cứu trợ nhân đạo có thể được đẩy mạnh.

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, việc duy trì chính sách cân bằng của Việt Nam cũng sẽ đối mặt với nhiều thách thức hơn. Chính vì thế, Việt Nam cần tiếp tục: (i) Đa dạng hóa quan hệ đối tác chiến lược với nhiều nước và khu vực; (ii) Tăng cường vai trò ở các tổ chức đa phương, đặc biệt là ASEAN; (iii) Phát triển năng lực nội sinh trong các ngành công nghiệp then chốt; (iv) Lập đường dây nóng xử lý các vấn đề nảy sinh trong trao đổi thương mại; và (v) Xây dựng cơ chế đối thoại đa phương về các vấn đề nhạy cảm…

Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, hai nước cũng đã có lúc gặp phải một số những thách thức nhất định như về quan hệ thương mại và tỷ giá hối đoái… nhưng đều được giải quyết ổn thỏa qua trao đổi trực tiếp, cụ thể và chân thành.

Với thực tế và kinh nghiệm đó, hoàn toàn có thể tin rằng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt - Mỹ trong nhiệm kỳ 2 của ông Trump vẫn sẽ tiếp tục phát triển tốt đẹp vì lợi ích của nhân dân 2 nước, vì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.