Bác sĩ Bùi Thị Hiền - Phó Trưởng khoa truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lai Châu, cho biết thời điểm tựu trường năm nào cũng ghi nhận nhiều trẻ bị ốm hơn. Bởi trẻ thay đổi trường, lớp, thời gian ăn uống, chế độ ngủ, nghỉ. Nhiều trẻ ở lứa tuổi mầm non có sức đề kháng kém, đi học trẻ quấy khóc, bỏ ăn cũng làm gia tăng mắc các bệnh hơn.

Ở môi trường giáo dục, trẻ tiếp xúc trực tiếp gần, tiếp xúc gián tiếp qua đồ chơi, dụng cụ học tập là yếu tố thúc đẩy nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây qua đường hô hấp, đường tiêu hóa như cúm, thủy đậu, tay chân miệng, tả lỵ, tiêu chảy do virus Rota.

Bác sĩ Hiền cho rằng phụ huynh trang bị cho trẻ hệ miễn dịch tốt trong thời kỳ tự trường như dinh dưỡng hợp lý, vận động phù hợp, tiêm đầy đủ vắc xin theo khuyến cáo của cán bộ y tế. Khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe, phụ huynh nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Với các cơ sở giáo dục, giáo viên và cán bộ y tế cần vệ sinh môi trường sạch sẽ, bàn ghế, đồ chơi sát trùng. Khi có các ổ dịch như sốt xuất huyết, cúm, viêm não Nhật Bản, đau mắt đỏ, tay chân miệng… cần thông báo với ban phụ huynh để có thể phòng lây nhiễm cho học sinh khác. Học sinh mắc các bệnh truyền nhiễm nên nghỉ học theo dõi sức khỏe tại nhà, tránh lây nhiễm cho học sinh khác.

Đẩy mạnh công tác chăm sóc sức khỏe học sinh, không để xảy ra dịch bệnh tại các trường học là một trong nhiều mục tiêu trọng tâm tỉnh Lai Châu đặt ra trong công tác chăm sóc sức khỏe học đường trên địa bàn.

Theo đó, từ cuối tháng 8/2023, Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Lai Châu đã phối hợp cùng với các cơ sở giáo dục triển khai tuyên truyền, phổ biến kiến thức về  nguy cơ dịch bệnh trong mùa tựu trường.

Bác sĩ Bùi Thị Hiền - Phó Trưởng khoa truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lai Châu, cho biết thời điểm tựu trường năm nào cũng ghi nhận nhiều trẻ bị ốm hơn. Bởi trẻ thay đổi trường, lớp, thời gian ăn uống, chế độ ngủ, nghỉ. Nhiều trẻ ở lứa tuổi mầm non có sức đề kháng kém, đi học trẻ quấy khóc, bỏ ăn cũng làm gia tăng mắc các bệnh hơn.

Ở môi trường giáo dục, trẻ tiếp xúc trực tiếp gần, tiếp xúc gián tiếp qua đồ chơi, dụng cụ học tập là yếu tố thúc đẩy nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây qua đường hô hấp, đường tiêu hóa như cúm, thủy đậu, tay chân miệng, tả lỵ, tiêu chảy do virus Rota.

Bác sĩ Hiền cho rằng phụ huynh trang bị cho trẻ hệ miễn dịch tốt trong thời kỳ tự trường như dinh dưỡng hợp lý, vận động phù hợp, tiêm đầy đủ vắc xin theo khuyến cáo của cán bộ y tế. Khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe, phụ huynh nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Với các cơ sở giáo dục, giáo viên và cán bộ y tế cần vệ sinh môi trường sạch sẽ, bàn ghế, đồ chơi sát trùng. Khi có các ổ dịch như sốt xuất huyết, cúm, viêm não Nhật Bản, đau mắt đỏ, tay chân miệng… cần thông báo với ban phụ huynh để có thể phòng lây nhiễm cho học sinh khác. Học sinh mắc các bệnh truyền nhiễm nên nghỉ học theo dõi sức khỏe tại nhà, tránh lây nhiễm cho học sinh khác.

Ngoài ra, người áp dụng chế độ ăn trường thọ trên cũng có khoảng thời gian nhịn ăn gián đoạn, đi bộ nhiều giống như thói quen của những người 100 tuổi có lối sống năng động. 

Dưới đây là lời khuyên của Giáo sư Longo được chia sẻ trên Insider về cách chế biến bữa sáng bổ dưỡng giúp cải thiện tuổi thọ.

Ăn bữa sáng có nhiều nhóm thực phẩm

Trước hết, "bạn phải ăn sáng", vị giáo sư người Mỹ nói. Bữa sáng lành mạnh bao gồm ngũ cốc nguyên cám, các loại hạt và trái cây. Bản thân Giáo sư Longo thích ăn friselle, một loại bánh mì nguyên cám kiểu Italy phết bơ hạnh nhân, ca cao và một quả táo.

Chuyên gia dinh dưỡng Allison Childress cho rằng bơ hạnh nhân là một trong những loại bơ hạt tốt nhất vì chứa các vitamin và khoáng chất như vitamin E, magie và canxi. Bạn không nên dùng loại có đường. 

Thích những thứ bạn ăn

Bạn không nên tạo áp lực cho bản thân phải ăn những thứ không thích chỉ vì chúng tốt. Giáo sư Longo khuyên bất cứ thứ gì bạn ăn phải "là một phiên bản của những gì bạn thích dựa trên các quy tắc chung" của chế độ ăn trường thọ. Mọi người không nhất thiết phải ăn giống các chuyên gia. 

Chuyên gia dinh dưỡng Danielle Smith cũng nhận định, chẳng ích gì khi cố ép bản thân ăn thứ bạn không thích. Điều này sẽ khiến việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh trở nên khó khăn. Nữ chuyên gia khuyên, tốt hơn hết bạn nên “tập trung vào những thực phẩm đậm đặc chất dinh dưỡng khác” mà bạn thích.

Không sợ thay đổi để có thêm chất dinh dưỡng 

Giáo sư Longo thay đổi bữa sáng của mình để nhận được nhiều chất dinh dưỡng hơn mà không làm mất đi cảm giác ngon miệng. 

Ông pha trà sáng bằng cả trà xanh và trà đen. Lý do là “trà xanh không ngon bằng trà đen” nhưng ông thu được lợi ích dinh dưỡng từ trà xanh. Trà xanh có liên quan đến chức năng não và tim tốt hơn, giảm cholesterol, cải thiện sức mạnh của xương, có tác dụng chống lão hóa da.

Số người sống thọ 100 tuổi ở Anh tăng vọt, chuyên gia đưa ra 7 lý do

Giáo sư Valter Longo là Giám đốc Viện Trường thọ, Đại học Southern California (Mỹ), người đã phát triển chế độ ăn kiêng kéo dài tuổi thọ "thuần chay kết hợp với cá". Chế độ đó giàu các loại đậu, ngũ cốc nguyên cám, các loại hạt, tương đối ít protein. Giáo sư Longo đưa ra các nguyên tắc dựa trên nghiên cứu về những người sống thọ trên khắp thế giới.

Ngoài ra, người áp dụng chế độ ăn trường thọ trên cũng có khoảng thời gian nhịn ăn gián đoạn, đi bộ nhiều giống như thói quen của những người 100 tuổi có lối sống năng động. 

Dưới đây là lời khuyên của Giáo sư Longo được chia sẻ trên Insider về cách chế biến bữa sáng bổ dưỡng giúp cải thiện tuổi thọ.

Ăn bữa sáng có nhiều nhóm thực phẩm

Trước hết, "bạn phải ăn sáng", vị giáo sư người Mỹ nói. Bữa sáng lành mạnh bao gồm ngũ cốc nguyên cám, các loại hạt và trái cây. Bản thân Giáo sư Longo thích ăn friselle, một loại bánh mì nguyên cám kiểu Italy phết bơ hạnh nhân, ca cao và một quả táo.

Chuyên gia dinh dưỡng Allison Childress cho rằng bơ hạnh nhân là một trong những loại bơ hạt tốt nhất vì chứa các vitamin và khoáng chất như vitamin E, magie và canxi. Bạn không nên dùng loại có đường. 

Thích những thứ bạn ăn

Bạn không nên tạo áp lực cho bản thân phải ăn những thứ không thích chỉ vì chúng tốt. Giáo sư Longo khuyên bất cứ thứ gì bạn ăn phải "là một phiên bản của những gì bạn thích dựa trên các quy tắc chung" của chế độ ăn trường thọ. Mọi người không nhất thiết phải ăn giống các chuyên gia. 

Chuyên gia dinh dưỡng Danielle Smith cũng nhận định, chẳng ích gì khi cố ép bản thân ăn thứ bạn không thích. Điều này sẽ khiến việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh trở nên khó khăn. Nữ chuyên gia khuyên, tốt hơn hết bạn nên “tập trung vào những thực phẩm đậm đặc chất dinh dưỡng khác” mà bạn thích.

Không sợ thay đổi để có thêm chất dinh dưỡng 

Giáo sư Longo thay đổi bữa sáng của mình để nhận được nhiều chất dinh dưỡng hơn mà không làm mất đi cảm giác ngon miệng. 

Ông pha trà sáng bằng cả trà xanh và trà đen. Lý do là “trà xanh không ngon bằng trà đen” nhưng ông thu được lợi ích dinh dưỡng từ trà xanh. Trà xanh có liên quan đến chức năng não và tim tốt hơn, giảm cholesterol, cải thiện sức mạnh của xương, có tác dụng chống lão hóa da.

Số người sống thọ 100 tuổi ở Anh tăng vọt, chuyên gia đưa ra 7 lý do

Ăn nhiều muối là thói quen dễ gây bệnh tăng huyết áp. Bệnh rất dễ phát hiện bằng cách đo huyết áp. Ảnh minh hoạ

Ăn muối ra sao cho hợp lý?

Theo khuyến cáo của tổ chức WHO, mỗi người trưởng thành không nên ăn quá 5g muối/ngày để phòng chống bệnh tăng huyết áp, đột quỵ, bệnh tim mạch, ung thư và các bệnh không lây nhiễm khác.

Theo kết quả điều tra toàn quốc gần đây nhất, trung bình một người trưởng thành ở Việt Nam đang tiêu thụ 9,4g muối/ngày - mức cao gần gấp đôi so với khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Hầu hết những thực phẩm chế biến sẵn chưa có dán nhãn thực phẩm nên người dân không biết hàm lượng muối cụ thể trong sản phẩm đó dùng hàng ngày gây khó khăn trong lựa chọn.

Để thực hiện mục tiêu giảm mức tiêu thụ muối trong khẩu phần ăn, tháng 3/2018, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định 2033/QĐ-BYT về kế hoạch quốc gia truyền thông vận động thực hiện giảm muối trong khẩu phần ăn đề phòng, chống tăng huyết áp, đột quỵ và các bệnh không lây nhiễm khác.

Mục tiêu của kế hoạch là nâng cao hiểu biết, thay đổi hành vi của người dân để giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hằng ngày với chỉ tiêu trên 90% người trưởng thành biết tác hại do ăn nhiều muối, nhận biết được các loại thực phẩm có nhiều muối và biết các biện pháp để giảm ăn muối; trên 60% người trưởng thành thực hiện ít nhất 1 biện pháp để giảm muối trong khẩu phần ăn hằng ngày; giảm mức tiêu thụ muối trung bình của người trưởng thành xuống còn dưới 7 gam/người/ngày; trên 90% học sinh phổ thông có hiểu biết về tác hại của việc ăn nhiều muối và nhận biết được các loại thực phẩm chứa nhiều muối; trên 90% số người được phát hiện mắc tăng huyết áp, bệnh tim mạch và các bệnh liên quan khác được tư vấn, hướng dẫn thực hiện chế độ ăn giảm muối.

Trong nội dung Chương trình Sức khoẻ Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ ban hành tháng 9/2018, có đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, giảm mức tiêu thụ muối của một người/ngày xuống dưới 8g và đến năm 2030 là dưới 7g.

Để dễ dàng thực hiện giảm muối trong khẩu phần ăn, Chương trình Sức khoẻ Việt Nam cũng đề cập việc cần có quy định bắt buộc về dán nhãn thực phẩm đối với thực phẩm chế biến sẵn trong đó công bố hàm lượng muối là một trong những chỉ tiêu rất quan trọng.

Bộ Y tế khuyến cáo mỗi người dân không ăn quá 5g muối/ngày, giảm một nửa lượng muối cho vào khi chế biến thức ăn cho gia đình, hạn chế sử dụng các gia vị mặn trên bàn ăn. Nếu có sử dụng nên pha loãng các gia vị mặn và chấm nhẹ tay.

Khi sử dụng các thực phẩm chế biến, đóng gói sẵn, cần đọc nhãn dinh dưỡng ghi trên bao gói sản phẩm để biết được hàm lượng muối có trong sản phẩm đó.

Các chuyên gia cũng khuyến cáo người dân cân nhắc và hạn chế sử dụng các sản phẩm có nhiều muối như: Rau củ muối, mỳ ăn liền, thịt xông khói, thịt nguội, xúc xích,… Cùng đó, nên tăng cường ăn các món luộc thay cho các món kho, rim hay rang.  

Đối với trẻ em, cha mẹ nên rèn cho con thói quen giảm ăn muối ngay từ nhỏ. Còn với người có thói quen ăn nhiều muối, nên thực hiện các khuyến cáo giảm muối trong các bữa ăn hàng ngày để dần có chế độ ăn lành mạnh. Mỗi hành động nhỏ như giảm ăn muối, tạo thói quen sẽ giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm nguy hiểm.

Mai Hương