Con lớn cha mẹ ép nhịn để…không rách cái áo cũ

Có 3 nhân tố chính đóng góp trong quá trình phát triển ngành thương mại điện tử tại Việt Nam, gồm: Người bán (các sàn TMĐT, người bán trên website và mạng xã hội…), người mua, và những đơn vị vận chuyển.

Theo đánh giá của ông Dũng, trong giai đoạn từ 2012-2017, các sàn TMĐT đóng vai trò quan trọng nhất vì đặt nền móng cho giao thương online. Ngoài những sàn TMĐT trong nước còn có khoảng 2-3 sàn nước ngoài cùng phát triển. Tuy vậy, ở giai đoạn này hàng hoá trên các nền tảng chưa đa dạng, chương trình khuyến mại chưa đủ thu hút người dùng.

Ở giai đoạn này, khách mua hàng chủ yếu ở khu vực thành thị, hầu như không có khách hàng ở các tỉnh thành nhỏ. Cùng với đó, chỉ có khoảng 2 doanh nghiệp vận chuyển đủ sức giao đến 100% tỉnh thành tại Việt Nam. Việc giao hàng có thể kéo dài đến 5 ngày đối với những khu vực ở vùng sâu, vùng xa.

Bước sang giai đoạn 2017-2021, TMĐT Việt có nhiều bước tăng trưởng đột phá. Khách mua hàng trực tuyến giai đoạn này không chỉ ở thành phố lớn mà sống tại khắp các tỉnh thành, tỷ lệ thanh toán không tiền mặt đã tăng lên, chiếm 10% tổng giao dịch.

Số lượng người tham gia bán hàng cũng đa dạng hơn trước, không chỉ có các nền tảng thương mại điện tử lớn mà còn có những cá nhân, doanh nghiệp bán hàng trên mạng xã hội và các website. Để đáp ứng sự đa dạng này, hàng loạt công cụ bán hàng đa kênh đã ra đời. Đây là điểm khác biệt lớn của ngành mua sắm trực tuyến tại Việt Nam so với khu vực.

Trong khoảng thời gian trên, số lượng đơn vị vận chuyển cũng tăng lên, trong đó có nhiều doanh nghiệp ngoại. Trước đây chỉ có 2 công ty logistics có khả năng phủ 63/63 tỉnh thành thì ở giai đoạn này, con số đã lên 10 đơn vị. Tốc độ giao hàng tối đa rút ngắn lại từ 5 ngày xuống còn 3 ngày.

Toàn bộ hệ sinh thái nói trên đã tạo động lực lớn cho TMĐT Việt Nam phát triển đột phá trong năm 2021. Tuy vậy, lãnh đạo Ninja Van Việt Nam cho rằng TMĐT đang có dấu hiệu chững lại ở một số tiêu chí.

Chẳng hạn, người mua hàng đã đa dạng hơn trước nhưng khu vực nông thôn vẫn chỉ chiếm 30% đơn hàng, trong khi dân số khu vực này chiếm đến 70% cả nước. Song song đó, chi tiêu mua sắm trực tuyến của người dân thành thị đang chững lại. Ông Dũng đề xuất những bên liên quan có động thái để kích cầu các nhóm khách hàng này.

Về phía người bán, do Việt Nam và nhiều quốc gia khác phụ thuộc nguồn hàng từ Trung Quốc nên nếu có sự cố dịch bệnh, đóng cửa biên giới, thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn cung. Chẳng hạn trong tháng 3 vừa rồi, việc tắc biên ảnh hưởng đến 25% doanh số logistics. Bên cạnh đó, một số hàng hoá sản xuất tốt tại Việt Nam như quần áo, mỹ phẩm lại không có sự liên kết với các sàn TMĐT để tạo thêm kênh bán.

Trong khi đó, dù đã có sự cải thiện về thời gian vận chuyển, song người dân ở khu vực nông hiện vẫn phải chờ khoảng 3 ngày để được nhận hàng. Trong khi đó tại Trung Quốc – đất nước có diện tích gấp 30 lần Việt Nam – lại có thời gian giao hàng toàn trình cao nhất chỉ khoảng 48 giờ đồng hồ.

Theo ông Dũng, thời gian giao hàng kéo dài hơn dự kiến là do cơ sở hạ tầng giao thông không đồng bộ, các kho bãi tập trung chủ yếu ở Hà Nội và TP.HCM. Bên cạnh đó, việc vận chuyển Bắc Nam đa số dùng đường bộ chứ không phải đường hàng không.

Để giữ được mức tăng trưởng TMĐT như trước đây, đại diện Ninja Van kiến nghị cần có giải pháp đồng bộ kết hợp nhiều bên khác nhau trong hệ sinh thái.

Về phía người mua, ông Dũng khuyến nghị tăng sức mua ở nông thôn. Việc này cần có sự tham gia của sàn TMĐT và nhà bán hàng. Ở góc độ đơn vị vận chuyển, Ninja Van có thể thực hiện các gói hỗ trợ khuyến mại khi giao hàng đi các khu vực xa thành thị.

Đối với người bán, cần tính đến khả năng đứt gãy chuỗi cung ứng. Ví dụ việc đóng biên xảy ra cần có kênh nhập hàng khác để thay thế. Ngoài ra, cần tạo ra chuỗi cung ứng trực tiếp kết nối giữa nhà sản xuất tại Việt Nam với khách hàng trong khu vực. Ông Dũng cho hay công ty ông cũng đang kết nối hàng hoá “Made in Vietnam” với các nền tảng TMĐT Đông Nam Á.

Để đảm bảo hệ sinh thái vận hành, các đơn vị vận chuyển cần mở rộng kho bãi, tăng cường các chuyến bay và nhà cung cấp dịch vụ giao hàng hàng không để rút ngắn thời gian chuyển hàng. Như Ninja Van đang đặt mục tiêu rút ngắn thời gian giao hàng tối đa từ 72 giờ xuống còn 48 giờ trên khắp cả nước.

Hải Đăng

Người Việt bán hàng trên thương mại điện tử tăng, nhưng kiến thức kinh doanh vẫn hạn chế

Số lượng nhà bán hàng mới liên tục tăng trên thương mại điện tử nhưng việc trang bị kiến thức kinh doanh nền tảng còn hạn chế.

“Các nền tảng số đã kết nối cung cầu, giúp phân phối, lưu thông hàng hóa trong đại dịch và chúng tôi tin tưởng những mô hình này còn phát triển hơn. Những hành vi của người tiêu dùng đã được định hình suốt 2 năm qua sẽ hình thành nên thói quen tiêu dùng và các mô hình kinh doanh mới trong tương lai”, bà Việt Anh nói.

Bà Việt Anh dẫn số liệu từ Amazon cho thấy, nền tảng này đã hỗ trợ cho những doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ Việt Nam đưa 7,2 triệu sản phẩm ra thế giới. Theo đó, các doanh nghiệp có thể bán thẳng đến người tiêu dùng ở thị trường châu Âu. “Đây là một tiềm năng vô tận mà TMĐT mang lại cho các doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời mang lại cho người tiêu dùng cơ hội tiếp cận được với nhiều hàng hóa chất lượng”, bà Việt Anh cho hay. 

Nói thêm về tầm quan trọng của các nền tảng số, ông Nguyễn Trọng Đường, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Quản lý Doanh nghiệp, Bộ TT&TT cho biết, nền tảng số là giải pháp đột phá để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. 

Ông Nguyễn Trọng Đường, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Quản lý Doanh nghiệp, Bộ TT&TT

Việt Nam hiện có 9 triệu hộ nông dân, 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, 1 triệu doanh nghiệp, 70.000 nhà máy sản xuất, hơn 40.000 trường học, hàng chục nghìn cơ sở y tế… cần phát triển và phổ cập thật nhanh các nền tảng phục vụ cho nhu cầu riêng, nhu cầu đặc thù của từng lĩnh vực. “Hỗ trợ cho các lĩnh vực này chuyển đổi số, từ đó phát triển kinh tế số, hình thành xã hội số làm nền tảng thúc đẩy chiến lược phát triển kinh tế, xã hội số cũng như Chương trình chuyển đổi số quốc gia”, ông Đường nói.

Cần chính sách dài hơi để phát triển kinh tế số

Đánh giá cao những triển vọng của kinh tế số song các chuyên gia cho rằng lĩnh vực này đang có không ít rào cản.

Theo bà Lại Việt Anh, quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn gặp nhiều khó khăn, chủ yếu đến từ những hạn chế khi tiếp cận, sử dụng các nguồn lực. Họ gặp khó khăn về chi phí, cơ sở hạ tầng và nhân lực công nghệ thông tin để thực hiện chuyển đổi số hiệu quả. "Các doanh nghiệp, nhãn hàng lớn có thể dễ dàng đầu tư xây dựng web, app điện thoại, còn với doanh nghiệp nhỏ và vừa, những đầu tư này là quá sức, chưa kể đến hiệu quả sử dụng do hạn chế về khả năng tiếp cận khách hàng", bà Việt Anh chia sẻ.

Ông Ngô Vĩnh Bạch Dương, Trưởng phòng Kinh tế, Viện Nhà nước và Pháp luật.

Tiếp cận dưới góc độ pháp lý, ông Ngô Vĩnh Bạch Dương, Trưởng phòng Kinh tế, Viện Nhà nước và Pháp luật thì cho rằng, vấn đề pháp lý trên nền tảng số đặt ra những thách thức, trong đó lớn nhất là dữ liệu. Vị này cho rằng dù đã có Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, nhưng chúng ta vẫn chưa có chuẩn về việc thu thập, xử lý dữ liệu. “Rõ ràng, đã đến lúc phải có luật bảo vệ dữ liệu nghiêm ngặt hơn để bảo đảm rằng việc thu thập đó được sự đồng thuận của người sở hữu, khi xử lý cũng phải được sự chấp nhận của chủ sở hữu”, ông Dương nói.

Ngoài ra, vị chuyên gia này cho rằng cần rà soát lại những vấn đề về pháp lý, trong đó có chi phí tuân thủ của các đơn vị kinh doanh nền tảng để họ giảm bớt được khoản chi không cần thiết. Xem xét sự kết nối của các cơ quan nhà nước như cơ quan thuế, thống kê... để khai thác dữ liệu, xử lý thủ tục hành chính đơn giản hơn mà không cần tăng thêm nhân công.

Trong khi đó, ông Vũ Tiến Lộc, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) cho hay, rào cản lớn nhất là khi chuyển đổi số và ứng dụng nền tảng số là sự xuất hiện của các cơ chế tự động thông minh trong quy trình sản xuất, từ quan hệ khách hàng đến văn hóa doanh nghiệp, chế độ, chính sách đối với người lao động... có cả những hoạt động thiếu luật hướng dẫn.

Ông Vũ Tiến Lộc, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC)

Theo ông Vũ Tiến Lộc, tại Việt Nam, Chính phủ đã có chương trình thúc đẩy các doanh nghiệp trong chuyển đổi số. Tuy vậy, nhìn chung sự hỗ trợ còn hạn chế, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh. Vì vậy, các chính sách cần được nghiên cứu cụ thể và tiến hành dài hơi, bài bản hơn để phát triển kinh tế số.

Duy Vũ

Xử mạnh tay hành vi "né" thuế của các nền tảng xuyên biên giới

Cơ quan thuế theo sát hoạt động, thu thập dữ liệu dòng tiền giao dịch của các tổ chức sở hữu, vận hành các nền tảng xuyên biên giới như Facebook, Google, Youtube... và xử lý nghiêm hành vi gian lận thuế.

Theo cơ quan Công an, biết người dân và công nhân tại huyện Dầu Tiếng và TP.Thủ Dầu Một (Bình Dương) có hoàn cảnh khó khăn, cần tiền sinh hoạt nên 2 đối tượng này đã chủ động cho hàng chục người dân vay nợ.

2 đối tượng cho vay nặng lãi tại cơ quan công an

Cứ mỗi người dân vay 10 triệu đồng sẽ phải trả góp (cả gốc và lãi) trong vòng 25 ngày, mỗi ngày trả 500 ngàn đồng, tổng cộng cả tiền gốc và lãi người dân phải trả là 12,5 triệu đồng, cao gấp 17 lần lãi suất ngân hàng.

Ngoài ra, người dân còn phải trả thêm 500 ngàn đồng phí đi thu nợ. Nếu người vay không trả, các đối tượng này sẽ uy hiếp, dùng vũ lực đe dọa trả nợ. Mở rộng điều tra, Công an phát hiện có hơn 20 người tại huyện Dầu Tiếng và TP.Thủ Dầu Một (Bình Dương) đã vay tiền của 2 đối tượng này.

Hai đối tượng khai nhận, trong tháng 12/2018 đã cho hàng chục người dân vay hơn 1 tỷ đồng, thu lãi bất chính hơn 200 triệu đồng.

Vụ việc đang được lực lượng chức năng tiếp tục điều tra.

Bi kịch tín dụng đen bủa vây gia đình 2 thế hệ làm công an

Bi kịch rơi xuống gia đình có 2 thế hệ công tác trong ngành công an, người con phải bỏ ngành để cứu vớt danh dự.

Nữ "quái xế" nhận kết đắng khi vừa chạy mô tô vừa thể hiện

Điều khiển xe mô tô phân khối lớn nhưng không tập trung vào việc lái xe, không chú ý quan sát các phương tiện khác cùng tham gia giao thông trên đường, nhiều “quái xế” đã phải nhận kết đắng.