Nhận định, soi kèo Adelaide United vs Brisbane Roar, 13h00 ngày 8/3: Tiếp tục khủng hoảng

Theo PGS.TS Trần Thế Truyền, Đại học Deakin - Australia, trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu, AI đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải và thay đổi chu kỳ thích ứng, làm cho hệ thống hiệu quả hơn; Cung cấp các cảm biến, hệ thống giám sát tự động; cung cấp các dự báo chính xác và nhanh chóng hơn; hỗ trợ đưa ra các biến tương đồng (nguyên nhân - kết quả) để hiểu về các hiện tượng thời tiết, dự báo...

Theo The Verge, sự phát triển của AI đã khiến nhiều người đặt câu hỏi công nghệ này có thể giúp gì để giải quyết một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với nhân loại: Biến đổi khí hậu. Một bài nghiên cứu mới đây của một nhóm chuyên gia nổi tiếng nhất lĩnh vực này đã trả lời câu hỏi, bằng việc đưa ra một số ví dụ về cách học máy có thể giúp ngăn chặn sự hủy diệt của con người.

Các trường hợp áp dụng AI được đề xuất rất đa dạng, từ sử dụng AI và hình ảnh vệ tinh để theo dõi nạn phá rừng tốt hơn, đến phát triển các vật liệu mới có thể thay thế thép và xi măng (việc sản xuất những nguyên liệu này chiếm tới 9% lượng khí thải nhà kính toàn cầu).

Một công trình nghiên cứu của Giám đốc điều hành DeepMind - Demis Hassabis, người chiến thắng giải thưởng Turing Yoshua Bengio và đồng sáng lập Google Brain - Andrew Ng, đã chỉ ra các lĩnh vực triển khai AI lớn. Nổi bật trong số này là sử dụng thị giác máy tính để theo dõi môi trường; sử dụng phân tích dữ liệu để tìm ra sự thiếu hiệu quả trong các ngành công nghiệp phát thải nặng; và sử dụng AI để mô hình hóa các hệ thống phức tạp, như khí hậu của trái đất, vì vậy chúng ta có thể chuẩn bị tốt hơn cho những thay đổi trong tương lai.

Các tác giả cho rằng AI có thể là một nhân tố vô giá trong việc giảm thiểu và ngăn chặn tác động xấu của biến đổi khí hậu, nhưng nó không phải là giải pháp vạn năng và cần các chính sách chính trị cần thiết.

David Rolnick, tiến sĩ nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania, trưởng nhóm tác giả đã viết rằng: “Chỉ riêng công nghệ là không đủ. Các công nghệ giúp giảm thiểu biến đổi khí hậu đã có trong nhiều năm qua, nhưng phần lớn không được xã hội áp dụng ở quy mô lớn. Mặc dù chúng tôi hy vọng học máy sẽ hữu ích trong việc giảm chi phí liên quan đến những dự án khí hậu, nhưng con người cũng phải quyết định hành động”.

Nghiên cứu gợi ý nhiều lĩnh vực có thể triển khai học máy, được phân loại theo tác động tiềm năng của chúng và liệu công nghệ có liên quan được phát triển đầy đủ để gặt hái thành quả nhất định, đặc biệt là:

Xây dựng hệ thống điện tốt hơn. Các hệ thống điện chứa rất nhiều dữ liệu, nhưng quá ít dữ liệu  được tận dụng. Học máy có thể giúp dự báo nhu cầu sản xuất điện, cho phép các nhà cung cấp tích hợp tốt hơn các nguồn tài nguyên tái tạo vào lưới điện quốc gia, và giảm lượng chất thải. Phòng thí nghiệm UK DeepMind của Google đã mô phỏng dự án này, sử dụng AI để dự đoán sản lượng năng lượng của các trang trại gió.

Khí nhà kính không chỉ được thải từ động cơ và nhà máy điện. Phần lớn đến từ sự tàn phá cây cối, đất than bùn và những thực vật hấp thụ carbon trong quá trình quang hợp qua hàng triệu năm. Phá rừng và nông nghiệp không bền vững dẫn đến việc carbon này được thải trở lại khí quyển, nhưng chúng ta có thể sử dụng hình ảnh vệ tinh và AI để xác định những nơi đang xảy ra hiện tượng này và bảo vệ các bể chứa carbon tự nhiên đó.

Một nghiên cứu chỉ ra rằng, 9% lượng khí thải nhà kính toàn cầu đến từ việc sản xuất bê tông và thép. Học máy có thể giúp giảm con số này bằng cách giúp phát triển các vật liệu carbon thấp thay thế cho các vật liệu trên. AI giúp nhà khoa học khám phá các vật liệu mới bằng cách cho phép mô hình hóa các tính chất và tương tác của các hợp chất hóa học chưa từng thấy trước đây.

Những tác động lớn nhất của biến đổi khí hậu trong những thập kỷ tới sẽ được gây ra bởi các hệ thống cực kỳ phức tạp, như những thay đổi trong lớp phủ mây và của lớp băng. Đây chính xác là loại vấn đề mà AI rất giỏi trong việc đào sâu nghiên cứu. Mô hình hóa những thay đổi này sẽ giúp các nhà khoa học dự đoán các sự kiện thời tiết cực đoan, như hạn hán và bão, từ đó giúp các chính phủ bảo vệ chống lại các tác động xấu nhất của chúng.

Ngành giao thông vận tải chiếm 1/4 lượng khí thải CO2 toàn cầu, với 2/3 số này được tạo ra do giao thông đường bộ. Cũng như hệ thống điện, học máy có thể giúp lĩnh vực này hiệu quả hơn, giảm số lượng hành trình lãng phí, tăng hiệu quả của các phương tiện và chuyển hàng hóa sang các lựa chọn carbon thấp như đường sắt. AI cũng có thể giảm việc sử dụng xe hơi thông qua việc triển khai các phương tiện tự lái dùng chung, dù công nghệ này mới chỉ đang được phát triển.

Năng lượng tiêu thụ trong các tòa nhà chiếm 1/4 lượng thải CO2 toàn cầu. Các tòa nhà tồn tại lâu dài và hiếm khi được trang bị thêm công nghệ mới. Chỉ cần thêm một vài cảm biến thông minh để theo dõi nhiệt độ không khí, nhiệt độ nước và sử dụng năng lượng, chúng ta có thể giảm 20% mức sử dụng năng lượng trong một tòa nhà và các dự án quy mô lớn - giám sát toàn thành phố - có thể còn có tác động lớn hơn.

Giải pháp này tuy là một giả định, nhưng là một trong những điều mà các nhà khoa học hy vọng được ứng dụng vào thực tiễn nhất. Nếu chúng ta có thể tìm cách làm cho các đám mây phản chiếu nhiều hơn hoặc tạo ra các đám mây nhân tạo, chúng ta có thể phản chiếu nhiều hơn nhiệt lượng của Mặt trời trở lại không gian. Tuy nhiên, đây vẫn là một vấn đề lớn, và cần phải đánh giá các hiệu ứng phụ tiềm ẩn. AI có thể được ứng dụng, nhưng sẽ có những thách thức quan trọng về việc quản lý.

Nguyễn Thái

Diễn tập ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai năm 2021

Chiều 30/11, trường Đại học Phòng cháy, chữa cháy tổ chức buổi diễn tập phương án ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2021.  

Theo lời kể của gia đình, trước đó 2 tuần, bé bị viêm loét miệng, bà nội nghe hàng xóm mách thầy lang ở gần nhà có bài thuốc cam gia truyền có thể chữa bệnh rất tốt nên đã tìm mua thuốc cho cháu bôi và uống.

Sau 7 ngày dùng thuốc cam, bé xuất hiện nôn trớ, đi ngoài, co giật, li bì nên được người nhà đưa đến bệnh viện tỉnh khám và điều trị. Sau đó bé được chuyển tiếp đến BV Nhi TƯ.

Qua triệu chứng và khai thác bệnh sử, bác sĩ nghĩ đến bệnh nhi bị ngộ độc chì cấp do dùng thuốc cam. Bệnh nhi được lấy mẫu máu định lượng nồng độ chì. Kết quả nồng độ chì trong máu cao gấp nhiều chục lần mức cho phép.

BS Hồng cho hay, bệnh nhi bị hội chứng não cấp do ngộ độc chì mức độ nặng, ngoài ra còn có tổn thương gan (xét nghiệm men gan tăng rất cao), thiếu máu nặng phải truyền máu.

Hiện tại, sau hơn 2 tuần điều trị bằng thuốc thải chì đặc hiệu, bệnh nhi đã có những tiến triển rõ ràng, nồng độ chì trong máu đã giảm nhiều.

“Tuy không còn nguy hiểm đến tính mạng song những di chứng mà ngộ độc chì để lại chưa thể xác định được do bệnh nhi còn quá nhỏ. Việc thải chì sẽ phải tiếp tục sau khi bệnh nhi được xuất viện và không loại trừ nguy cơ trẻ bị ảnh hưởng phát triển tinh thần, vận động, IQ”, BS Hồng thông tin.

Chì là một chất rất độc hại cho sức khỏe, gây tổn thương trên nhiều cơ quan như thần kinh, huyết học, gan, thận, dạ dày, đường ruột, tim mạch…

Khi xâm nhập cơ thể, kim loại này sẽ được hấp thu vào máu, từ đó phân tán vào các mô trong cơ thể đặc biệt là xương, chì từ xương sau đó sẽ giải phóng từ từ vào máu gây ngộ độc kéo dài.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm từ các khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì, sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, hoặc sử dụng đồ chơi bằng nhựa có sơn chì.

Đặc biệt, các loại thuốc nam được dân gian gọi là “thuốc cam” không rõ nguồn gốc dùng để bôi, uống cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều trường hợp ngộ độc. Tuy nhiên, do phần lớn trẻ bị nhiễm độc không có biểu hiện điển hình, nên nhiều gia đình thường chủ quan khi sử dụng thuốc.

TS.BS Lê Ngọc Duy, Trưởng khoa Cấp cứu - Chống độc khuyến cáo, để tránh nhiễm độc chì cho trẻ, các bậc phụ huynh không nên tự ý dùng các loại thuốc, nhất là thuốc cam, thuốc nam không rõ nguồn gốc, không có giấy phép kinh doanh.

Gia đình cũng cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ: Rửa tay, cắt móng tay, không đưa tay và mọi vật lên miệng. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ nhỏ tiếp xúc với đồ chơi không rõ nguồn gốc xuất xứ có thể nhiễm chì và các kim loại nặng khác.

Nếu trẻ có biểu hiện bất thường, nên đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để được xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Theo Lương y Vũ Quốc Trung, thực tế trong đông y chia bệnh cam ở trẻ thành 2 loại: Thứ nhất là cam tích (biếng ăn, quấy khóc, suy dinh dưỡng và cam miệng (các vết lở loét, miệng hôi, lưỡi trắng, chảy dãi nhiều, hoại tử trong miệng...).

Để điểu trị cam tích, trong đông y có các vị thuốc: Hoài sơn, ý dĩ, bạch biển đậu, sa sâm, chất thải của con quy (con một gạo)... tán bột thành thuốc cam. Thuốc cam này như men tiêu hoá bổ sung giúp trẻ kích thích ăn ngon miệng, không có độc.

Với cam miệng – cam tẩu mã đông y sẽ sử dụng loại thuốc bôi trực tiếp lên các vết loét, trong đó có nguồn gốc khoáng vật chứa chì như: Duyên đơn, duyên phấn và mật đà tăng để chữa bệnh lở loét miệng, làm cao dán mụn nhọt hoặc uống (nhưng rất hạn chế với liều lượng nhỏ).

Tuy nhiên do thiểu hiểu biết nên nhiều gia đình sử dụng vô tội vạ, có người còn tự hoàn viên để uống dẫn đến ngộ độc chì. Đặc biệt ngày nay không loại trừ trường hợp sử dụng oxit chì nhân tạo bằng cách oxy hoá chì, nên hàm lượng chì rất cao, vì vậy đã dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.

Thúy Hạnh

Hà Nội: Bé 8 tháng tuổi tử vong do ngộ độc chì từ thuốc cam

Bệnh nhi Nguyễn Thị Ngọc H. ,8 tháng tuổi, ở Hà Nội vừa tử vong tại Viện Nhi Trung ương do sử dụng thuốc cam lâu ngày và bị ngộ độc chì có trong thuốc cam.

Theo nhận định của Cục An toàn Thực phẩm, Bộ Y tế, bánh trung thu có lợi nhuận rất cao nên thời điểm này xuất hiện một số cơ sở sản xuất tự phát, hoạt động không phép, không bảo đảm điều kiện vệ sinh, an toàn thực phẩm trong sản xuất.
 
Ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn Thực phẩm, Bộ Y tế, khuyến cáo người dân cần cảnh giác với bánh trung thu kém chất lượng, không rõ nguồn gốc sản xuất.

Thứ nhất,người tiêu dùng nên mua các sản phẩm bánh trung thu có nguồn gốc rõ ràng, đầy đủ tiêu chí như tên của nhà sản xuất, địa chỉ nơi sản xuất, có hướng dẫn sử dụng, bảo quản, thời hạn sử dụng. 

Thứ hai,sản phẩm phải đảm bảo không sử dụng phụ gia thực phẩm ngoài danh mục, không đúng đối tượng, liều lượng theo quy định.

Thứ ba,mua tại các cơ sở bán bánh phải có đủ trang thiết bị che đậy tránh bụi bẩn, mưa nắng, côn trùng xâm nhập, bảo quản đúng quy định trên nhãn sản phẩm của nhà sản xuất. 

Thứ tư, bạn nên cầm chiếc bánh quan sát  sản phẩm không bị dập nát biến dạng, bao bì không rách nát, không có màu sắc khác thường, không bị thiu, ẩm mốc, hư hỏng và không có mùi khác lạ.

Cục An toàn Thực phẩm cũng khuyến cáo các đối tượng nên ăn bánh theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Không nên ăn quá nhiều bánh và các thực phẩm giàu đạm, mỡ, đường trong khẩu phần ăn để tránh rối loạn hấp thu thực phẩm.

Khi có những bất thường về sức khỏe do ăn uống, người dân cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám kịp thời.

Ở cùng thời kỳ, Việt Nam có tổng cộng 2.739 nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo. Tại khu vực ASEAN, Việt Nam hiện xếp thứ 5 về số lượng công bố khoa học. Việt Nam cũng xếp thứ 13 trên tổng số 50 nước châu Á tham gia khảo sát và xếp thứ 47 trên bình diện thế giới. 

Đến cuối năm 2017 ,đã có hơn 200.000 người trên khắp thế giới làm việc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Dự đoán của các chuyên gia cho thấy, đến năm 2030, thế giới sẽ cần 1 triệu nhân lực phục vụ ngành công nghệ AI. 

Theo nhiều nguồn thống kê, hiện có khoảng trên 1.600 cán bộ người Việt hiện đang nghiên cứu, làm việc trong lĩnh vực có liên quan tới trí tuệ nhân tạo. Trong đó, chỉ có khoảng 700 người đang làm công việc này tại Việt Nam. Nếu tính theo số chuyên gia, con số này thậm chí còn ít hơn, chỉ khoảng 300 người. 

Thống kê của WIPO cho thấy, tính đến năm 2018, trong 6 nước khu vực ASEAN có phát minh, sáng chế về trí tuệ nhân tạo, Việt Nam đứng thứ 2 với tổng cộng 372 hồ sơ. Theo các chuyên gia tại diễn đàn Vietnam Australia AI Forum, đây là dấu hiệu khả quan cho sự phát triển của AI tại Việt Nam. 

Cả Việt Nam hiện chỉ có 300 chuyên gia về trí tuệ nhân tạo.

Tính đến năm 2018, 7 công ty hàng đầu thế giới đã đầu tư 8,332 tỷ USD vào việc phát triển trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, từ năm 2016-2020, có 96 dự án quốc gia liên quan đến trí tuệ nhân tạo được đầu tư, với tổng số vốn là 169,2 tỷ đồng. 

Đến năm 2020, đã có 50 quốc gia trên thế giới ban hành chính sách về trí tuệ nhân tạo, trong đó có 35 nước xây dựng chiến lược quốc gia về trí tuệ nhân tạo. 

Tại Việt Nam, đầu năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đến năm 2030. 

Chiến lược này được ban hành với mục tiêu thúc đẩy nghiên cứu, phát triển, ứng dụng AI để biến nó thành một trong những công nghệ chủ chốt của Việt Nam trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Điều này nhằm phát triển kinh tế, xã hội và biến Việt Nam trở thành trung tâm của khu vực trong nghiên cứu, ứng dụng AI.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy.

Theo ông Bùi Thế Duy - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, mục tiêu của diễn đàn Vietnam Australia AI Forum là thúc đẩy việc nghiên cứu, ứng dụng và kết nối các doanh nghiệp của Việt Nam và Australia trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Điều này sẽ giúp tạo ra sự thay đổi về mặt kinh tế xã hội và góp phần giải quyết các thách thức, đồng thời giúp 2 nước ứng dụng tốt hơn các công nghệ mới để tối ưu hóa và nâng cao năng lực cạnh tranh. 

Trong khuôn khổ Vietnam Australia AI Forum, các nhà khoa học và cộng đồng phát triển AI của Việt Nam và Australia sẽ cùng nhau chia sẻ các sáng kiến nhằm thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng AI nói chung và việc ứng dụng AI nói riêng. 

Thứ trưởng Bùi Thế Duy hy vọng qua diễn đàn, công nghệ AI sẽ đóng vai trò quan trọng hơn vào việc phát triển kinh tế xã hội của hai nước, đồng thời biến Việt Nam trở thành tâm điểm trong việc ứng dụng AI trong khu vực cũng như trên thế giới. 

Theo các chuyên gia tại diễn đàn Vietnam Australia AI Forum, thách thức mà Việt Nam hiện đang phải đối mặt là chưa có cơ sở đào tạo chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo ở đẳng cấp thế giới. Ngoài ra, chúng ta cũng thiếu hụt cơ sở nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo ở đẳng cấp khu vực. 

Ở thời điểm hiện tại, thị trường trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam còn khá nhỏ, mới chỉ có 65 startup về trí tuệ nhân tạo. Hệ thống dữ liệu mở, công tác lưu trữ và chia sẻ dữ liệu còn hạn chế. Hạ tầng kỹ thuật và thông tin phục vụ phát triển công nghiệp trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam cũng không được đánh giá cao. Đây là những thách thức mà Việt Nam cần phải giải quyết nếu muốn trở thành hub trong khu vực và thế giới về trí tuệ nhân tạo. 

Trọng Đạt

Việt Nam thiếu hụt chuyên gia trí tuệ nhân tạo

Trí tuệ nhân tạo Việt Nam được dự báo sẽ sớm vươn lên tầm cao mới. Đây là khát vọng lớn, đồng thời cũng là động lực cho các ý tưởng sáng tạo và suy nghĩ vượt ra ngoài khuôn khổ