Edward Snowden được cho là đang lẩn trốn chính quyền Mỹ ở Hong Kong. Ảnh: Guardian

Nhưng nay, một số nghi vấn nảy sinh về động cơ của anh cũng như có băn khoăn rằng liệu những tuyên bố rằng anh muốn biến những điều sai trái thành đúng đắn có phải là thật lòng – hoặc liệu anh có thể là một gián điệp hai mang thời hiện đại: che giấu hành vi của mình rất thông minh và vẽ mình như là một nạn nhân của chính phủ Mỹ trong khi lại làm việc như là một gián điệp cho người Trung Quốc.

Gordon Chang, tác giả của cuốn "The Coming Collapse of China" (tạm dịch là Sự sụp đổ sắp đến của Trung Quốc) nghĩ có một khả năng rất lớn là Snowden có thể làm việc cho cả Mỹ và Trung Quốc.

Dấu hiệu đầu tiên, theo ông Chang là Snowden tới Hong Kong để ẩn náu và Hong Kong có một hiệp định dẫn độ với Mỹ, hai bên có truyền thống hợp tác chặt chẽ về thực thi pháp luật. "Có nghĩa là điều duy nhất ngăn cách giữa Snowden và án chung thân trong nhà tù siêu hạng là Bắc Kinh", ông Chang nói.

Ngoài ra, theo ông Chang, thời gian Snowden tiết lộ bí mật cũng đáng tình nghi. Trước đó, Mỹ đã gia tăng chỉ đích danh chính quyền Bắc Kinh tiến hành hàng loạt cuộc tấn công mạng vào mạng lưới quân sự, doanh nghiệp Mỹ và đánh cắp rất nhiều thông tin bí mật về sở hữu trí tuệ. Nay, sau khi Snowden tiết lộ bí mật, dư luận lại chĩa mũi dùi vào chính phủ Mỹ và coi Trung Quốc là nạn nhân.

Tiết lộ đầu tiên của Snowden đến đúng vào thời điểm Tổng thống Mỹ Obama tiếp ông Tập Cận Bình, tân Chủ tịch Trung Quốc. Một nội dung hội đàm chính giữa hai nguyên thủ quốc gia là an ninh mạng. "Tiết lộ mới nhất là về các hoạt động của NSA do thám Hong Kong và Trung Quốc. Điều này chỉ tốt cho Bắc Kinh", ông Chang nói.

Phát biểu với báo Hong Kong Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, Snowden cho biết NSA đã thực hiện hơn 61 nghìn vụ tấn công trên toàn cầu và NSA đã hack máy tính ở Hong Kong và Trung Quốc kể từ năm 2009 và rằng các mục tiêu Trung Quốc bao gồm trường đại học, quan chức chính phủ và sinh viên.

Ông Chang nói nếu Snowden chạy tới Trung Quốc, "về cơ bản là anh tự đặt mình vào một nơi mà các nhà chức trách Mỹ không thể với tới anh ta và đó là điều quan trọng bởi anh ta có thể làm được rất nhiều thứ anh ta muốn. Và có lẽ vấn đề là anh ta không phải tự mình quyết được. Rằng anh ta đã làm điều này với sự giúp đỡ của ai đó".

Ông Chang tin rằng Snowden sẽ rất khó đoạt được một khối lượng dữ liệu lớn trong một thời gian ngắn như vậy khi ở vị trí mà hầu hết mọi người không nghĩ là có thể.

Hiện tại, Fox News bình luận, điều rõ ràng nhất là có nhiều câu hỏi cần được hỏi và cần được trả lời xung quanh Snowden.

Về phía Trung Quốc, trong khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao giữ chiến thuật im lặng, không có thông tin gì hết khi bị báo chí truy vấn thì truyền thông nhà nước bắt đầu vào cuộc. Hôm 14/6, tờ Global Times, một ấn phẩm của Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã đăng một bài bình luận cả trên ấn phẩm tiếng Anh và tiếng Trung, trong đó nói rằng Snowden không nên được trao trả về Mỹ bởi những tiết lộ của anh về các chương trình giám sát điện tử của Mỹ liên quan đến quyền lợi của Trung Quốc. Bài báo cũng nói người Trung Quốc sẽ không vui nếu Snowden bị trả về Mỹ.

Đồng thời, nói rằng Snowden có thể cung cấp cho các quan chức Trung Quốc tài liệu tình báo Mỹ anh đang nắm giữ, giúp cho Trung Quốc cập nhật hiểu biết của mình về thế giới mạng.

Hôm Chủ nhật (ngày 9/6/2013), Edward Snowden cho biết anh chính là nguồn cung cấp thông tin liên quan tới PRISM - chương trình theo dõi các cuộc điện đàm và các dữ liệu Internet về các đe dọa khủng bố của Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA) "để giữ cho nước Mỹ được an toàn", theo tuyên bố của Nhà Trắng. Snowden năm nay 29 tuổi, là cựu kỹ thuật viên của CIA và đã làm việc với NSA bốn năm với tư cách là nhân viên công ty Booz Allen Hamilton, một nhà tư vấn an ninh có quan hệ mật thiết với NSA. Công ty này mới đây cũng đã tuyên bố sa thải Snowden.

Theo Guardianvà Washington Post, chương trình PRISM được thành lập năm 2007 và cho phép NSA truy cập trực tiếp vào các máy chủ trung tâm của 9 nhà cung cấp dịch vụ Internet lớn như Google, Facebook, Apple, Microsoft… để theo dõi mọi dữ liệu mạng của người dùng, từ những cuộc nói chuyện qua các công cụ chat, hình ảnh, thư điện tử, tài liệu và nhật ký truy cập.

Theo Vnreview

Theo Sở NN&PTNT Hải Phòng, một trong các mục tiêu cụ thể đến năm 2025 trong chuyển đổi số nông nghiệp là 100% các cơ quan, đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tham gia mở dữ liệu và cung cấp dữ liệu mở phục vụ chuyển đổi số của trung ương, thành phố và của ngành; trên 50% số hộ nông dân được tiếp cận với các dịch vụ số, dữ liệu số ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu là một nhiệm vụ trọng tâm. Mục tiêu là hình thành một hệ thống/trung tâm lưu trữ, tích hợp, chia sẽ dữ liệu dùng chung ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; là hợp phần trong chuyển đổi số, xây dựng đô thị thông minh thành phố Hải Phòng; được chia sẻ, kết nối, đồng bộ với hệ thống các cơ sở dữ liệu quốc gia trong ngành nông nghiệp, hệ thống cơ sở dữ liệu của thành phố, các hệ thống cơ sở dữ liệu khác (khi cần), đồng thời tạo nguồn dữ liệu mở cho các tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng.

Sở đưa ra 13 nhiệm vụ ưu tiên, trong đó có số hóa hồ sơ tài liệu và xây dựng cơ sở dữ liệu ngành NN&PTNT thành phố Hải Phòng; xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu Nông sản thành phố Hải Phòng; xây dựng trung tâm lưu trữ, tích hợp, chia sẻ dữ liệu dùng chung ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; mô hình ứng dụng công nghệ viễn thám, thiết bị bay không người lái trong quản lý, giám sát hoạt động sản xuất trồng trọt; diễn biến rừng; các công trình đê điều, thủy lợi trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Trong trồng trọt và bảo vệ thực vật, sẽ tiến hành xây dựng dữ liệu và quản lý các vùng trồng, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong trồng trọt; số hóa các quy trình, nghiệp vụ và cung cấp dữ liệu, dịch vụ số hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; theo dõi diễn biến tình hình sản xuất, thời tiết, khí hậu, sinh vật gây hại trên cây trồng.

Đối với chăn nuôi và thú y, sẽ xây dựng dữ liệu và quản lý các vùng chăn nuôi, cơ sở chăn nuôi, giết mổ động vật, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong chăn nuôi; theo dõi diễn biến tình hình chăn nuôi, dịch bệnh trên đàn vật nuôi, giết mổ và vận chuyển động vật, sản phẩm động vật; số hóa các quy trình, nghiệp vụ và cung cấp dữ liệu, dịch vụ số hỗ trợ người dân và doanh nghiệp.

Trong lĩnh vực thủy sản, xây dựng dữ liệu và quản lý các vùng nuôi thủy sản, khu vực biển nuôi thủy sản, ngư trường khai thác thủy sản, khu bảo tồn nguồn lợi, khu vực cần bảo vệ nguồn lợi; các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong thủy sản; các tàu cá, cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão...; theo dõi diễn biến tình hình sản xuất, thời tiết, khí hậu, diễn biến môi trường sản xuất trong thủy sản; số hóa các quy trình, nghiệp vụ và cung cấp dữ liệu, dịch vụ số hỗ trợ người dân và doanh nghiệp.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số, internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo, viễn thám, cảm biến, nano, tự động hóa trong nuôi trồng thủy sản, quản lý môi trường ao nuôi, thu hoạch và bảo quản sản phẩm, dự báo và tìm kiếm ngư trường khai thác thủy sản. Triển khai nhật ký, báo cáo khai thác thủy sản, giám sát sản lượng, truy xuất sản phẩm thủy sản trên phương tiện điện tử; quản lý tàu cá bằng thiết bị giám sát hành trình, viễn thám; chuyển đổi số trong quản lý, điều hành, giám sát các hoạt động tại cảng cá.

Đối với lâm nghiệp, sẽ xây dựng dữ liệu và quản lý diện tích rừng, đất rừng, động vật rừng, lâm sản, giám sát tài nguyên đa dạng sinh học, môi trường rừng; ứng dụng công nghệ viễn thám, trí tuệ nhân tạo, thiết bị thông minh trong cập nhật diễn biến rừng, giám sát phòng và chữa cháy rừng, dự báo nguy cơ mất rừng và suy thoái rừng. Khuyến khích các tổ chức, các nhân thực hiện truy xuất nguồn gốc giống và lâm sản, chuyển đổi số trong quản lý rừng trồng, phát triển kinh tế rừng và chế biến lâm sản.

Trong công tác thủy lợi, phòng phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn đảm bảo chính xác, kịp thời, hiệu quả, sẽ xây dựng hệ thống thông tin, dữ liệu và quản lý các công trình đê điều, thủy lợi và phòng chống thiên tai; hành lang bảo vệ các công trình về đê điều, thủy lợi; thông tin, dữ liệu về khí hậu và thủy văn, biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học; thiết lập mạng lưới quan trắc, giám sát, dự báo, cảnh báo phục vụ công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn…

Với chiến lược này Ủy ban nhân dân các huyện, quận (có sản xuất nông nghiệp) căn cứ các mục tiêu, định hướng và giải pháp của Kế hoạch, xây dựng Chương trình, Kế hoạch thực hiện phát triển nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn phù hợp với thực tiễn. Tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách trung ương đã ban hành, đồng thời nghiên cứu, ban hành cơ chế, chính sách đặc thù của địa phương để đấy mạnh thực hiện và nâng cao hiệu quả phát triển nông nghiệp, nông thôn. Bố trí ngân sách địa phương các cấp, huy động nguồn lực từ các thành phần kinh tế đầu tư vào phát triển nông nghiệp, nông thôn. 

Theo báo Úc Australian Financial Review (AFR), cơ quan quốc phòng và tình báo ở Anh và Australia đã xác nhận có văn bản cấm dùng máy tính Lenovo trong các mạng lưới "đặc biệt". Không những thế, lệnh cấm này còn được đưa ra từ giữa những năm 2000 sau khi các thử nghiệm chuyên sâu về thiết bị cho thấy các máy tính có "lỗ hổng phần cứng" và các tổn thương phần sụn (firmware) trong chip Lenovo. Một đại diện Bộ Quốc phòng Úc khẳng định các sản phẩm Lenovo chưa bao giờ được tin dùng cho các mạng lưới mật và tối mật của Australia.

Lệnh cấm này càng nhấn mạnh hơn những mối lo ngại về lỗ hổng an ninh trong phần sụn chip của các nhà sản xuất Trung Quốc có mối quan hệ gần gũi với chính quyền Bắc Kinh. Phần sụn là giao diện giữa phần cứng của máy tính và hệ điều hành của máy.

Lenovo có trụ sở đặt tại Bắc Kinh, đã mua lại mảng PC của IBM (Mỹ) từ năm 2005. IBM tiếp tục bán máy chủ và máy tính lớn được dùng trong các mạng lưới mật. Một quan chức Bộ Quốc phòng Úc nói Lenovo chưa bao giờ có được giấy phép này.

Viện Khoa học Trung Quốc, một cơ quan của chính phủ, đang sở hữu 38% trong tập đoàn Legend Holdings và vì thế cũng sở hữu 34% cổ phần trong Lenovo và là cổ đông lớn nhất của công ty.

Theo AFR, các phòng thí nghiệm của cơ quan tình báo Anh đang dẫn đầu trong nghiên cứu về sản phẩm của Lenovo. Các thành viên của cộng đồng tình báo, quốc phòng Anh và Úc nói rằng những sửa đổi độc hại trong hệ mạch của Lenovo khác xa với những lỗ hổng thông thường hay "zero-day" trong phần mềm. Chúng có thể cho phép điều khiển thiết bị từ xa mà người dùng máy tính không hề biết.

Trong khi đó, Lenovo công bố họ không hề biết có lệnh cấm. Công ty nói "các sản phẩm của hãng đã được các doanh nghiệp và người dùng công nhận qua thời gian là tin cậy và an toàn – và chúng tôi luôn luôn chào đón mọi yêu cầu của họ để đảm bảo đáp ứng các nhu cầu an ninh của người dùng".

Lenovo vẫn là nhà cung cấp máy tính chính cho các mạng lưới "không đặc biệt" của chính phủ các nước phương tây, trong đó có bộ quốc phòng của Úc và New Zealand.

Một chuyên gia công nghệ tại Học viện Brookings ở Washington, Giáo sư John Villasenor, nói rằng tính chất toàn cầu hoá của thị trường bán dẫn đã dẫn đến tình trạng "không thể tránh khỏi việc chip bị cố ý thay đổi theo hướng độc hại, cài đặt hệ mạch "Trojan" vào sản phẩm".

"Những hệ mạch Trojan này có thể được kích hoạt nhiều tháng, nhiều năm sau đó nhằm thực hiện các vụ tấn công", ông nói.

Nhà phân tích bảo mật CNTT của hãng nghiên cứu IBRS, James Turner, nói rằng các lỗ hổng phần cứng rất khó phát hiện ra nếu được thiết kế khéo. Chúng thường được tạo ra như một dạng thiết kế không quan trọng hoặc lỗi sản xuất. Để tránh bị phát hiện, chúng thường bị ẩn đi cho đến khi kích hoạt từ xa.

"Hầu hết các tổ chức không có nguồn lực để phát hiện ra loại lỗ hổng này. Cần phải có phòng thí nghiệm chuyên dụng tiến hành hệ thống thử nghiệm phần cứng và phần mềm", ông Turner nói. Nhà thầu quốc phòng của Pháp đã cài đặt lỗ hổng này vào chip để có thể điều khiển từ xa nếu chẳng may sản phẩm rơi vào tay kẻ xấu.

AFR còn cho biết các chi nhánh nghe lén điện tử của liên minh tình báo phương tây, trong đó có Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) của Mỹ, GCHQ ở Anh và Cục Tín hiệu Quốc phòng ở Úc, đã kết nối các mạng lưới máy tính bí mật với nhau để có thể giao tiếp trực tiếp. Điều này có nghĩa là lệnh cấm sử dụng sản phẩm trong các mạng lưới mật này sẽ được thực hiện trong cả 5 quốc gia. Hai nhà cung cấp máy tính thường được các cơ quan này sử dụng là Dell và HP.

Lệnh cấm máy tính Lenovo cũng áp dụng với các cục an ninh nước ngoài và nội địa của Anh, MI5 và MI6 và các cơ quan nội địa của Australia là Tổ chức Tình báo An ninh Australia và Cục Tình báo Bí mật Úc.

Ngay từ năm 2006, Bộ Ngoại giao Mỹ đã quyết định không sử dụng 16.000 máy tính mới của Lenovo trong các mạng lưới đặc biệt vì lo ngại an ninh. Những thay đổi trong chính sách mua sắm này được cho là do tinh thần chống Trung Quốc sau khi Lenovo mua lại mảng PC của IBM.

Một số chuyên gia cho rằng việc chặn sản phẩm của một số công ty khỏi các mạng lưới bí mật không phải là liều thuốc tốt chống lại các mối đe doạ an ninh do tính chất toàn cầu của các hệ thống cung ứng.

Nhiều công ty phương tây có các nhà máy chế tạo bán dẫn đặt tại Trung Quốc, và điều này cũng có thể mang lại rủi ro. Chính hãng Huawei đã đưa ra tranh luận tương tự khi phản ứng lại quyết định của chính phủ Australia loại trừ Huawei ra khỏi Mạng lưới Băng rộng Quốc gia. Huawei nói cách tốt hơn là đánh giá tất cả sản phẩm trong một diễn đàn riêng do các cơ quan an ninh giám sát.

Theo Vnreview