Mối nguy hại từ thực phẩm nhuộm màu

Hồi tháng 7,ốinguyhạitừthựcphẩmnhuộmmàtỷ giá usd sau khi ăn xôi tím dùng phẩm màu được tạo từ một loại cây cỏ không rõ nguồn gốc, 4 người trong một gia đình ở Lạng Sơn bị ngộ độc. Trong đó, 2 người có biểu hiện nặng được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn, 2 người còn lại do ăn ít, triệu chứng nhẹ nên được theo dõi tại nhà.

Bác sĩ Nguyễn Thành Đô, Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc của bệnh viện, cho biết 2 bệnh nhân nhập viện đều bị vàng mắt, vàng da toàn thân, nước tiểu đỏ sẫm, đau bụng... Trong đó, nam thanh niên 24 tuổi có biểu hiện suy đa tạng, suy hô hấp nhanh, oxy trong máu giảm sâu và được chẩn đoán tan máu do ngộ độc thức ăn. Triệu chứng ngộ độc diễn tiến nặng sau 1 ngày ăn xôi.  

Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cũng từng tiếp nhận không ít trường hợp vào viện sau khi ăn thực phẩm trộn bột màu. Gần nhất, một phụ nữ (44 tuổi, ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng thiếu máu nặng do tan máu.

Nữ bệnh nhân cho biết đã mua 100g bột màu thực phẩm màu đỏ tươi (gọi là bột mai quế lộ) ở chợ, sau đó trộn với 50g bột cùng thịt lợn xay và gói nem rán. Ba mẹ con bệnh nhân ăn nem vào bữa trưa trong 3 ngày. Ngay sau khi ăn vào trưa ngày thứ 2, bệnh nhân có biểu hiện chóng mặt, hoa mắt, cảm giác gai sốt, đau đầu.

Con trai 12 tuổi của nữ bệnh nhân này cũng điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng tương tự. Người con trai lớn ăn ít hơn nên không thấy biểu hiện gì.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, cho biết bệnh nhân nhập viện trong tình trạng thiếu máu nặng, hemoglobin lúc thấp nhất là 51 g/L (bình thường 120-170 g/L), các xét nghiệm khác cho thấy có tình trạng tan máu cấp tính rõ. Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân được cấp cứu, truyền khối hồng cầu, qua 5 ngày điều trị tình trạng bệnh nhân đã hồi phục tốt, không có tổn thương các cơ quan khác.

Mẫu bột màu thực phẩm được xét nghiệm phát hiện thấy có axit orange 7, được dùng làm chất màu công nghiệp và phụ gia thực phẩm. Với liều cao trên động vật có thể gây tan máu và methemoglobin. Trên y văn chưa thấy có thông tin gây ngộ độc trên người. Theo tiêu chuẩn của ASEAN năm 2012 về hàm lượng phụ gia trong các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng, hàm lượng acid orange 7 tối đa cho phép là 300mg/kg (0,03%).

Năm 2021, Trung tâm cũng đã tiếp nhận một bệnh nhân ở Hà Nội bị tan máu cấp, methemoglobin sau khi ăn thịt bò sốt vang tự nấu với bột sốt vang màu đỏ mua ở chợ. Mẫu bột phẩm màu bệnh nhân đã dùng qua xét nghiệm thấy hóa chất acid orange 7 với hàm lượng 20%.  

Thông tin từ Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia, nếu sử dụng phụ gia không đúng quy định sẽ làm ảnh hưởng tới chất lượng thực phẩm; có thể gây ngộ độc cấp tính nếu liều lượng dùng quá giới hạn cho phép nhiều lần; gây ngộ độc mạn tính nếu dùng với thời gian kéo dài, liên tục.

Việc sử dụng phụ gia thực phẩm trong danh mục phải bảo đảm đúng đối tượng thực phẩm và liều lượng không vượt quá giới hạn an toàn cho phép. Hiện nay, tại Việt Nam, Bộ Y tế đã ban hành thông tư 24/2019/TT-BYT quy định về quản lý và sử dụng phụ gia thực phẩm. Đối với nguyên liệu phụ gia thực phẩm, Bộ Y tế đã ban hành 23 quy chuẩn Việt Nam quy định các yêu cầu kỹ thuật.

Để bảo đảm an toàn cho sức khỏe, Tiến sĩ Nguyên khuyến cáo, các hóa chất phụ gia thực phẩm phải kiểm soát chặt chẽ mới có thể sử dụng an toàn. Người dân không nên dùng các hóa chất phụ gia thực phẩm là các hóa chất nhân tạo, chỉ nên dùng các chất liệu tự nhiên, từ các loại thực vật đã biết rõ là an toàn như gấc, cà chua, nghệ…

Cùng đó, không mua và không sử dụng các loại phẩm màu đóng gói lẻ không có nhãn mác, nguồn gốc không rõ ràng để chế biến thực phẩm. Ngoài ra, người dân cũng không nên dùng các loại cây cỏ không rõ nguồn gốc để tạo màu hay chế biến thực phẩm.

Hoàng Linh

Cách nhận biết thịt lợn nhập khẩu an toànThịt lợn nhập khẩu chất lượng là thịt có nguyên kiện, thông tin bao bì ghi rõ ràng, hạn sử dụng, ngày nhập khẩu, nhập nước nào, khối lượng bao nhiêu.