Thí nghiệm nổi tiếng giới tâm lý học của John B. Watson và Rosalia Rayner

Watson và Rayner viết: “Ngay khi nhìn thấy con chuột, đứa bé bắt đầu khóc. Gần như ngay lập tức, cậu bé quay sang trái rồi bò đi rất nhanh, đến mức rất khó mới bắt kịp trước khi cậu bé bò đến mép bàn”.

Thí nghiệm “Albert bé nhỏ” cho thấy phản xạ có điều kiện cũng xảy ra với cảm xúc.

Ngoài việc chứng minh rằng phản ứng cảm xúc cũng có thể “có điều kiện” ở con người thì Watson và Rayner cũng quan sát thấy sự khái quát tác nhân kích thích cũng xảy ra. Sau khi thí nghiệm xảy ra, Albert không chỉ sợ chuột trắng, mà cậu bé còn sợ tất cả những vật có màu trắng tương tự như: áo khoác lông thú của Rayner, bộ râu ông già Noel mà Watson đeo.

Những chỉ trích

Trong khi thí nghiệm này được đánh giá là một trong những cuộc thí nghiệm nổi tiếng nhất của giới tâm lý học và được nhắc đến trong hầu hết các lớp học tâm lý cơ bản thì nó cũng bị chỉ trích mạnh mẽ vì một số nguyên nhân.

Đầu tiên là quá trình thí nghiệm và việc thiết kế thí nghiệm đã không được chuẩn bị cẩn thận. Watson và Rayner đã không phát triển một đối tượng để đánh giá phản ứng của Albert, mà thay vào đó dựa vào cách giải thích chủ quan của riêng mình.

Thứ hai, thí nghiệm này làm nảy sinh những lo ngại về mặt đạo đức. Nếu như là thời đại ngày nay, thí nghiệm sẽ không được tiến hành vì nó phi đạo đức.

Điều gì đã xảy ra với “Albert bé nhỏ”?

Câu hỏi này từ lâu đã trở thành một trong những bí mật của giới tâm lý học. Watson và Rayner đã không thể loại bỏ được nỗi sợ hãi của Albert vì cậu bé đã chuyển đi cùng mẹ ngay sau khi thí nghiệm kết thúc. Một số người hình dung cậu bé sẽ trở thành một người đàn ông bị ám ảnh một cách kỳ lạ với những thứ có lông màu trắng.

Tuy nhiên, mới đây, danh tính và số phận thực sự của cậu bé Albert vừa được hé lộ. Theo tờ American Psychologist, nhà tâm lý học Hall P. Beck đã mất 7 năm để tìm kiếm Albert bé nhỏ. Sau khi tìm hiểu địa điểm của cuộc thí nghiệm ngày trước và danh tính của mẹ cậu bé, ông phát hiện ra rằng Albert bé nhỏ tên thật là Douglas Merritte và câu chuyện này có một cái kết không có hậu.

Douglas đã qua đời vào ngày 10/5/1925 khi cậu bé mới được 6 tuổi vì bệnh não úng thủy (do có chất lỏng trong não). “Cuộc tìm kiếm kéo dài 7 năm của chúng tôi còn dài hơn cuộc đời của cậu bé” – Beck viết.

Năm 2012, Beck và Alan J. Fridlund đã công bố phát hiện của mình, rằng Douglas Merritte không hề “bình thường” và “khỏe mạnh” như Watson từng nói trong thí nghiệm năm 1920 của ông. Thay vào đó, họ phát hiện ra Merritte mắc bệnh tràn dịch não từ lúc mới sinh và họ đưa ra bằng chứng cho thấy Watson biết tình trạng bệnh tật của cậu bé và cố ý bóp méo tình trạng sức khỏe của đứa trẻ này.

Phát hiện này không chỉ cho thấy những mờ ám trong những thành quả để lại của Watson, mà còn đào sâu vấn đề đạo đức của thí nghiệm nổi tiếng này.

Năm 2014, lại có những nghi ngờ về phát hiện của Beck và Fridlund khi các nhà nghiên cứu đưa ra bằng chứng nói rằng một cậu bé tên là William Barger mới là Albert thật. Barger có cùng ngày sinh với Merritte và cũng có mẹ là y tá làm việc cùng bệnh viện với mẹ của Merritte. Tên thật của cậu bé là William nhưng mọi người gọi cậu bằng tên giữa là Albert.

Trong khi các chuyên gia vẫn tiếp tục tranh luận về danh tính thực sự của cậu bé đã tham gia thí nghiệm của Watson thì có rất ít nghi ngờ về việc “Albert bé nhỏ” đã để lại những ấn tượng lâu dài trong lĩnh vực tâm lý học.

• Nguyễn Thảo (Theo About)

Mức giá mới của Bitcoin khiến đồng coin này mất tới 34,38% giá trị chỉ trong vòng một tuần qua. Như vậy, ai “bắt đáy” BTC cách đây 7 ngày hiện đang mất khoảng 1/3 khoản đầu tư, tức cứ mỗi 1.000 USD sẽ mất 344 USD.

Do là đồng mã hoá giá trị nhất thế giới, sự mất giá của Bitcoin kéo theo sụp đổ của toàn thị trường. Chỉ trong vòng 24 giờ, toàn bộ các đồng coin toàn cầu mất 7,24% giá trị, chỉ còn 841 tỷ USD, mất mốc 1.000 tỷ USD khá xa.

Trên Twitter, người dùng tên Papa_beppino viết: “Hãy rút hiền tiền khỏi thị trường, đừng lãng phí tương lai. Giá tất cả các đồng mã hoá sẽ giảm không phanh, bây giờ không phải lúc mua vào”. Đoạn tweet nhận hàng trăm lượt bình luận và thích.

Một số người dự báo Bitcoin có thể về giá 10.000 USD, có người thậm chí cho rằng đồng tiền này sẽ thủng mốc 8.000 USD trong tháng 8 hoặc tháng 9.

Trước đây, BTC được xem là mỏ neo cho tài khoản người tham gia thị trường tiền điện tử vì sự ổn định và sức kéo của nó. Song cho đến hiện tại, đồng tiền số này, cộng với Ethereum đang mất giá cao hơn so với các đồng “top coin” khác.

Trong khi BTC và ETH lần lượt mất 35% và 40% giá trị so với 7 ngày trước, thì BNB, SOL, Near lần lượt mất khoảng 31,6%, 25,5%, 32% giá trị. Một số đồng được biết đến nhiều như Doge, GMT (StepN), AXS (Axie Infinity) cũng rút mất từ ví nhà đầu tư ít nhất 30% mỗi coin.

Hải Đăng

FED tăng lãi suất, Bitcoin thoát khỏi vùng nguy hiểm

Bitcoin bật tăng trở lại khi chạm ngưỡng 20.000 USD, thấp nhất trong vòng 18 tháng.  

- Ra trường từ tháng 6/2015 nhưng mãi đến 1/3/2016 mới nhậnđược bằng tốt nghiệp khiến sinh viên Trường ĐH Tài nguyên - Môi trường Hà Nộigặp nhiều trở ngại.  Sau khi tiếp nhận phản ánh từ VietNamNet, nhà trường đã gặp và có lời xin lỗi sinh viên.

Nữ sinh viên T.H học lớp CD11DC1, ngành Địa chính khoa Quảnlý đất đai (hệ CĐ) Trường ĐH Tài nguyên - Môi trường Hà Nội cho biết dùtốt nghiệp loại giỏi, đạt nhiều học bổng nhưng tháng 6/2015 khi tốt nghiệp ratrường lại không được cấp bằng.

Tới phòng đào tạo hỏi, T.H nhận được trả lời  do hồ sơcủa em thiếu... giấy báo nhập học, em phải tìm bổ sung giấy này thì mới được nhàtrường cấp bằng.

Trường ĐH Tài nguyên-Môi trường Hà Nội. (Ảnh: Văn Chung).

Trước đó, thấy mình đủ điều kiện thi liên thông lên ĐH nên vừa qua T.H đã tham dự kỳ thi THPT quốc gia và đỗ hệ ĐH của trường. Hếttháng 12/2015, T.H vẫn không nhận được bằng tốt nghiệp CĐ để nộp hồ sơhoàn thành thủ tục nhập học. Chán nản, T.H đã buộc viết đơn xin thôi học hệ ĐH liên thông.

Quá trình chờ đợi, bản thân là sinh viên ở vùng núi khó khăn,T.H tranh thủ đi bán quần áo thuê ở Hà Nội. Gia đình, bạn bè không hiểu và nghingờ vì nghĩ T.H không chuyên tâm học hành nên bị nhà trường giữ bằng.

Tiếp nhận đơn thư của T.H, sáng 29/2 VietNamNetđã quatrường đặt lịch làm việc. Đến chiều 1/3, T.H thông tin nhà trường đã gọi em lênhoàn thành các thủ tục và nhận bằng tốt nghiệp.

Sáng 2/3.2016, trao đổi với VietNamNet,ông Hoàng AnhHuy, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Tài nguyên- Môi trường Hà Nội cho hay: Nhà trườngđã tiếp nhận đơn thư cũng như nguyện vọng của sinh viên T.H gửi đến ban lãnh đạonhà trường.

Tuy nhiên, trường không yêu cầu sinh viên phải tìm được giấybáo trúng tuyển hay giấy báo nhập học mà do hồ sơ của em thất lạc, chưa được bổsung về điểm số nên chưa thể cấp bằng tốt nghiệp.

Ông Huy cũng thẳng thắn thừa nhận nhà trường có lỗi, tráchnhiệm khi để sinh viên phải chờ đợi lâu mới lấy được bằng tốt nghiệp. "Nguyên dolà những người làm phòng đào tạo trước (hiện đã thuyên chuyển công tác) chưahoàn thành đúng thủ tục là có giấy xác nhận điểm số của sinh viên trước khi nhậphọc. Vì sinh viên T.H nộp hồ sơ vào trường là nguyện vọng 2 nên thủ tục, giấy tờđã thất lạc" - ông Huy cho hay.

Cũng theo ông Huy, khóa học T.H ở hệ ĐH và CĐ cógần 4000 hồ sơ thí sinh được tập hợp và sắp xếp chưa khoa học nên vừa qua trườngquyết định rà soát, sắp xếp lại cũng như kiểm tra xem sinh viên đã có đủ hồ sơ,đặc biệt là điểm đầu vào có đúng không.

"Nếu phát hiện trường hợp nghi vấn chúng tôi sẽ cho xác minhvà đúng sẽ buộc sinh viên thôi học, trường hợp làm giả giấy tờ có thể chuyển cơquan công an điều tra làm rõ" - ông Huy cho biết.

Với T.H, sau khi ra soát trường đã tìm thấy tập hồ sơ lưugiấy báo nhập học của sinh viên này được kẹp trong loạt hồ sơ bảo lưu cũ, dochuyển giao giấy tờ chưa đầy đủ từ các người tiền nhiệm nên còn sót lại.

Về vấn đề học liên thông của sinh viên, ông Huy cho biết: Nếusinh viên này thi liên thông lên hệ ĐH của bất kỳ trường nào, nhà trường sẽgửi công văn sang trường đó ghi rõ sinh viên này hiện đã tốt nghiệp hệ CĐ tại trường. Nhà trường cũng sẽ cầu thị nhận lỗi trong trường hợp này và mong cáctrường tạo điều kiện xem xét cho sinh viên này tiếp tục được học liên thông nếuđỗ.

Khi biết tin T.H đã thi đỗ hệ liên thông ĐH tại TrườngĐH Tài nguyên-Môi trường Hà Nội, ông Huy cho hay: Ngay trong ngày 2/3, ông sẽbáo cáo lên hiệu trưởng nhà trường để xem xét, tạo mọi điều kiện cho em theo họchệ liên thông ĐH của trường.

Theo ông Huy, trong đợt rà soát vừa qua có gần 10 trường hợphệ CĐ chậm nhận được bằng tốt nghiệp. 

"Tất cả sinh viên sau khi phản ánh đãđược nhận hoặc hẹn nhận bằng tốt nghiệp trong tháng 3/2016" - ông Huy cho biết.

• Văn Chung