Cô bé 15 tuổi kế vị 'Nữ hoàng quần vợt' đẹp như một thiên thần

May mắn là sức ép của xã hội lúc đó đủ mạnh, cùng với những lỗi sai khác của bộ luật, Quốc hội đã đồng ý hoãn hiệu lực thi hành và chỉnh lý lại toàn bộ luật, trong đó loại bỏ quy định của Điều 292 đó. Điều không may là sự phiền phức đáng lẽ đã có thể tránh được nếu như quy định kể trên được đưa ra bàn thảo, chỉnh đốn từ giai đoạn soạn thảo.

Nói về chuyện xã hội bị "bất ngờ" vì luật thì không phải chỉ một lần. Quốc hội Việt Nam ban đầu đã không thể quyết định được phương án nồng độ cồn cho phép phù hợp trong Luật Phòng chống tác hại của rượu bia hồi tháng 6/2019. Các nghị sĩ đã có thời gian khó khăn khi bị xã hội công kích vì "không đứng về phe công chúng" trong việc nêu cao khẩu hiệu "uống rượu thì không lái xe". Một trong những lý do của lưỡng lự này, như chia sẻ của đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, đó là bản thân nhiều đại biểu có vẻ còn băn khoăn với các hệ quả của việc đưa mức nồng độ cồn trong hơi thở cho phép khi điều khiển tất cả các phương tiện giao thông là 0 miligram trên mỗi lít khí thở.

Tôi và một số người khi đó đã viết bài trên trang cá nhân và báo chí nói về vấn đề này. Ngay trong cao điểm của cuộc "tổng chỉ trích" mà nhiều người nhắm tới các nghị sĩ, chúng tôi là tiếng nói hiếm hoi giải thích và thông cảm cho e ngại của các đại biểu, đề nghị nên có những tranh luận khoa học rõ hơn để giải toả được nghi ngại việc cảnh sát giao thông có thể phạt cả người uống nước trái cây lên men.

Tiếc rằng, những tiếng nói đó quá ít ỏi, thậm chí nhận lời chửi bới từ nhiều người. Họ cho rằng chúng tôi dửng dưng với các vụ tai nạn thương tâm, rồi cáo buộc chúng tôi "nghiện rượu", hoặc tệ hơn là "làm PR cho các hãng" rượu, bia. Thế nhưng, khi ấy tôi vẫn tin rằng tiếng nói của mình sẽ giúp các đại biểu có thêm thông tin khi đưa ra quyết sách trong bối cảnh bị áp lực từ dư luận, đồng thời giúp cho xã hội có thêm cái nhìn đa chiều về một thay đổi quan trọng. Tôi nghĩ vai trò của trí thức là lên tiếng vì điều đúng chứ không phải nói điều số đông muốn nghe.

Cuối cùng, vào ngày 24/6/2019, Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia được thông qua với quy định cuối cùng là nồng độ cồn cho phép bằng 0. Và hôm nay, cả một làn sóng xã hội bất bình với quy định này, đòi hỏi phải có một sự rà soát lại toàn bộ đạo luật. Nếu những tiếng nói phản biện đã mạnh mẽ như vậy vào thời điểm tháng 6 năm 2019, có lẽ xã hội đã không bị "bất ngờ".

Kể từ năm 2008, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã có một cải tiến đáng kể cho quá trình lập pháp. Đó là quy định: tất cả các văn bản pháp luật trước khi được thông qua, cơ quan chủ trì soạn thảo đều phải lấy ý kiến không chỉ các bộ, ban, ngành, chuyên gia, mà còn với người dân. Đây là một bước mở rộng hơn so với Luật cũ năm 2004 khi chỉ quy định nghĩa vụ lấy ý kiến cho các văn bản pháp luật cấp địa phương, ủy ban nhân dân hoặc hội đồng nhân dân.

Cùng với cải cách này, trang web http://duthaoonline.quochoi.vn/ của Văn phòng Quốc hội cũng ra đời, đăng tải gần như toàn bộ các dự thảo văn bản pháp luật đang hoặc sẽ được thảo luận tại nghị trường. Việc lấy ý kiến đóng góp cũng được thực hiện khá công khai thông qua "chatbox" tại mỗi dự thảo. Tất nhiên, chất lượng của các ý kiến và quá trình tổng hợp còn phải bàn thêm, nhưng dần dần quy trình làm luật cũng trở nên công khai hơn.

Một trong những lý do chính thúc đẩy sự minh bạch hoá này được một cán bộ từng làm việc cho Văn phòng Quốc hội giải thích, rằng đó là mong muốn của nhà làm luật trong việc xã hội tham gia và quan tâm hơn đến các vấn đề chính sách. Trí tuệ của xã hội là điều nhà làm luật kỳ vọng, nhưng bên cạnh đó, họ còn hy vọng rằng khi các văn bản luật có hiệu lực, xã hội sẽ không ai bị ngỡ ngàng.

Lý thuyết và chủ trương là vậy, nhưng khi ý tưởng được đưa vào thực tế thì không giấu được những bất cập. Rất nhiều đạo luật được đưa ra, bàn thảo rất lâu ở nghị trường, nhưng người dân vẫn bị bất ngờ, hay thậm chí nhìn thấy nhiều lỗi sai của chúng. Tại sao chính sách, cơ chế đều có sẵn, nhưng lại không đạt được như ý muốn?

Một trong những lý do dễ nhận thấy nhất là sự chú ý của xã hội thường bị phân tán mà dòng chảy của chính sách pháp luật thì cứ cuốn đi. Tôi dò lại Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia trên diễn đàn duthaoonline, các góp ý về nồng độ cồn gần như thiếu vắng trong suốt hơn một năm dự thảo được đưa ra lấy ý kiến công khai.

Đầu tiên, tôi cho rằng vai trò của người giám sát chuyên nghiệp là rất quan trọng với các bộ luật, và không ai khác có thể làm tốt vai trò này hơn là báo chí. Họ không chỉ đơn thuần đưa tin tức liên quan đến nghị trường mà còn phải giúp xã hội xác định những điểm mấu chốt cần quan tâm, giải thích cho công chúng hiểu những ẩn ý đằng sau các chính sách, câu chữ... Trong cơn sóng mang tên "nồng độ cồn", báo chí đã làm khá tốt việc mổ xẻ, phân tích những quan điểm, ngụ ý của quy định này sau khi luật đã hiệu lực, và các bất cập được cho là đã diễn ra. Điều này chứng tỏ truyền thông có thể làm việc đó, nhưng mới chỉ chú trọng vào tường thuật diễn biến. Tất nhiên, không phải quan ngại nào của xã hội cũng đều hợp lý, tương tự trả lời của Bộ Y tế vừa qua khi cho rằng việc ăn trái cây tạo nồng độ cồn là rất hiếm xảy ra. Nhưng chúng ta có thể tránh những tranh cãi không cần thiết nếu vấn đề nhận được sự quan tâm và giải toả thấu đáo ngay ở giai đoạn làm luật.

Bên cạnh đó, chúng ta có quyền mong các cơ quan lập pháp chủ động công khai hơn nữa những văn bản lấy ý kiến, các tài liệu thể hiện quan điểm chuyên gia về các dự thảo luật. Đây là cơ sở để báo chí đào sâu và cung cấp thêm thông tin cho xã hội.

Cuối cùng là trách nhiệm của những người có chuyên môn, những tổ chức dân sự trong lĩnh vực. Tôi quan sát và thấy, những cá nhân, tổ chức này có xu hướng làm việc trực tiếp với ban soạn thảo và các dân biểu để tác động chính sách hơn là góp phần xây dựng hiểu biết của công chúng về một đạo luật. Tất nhiên, việc góp ý trực tiếp cho ban soạn thảo của giới chuyên gia là đáng quý, nhưng tôi mong họ trò chuyện nhiều hơn với công chúng. Vai trò của trí thức không chỉ là cố vấn cho chính quyền mà còn là thông tin cho người dân.

Pháp luật nhìn chung là một cỗ máy và giai đoạn thiết kế vận hành hết sức quan trọng. Nó đòi hỏi không chỉ kiến thức chuyên môn, mà còn là góc nhìn rất bình dân từ phía người thụ hưởng. Đó chính là ý nghĩa của quy định lấy ý kiến công chúng trong quá trình lập pháp. Làm tốt khâu này, "cỗ máy làm luật" mới hoạt động trơn tru, hoặc ít nhất không khiến cho xã hội bị ngỡ ngàng.

Lê Nguyễn Duy Hậu

Từng theo học tại Trường THPT Nguyễn Huệ (Tam Điệp, Ninh Bình), những năm cấp 3, Dũng là Bí thư chi đoàn, tích cực tham gia nhiều hoạt động của trường. Năm 2023, Dũng tham gia cuộc thi Học sinh thanh lịch Trường THPT Nguyễn Huệ và trở thành nam vương.  

Được cô hiệu trưởng động viên “rất sáng” trên sân khấu, Dũng có động lực tiếp tục thử thách bản thân ở những sân chơi lớn hơn. Đến khi lên đại học, được một người anh khóa trên khích lệ tham gia cuộc thi Sinh viên thanh lịch, Dũng quyết định thử sức.

“Mong muốn duy nhất của em khi tham gia cuộc thi là được học hỏi những sinh viên tài năng đến từ các trường đại học trên cả nước. Ngoài ra, em cũng muốn rèn luyện sự tự tin, bản lĩnh khi đứng trước đám đông”, Dũng nói.

Bước vào năm nhất, vì việc học chưa quá nặng, Dũng không gặp nhiều khó khăn để sắp xếp thời gian tham gia cuộc thi. Với lợi thế ngoại hình cao trên 1m8 cùng sự tự tin, Dũng trở nên nổi bật trong số các thí sinh. Tại vòng thi Ứng xử, khi được hỏi “sinh viên thời 4.0 cần có những phẩm chất gì?”, Dũng cho rằng đó là sự năng động, sáng tạo, biết thích nghi, rèn luyện cả về đức và tài.

Ngoài ra, nam sinh cũng nhấn mạnh việc người trẻ cần có định hướng và mục tiêu. Điều này rất quan trọng, nhất là trong giai đoạn “công nghệ lên ngôi”, nhiều thứ sẵn có. “Những ai có định hướng, mục tiêu rõ ràng sẽ tận dụng được sự tiện nghi của công nghệ nhằm giúp ích cho con đường tương lai của mình. Nếu không có định hướng, người trẻ sẽ bị sao nhãng trước quá nhiều thứ bủa vây”, Dũng nói.

Phần trả lời tự tin này góp phần giúp Dũng thuyết phục được ban giám khảo và giành ngôi nam vương. Dẫu vậy, Dũng cho rằng những thí sinh lọt vào vòng chung kết rất xuất sắc và mỗi người đều có một cá tính, khả năng riêng.

Nam sinh Bách khoa cho hay, việc đạt danh hiệu này là “bước đệm” để em tiếp tục thực hiện các hoạt động cộng đồng, lan tỏa những năng lượng tích cực tới mọi người. Tuy nhiên, đây không phải đích đến mà chỉ là điểm khởi đầu.

“Hiện tại, mục tiêu của em vẫn là tập trung vào việc học. Chương trình học tại Bách khoa vốn rất nặng về lý thuyết đại cương. Trong khi ở bậc đại học, giảng viên chỉ đóng vai trò dẫn dắt, còn năng lực tự học, tự nghiên cứu của sinh viên vẫn là quan trọng nhất. Em vẫn đang tìm phương pháp học sao cho phù hợp và hiệu quả nhất với mình”, Dũng nói.

Ngoài việc học, hiện Dũng là thành viên ban kiểm tra của đoàn trường Vật liệu, hỗ trợ các vấn đề giấy tờ, sổ sách, quản lý sổ Đoàn.

Nhắc đến học trò cũ, cô Đoàn Thị Kim Dung, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Huệ (Tam Điệp, Ninh Bình) cho hay, từ rất lâu, trường mới có một học sinh “ưu tú, toàn diện mọi mặt” như thế.

Năm lớp 12, Dũng là học sinh vừa giành giải Nhì môn toán cấp tỉnh, vừa giành giải Khuyến khích môn vật lý. Cậu học trò luôn xếp đầu lớp, là người đạt điểm cao nhất của trường ở khối A01 trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. Nhờ những thành tích này, Quốc Dũng giành được học bổng Đinh Bộ Lĩnh của tỉnh Ninh Bình.

“Trước đây, Dũng là bí thư lớp, vì thế rất chu đáo và có trách nhiệm. Không hoạt động nào của trường Dũng không tham gia, chẳng hạn như câu lạc bộ tiếng Anh và đạt IELTS 7.0; tham gia đội tuyển bóng rổ của trường cũng giành huy chương Đồng cấp tỉnh”.

Cô Dung nói vui, vì đạt nhiều thành tích và đẹp trai, Lâm Quốc Dũng được các em học sinh khóa dưới yêu quý, xem là “idol”, thậm chí thường gọi trêu là “Lâm tổng”.

Với Dũng, sau cuộc thi, dù nhận được nhiều lời mời hợp tác, nam sinh vẫn muốn tập trung vào việc học. Định hướng của Dũng sẽ tập trung đào sâu chuyên ngành và trở thành kỹ sư mảng vi mạch chip bán dẫn.

“Trong tương lai, em mong muốn sẽ có cơ hội đi du học Đài Loan (Trung Quốc). Hiện tại, em đã học tiếng Trung. Bắt đầu từ năm thứ 2, em dự định tìm hiểu để được tham gia hoạt động trong lab cùng các anh chị khóa trên và thầy cô”, Dũng nói.

Sau 4 năm phục vụ quân đội, ông Long xuất ngũ trở về và vẫn chưa có mảnh tình vắt vai. Biết bà Hiệp chưa chịu ai, ông mạnh dạn đến nhà ngỏ lời yêu thương.

Ngày gặp mặt, ông nói với bà Hiệp rằng nếu bà đồng ý lấy mình, ông sẽ ở lại cùng bà xây dựng gia đình. Còn không, ông sẽ rời quê đi làm ăn xa.

Biết ông Long thật lòng, nhưng bà Hiệp từ chối vì chưa có tình cảm. Tuy nhiên, bố mẹ bà Hiệp lại mong muốn con gái lấy ông Long. Các thành viên khác của gia đình bà cũng nỗ lực gán ghép, thúc giục.

Tại chương trình Tình trăm nămtập 208, bà Hiệp kể: “Bị ép buộc, tôi khóc, nói sẽ không lấy chồng. Nghe vậy bố tôi mang hết quần áo của tôi ra rồi nói: 'Một là con lấy cậu Long, hai là bố chặt hết quần áo'.

Không còn cách nào khác, tôi đành gật đầu đồng ý cưới ông ấy, với tâm lý lấy đại cho xong”.

Không có cảm tình với chồng tương lai, mỗi khi ông Long đến nhà, bà Hiệp đều tránh mặt. Thậm chí ngày làm đám hỏi, bà Hiệp cũng trốn trong nhà, không ra tiếp chuyện ông Long cùng họ hàng nhà trai. Chỉ khi gia đình nài ép, bà mới ra chào.

Hôm đám hỏi, trong lúc ngồi cùng gia đình và ông Long, bà Hiệp bất chợt tủi thân. Bà vừa khóc vừa nói: “Mẹ ơi, đời con coi như là hết. Con đang được bao nhiêu người yêu quý. Giờ đi lấy chồng xem như là hết”.

Hiểu nỗi buồn của bà, ông Long tìm cách an ủi. Ông nói, sau này bà Hiệp sẽ được mình và hai bên gia đình yêu thương, chăm sóc. Nghe lời động viên, bà Hiệp xúc động, nguôi ngoai, gật đầu đồng ý làm đám cưới với ông.

Cưới người không yêu, ngày lên xe hoa, bà Hiệp khóc nức nở như trẻ con xa mẹ. Về nhà chồng, bà sợ hãi, ngồi bó gối một góc. Bà sợ đến nỗi không dám thay bộ đồ cưới. 

“Đêm tân hôn, tôi thắp đèn dầu, bắc ghế ngồi trấn ở cửa phòng. Hễ thấy ông ấy vào, tôi lại mở cửa đi ra ngoài đứng. Bố mẹ chồng thấy vậy khuyên tôi vào nghỉ. Tôi vào phòng nhưng vẫn ngồi trên ghế.

Khi ông ấy đến thổi đèn, khuyên đi ngủ sớm, tôi lại ra ngoài đứng. Cứ thế, đêm tân hôn chúng tôi người ngủ, người ngồi cho đến sáng hôm sau.

Sau đó ít hôm, quê tôi có bão lớn. Đêm hôm mưa gió, không còn nơi để chạy, chúng tôi mới có đêm tân hôn đúng nghĩa”, bà kể.

Hạnh phúc bất ngờ

Về chung một nhà, bà Hiệp cố mở lòng nhưng vẫn không có tình cảm, tình yêu thương với ông Long. Bà chỉ bắt đầu rung động khi được ông chăm sóc lúc đau bệnh trong thời điểm mang thai đứa con đầu lòng.

“Lúc tôi mang thai, sinh nở, ông ấy luôn túc trực bên cạnh. Bất kể ngày hay đêm, ông đều tận tình chăm sóc tôi và con. Không chỉ giặt quần áo cho tôi và con, ông ấy còn nấu ăn, quét dọn nhà cửa...”, bà Hiệp tự hào chia sẻ.

Gia cảnh khó khăn, có thêm con nhỏ, cuộc sống vợ chồng ông Long càng thêm thắt ngặt. Để mưu sinh, nuôi con, ông bà tráng bánh đa quên ngày quên đêm.

Năm 1992, cả hai vay mượn, mua gian nhà tranh ở tạm. Cuộc sống ông bà khó khăn đến nỗi phải ăn mì tôm độn rau muống qua bữa.

Dẫu vậy, ông bà vẫn cần cù, nỗ lực lao động, vươn lên. Sau ít năm, ông bà không chỉ trả hết nợ mà còn xây dựng được cơ ngơi khang trang, bề thế nhất làng.

Vì lao động cực nhọc, bà Hiệp sút cân, sức khỏe suy kiệt. Ông Long nghe lời người thân đưa bà từ Thanh Hóa vào TPHCM sinh sống, với hy vọng bà bớt cực hơn.

Tại đây, ông bà nuôi heo, nhận rang xay cà phê, làm rượu... Có vốn, ông bà chuyển sang kinh doanh bất động sản. Công việc thuận lợi, sau ít năm cuộc sống ổn định.

Sau hơn 30 năm chung sống, dù trong thời điểm khó khăn nhất, vợ chồng ông Long vẫn giữ được hạnh phúc gia đình. Nếu như bà Hiệp luôn tự tìm điểm tốt của chồng để động viên, an ủi bản thân, ông Long lại nhất mực nhường nhịn, tôn trọng vợ.

Cả hai tự tìm cách chấp nhận những điều chưa tốt của nhau và dung hòa mọi sự khác biệt về tính cách để có hôn nhân hạnh phúc. Với bà Hiệp, ông Long là người chồng, người cha mẫu mực và không cần phải thay đổi bất cứ điều gì.

Trong khi đó, ông Long khẳng định bà Hiệp là người vợ đảm đang, hết lòng vì chồng con, gia đình. Ông chỉ mong thời gian sau này, bà Hiệp không ham công tiếc việc, dành thời gian chăm sóc bản thân nhiều hơn.

Cuối chương trình, ông Long gửi đến vợ lá thư tay đầy xúc động. Nghe lời thư tha thiết, bà Hiệp không kiềm được những giọt nước mắt hạnh phúc.

Bà tâm sự: “Tôi thật sự xúc động. Từ ngày cưới đến bây giờ, ông xã chỉ dành cho tôi tình yêu thầm lặng. Hôm nay, ông ấy thổ lộ như vậy, tôi càng hiểu hơn tâm tư, tình cảm của chồng".

Bí quyết giữ lửa hôn nhân giúp cặp đôi U90 có hạnh phúc viên mãn