Điều khá bất ngờ là khi đó, nhiều sinh viên còn… chưa sợ dịch, nên các em phản đối vì muốn tới trường, tới lớp gặp bạn bè.

Nguyễn Hưng, sinh viên năm thứ 3 nhớ lại, thậm chí khi đó các em còn phản đối rất gay gắt trên Facebook. Khi đó, trường đã thực hiện xen kẽ việc học trực tuyến và trực tiếp.

Tuy nhiên, đến học kỳ II, sinh viên lại đề nghị cho học online vì thấy hiệu quả và tiện hơn nhiều.

“Khi học online, chúng em có thể xem lại bài giảng, không phải di chuyển, tiết kiệm được nhiều thời gian” – Hưng nói.

Theo TS Lê Việt Thủy, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Công nghệ thông tin (Trường ĐH Kinh tế Quốc dân) chỉ sau gần nửa năm, thói quen cũng như tư duy của sinh viên nhà trường đã có sự thay đổi rõ rệt. Đến đầu tháng 8 vừa qua, khi làm một cuộc khảo sát trong toàn trường, đã có 55% sinh viên đề nghị được học trực tuyến.

Trường ĐH Kinh tế Quốc dân đã đưa gần như toàn bộ giáo trình lên hệ thống học liệu số, thay thế cho giáo trình giấy, tiết kiệm được khoảng 2 – 3 tỷ đồng mỗi năm.

Ông Bùi Văn Hồng, Viện trưởng Viện Sư phạm kỹ thuật (Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM) cũng cho hay: “Con số ấn tượng nhất là sự tương tác của sinh viên và giảng viên khi gần như 100% sinh viên, giảng viên nhà trường sử dụng nền tảng và các công cụ dạy học số”.

Song chuyển đổi số giáo dục đại học không chỉ đơn giản là câu chuyện học trực tuyến. Chuyển đổi số đại học là tập trung vào thay đổi mô hình đào tạo thông qua việc áp dụng công nghệ số.

Và dù đã 'nhanh chân' cũng như có bước tiến đột phá dưới áp lực của đại dịch Covid-19, song các trường đại học ở Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức phải vượt qua.

Theo các chuyên gia, để chuyển đổi số thành công, cần sự quyết tâm cao cũng như chiến lược đầu tư đồng bộ, dài hơi cả về công nghệ, quản lý, vận hành, con người...

Chi phí “cực kỳ lớn"

TS Trương Tiến Tùng – nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Mở Hà Nội cho biết, những năm gần đây, Trường ĐH Mở Hà Nội đã đầu tư, nâng cấp hệ thống hạ tầng công nghệ tiên tiến, đồng bộ phục vụ cho việc giảng dạy với 3 trường quay hiện đại, 2 phòng phát triển nội dung, 7 máy chủ với các thiết bị mạng, 18 phòng công nghệ với hơn 100 máy tính bảng, camera chuyên nghiệp và gần 500 máy tính cấu hình cao tại các địa điểm học tập. Kinh phí đầu tư cho hệ thống này khoảng 5 triệu USD.

Tính toán của TS. Phạm Quang Dũng, Giám đốc Trung tâm Tin học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho thấy, nếu các trường chỉ chuyển đổi sang mô hình trường học thông minh thì chi phí đã tăng lên khoảng 60% so với đầu tư một mô hình học tập truyền thống. Các chi phí chủ yếu về thiết bị phần cứng, phần mềm, công nghệ, phòng học thông minh đi cùng với hoạt động sư phạm, quản lý người học, giáo viên và chương trình giảng dạy thông minh…

Tuy nhiên, ông Dũng cũng kỳ vọng việc thương mại hóa các kết quả nghiên cứu từ quá trình chuyển đổi để tái đầu tư với dự kiến thu hồi vốn trong khoảng 10 năm. Đồng thời, khi chất lượng giảng dạy, uy tín, thương hiệu của trường tăng lên sẽ kéo theo nhiều người học.

Không tiết lộ con số cụ thể, PGS.TS Nguyễn Minh Hà, Hiệu trưởng Trường ĐH Mở TP.HCM chỉ cho biết chi phí ban đầu là “cực kỳ lớn”, nhưng hiệu quả kinh tế là không nhiều.

Bởi chuyển đổi số trong đào tạo của trường không phải chỉ là chuyển từ học trực tiếp qua học online. Đó là cả một hệ thống từ nền tảng theo dõi người dạy, người học qua LMS đến việc xây dựng các bài giảng, bài tập online và cả một hệ thống khảo thí đánh giá kết quả đòi hỏi công bằng và chính xác. Do đó, theo ông Hà, phải coi đây là sự đầu tư dài hạn.

Phải đầu tư cho người thầy

Tại Trường ĐH Văn Lang, quá trình chuyển đổi số được bắt đầu từ năm 2008 khi trường này liên kết đào tạo với ĐH Carnegie Mellon (Mỹ), nhận 10 môn chuyển đổi cho ngành kỹ thuật phần mềm. Lúc đó, các giảng viên trong trường đã phải sử dụng hệ thống mô-đun để tải tài liệu, trao đổi với sinh viên…

“Nhưng đến nay, nếu hỏi Văn Lang đã trở thành đại học số chưa thì tôi chưa dám trả lời, nó mới chỉ là digitization, tức là số hóa tất cả những gì mình có thể số hóa được. Ở giai đoạn này, toàn bộ quy trình, tất cả mọi thứ sẽ được chuyển đổi, để có thể quản lý được trên hệ thống, mọi người có thể hiểu một cách thông suốt, có thể kết nối với nhau cho dù trực tiếp hay trực tuyến” – bà Trần Thị Mỹ Diệu, Hiệu trưởng Trường ĐH Văn Lang nói.

Tuy nhiên, bà Trần Thị Mỹ Diệu nhận định: “Nếu hỏi có tốn kém hay không để chuyển đổi số thì thực sự là tốn kém, nhưng có cần thật nhiều tiền để chuyển đổi số được hay không thì tôi nghĩ là không cần”.

Nữ hiệu trưởng cho rằng, con người chính là nhân tố “then chốt” trong quá trình chuyển đổi số. Để đầu tư cho giảng viên thì không chỉ là môi trường để thầy cô có thể soạn được bài giảng online mà cần đầu tư cả về tư duy, phương pháp đào tạo, nâng cao năng lực thật của thầy cô.

TS. Kiều Xuân Thực, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội cũng đồng tình, kết quả thực hiện lộ trình chuyển đổi cho thấy phương pháp dạy học của người thầy đang là khâu chậm chuyển đổi nhất, trở thành nút thắt cơ bản nhất hiện nay.

“Nếu mình có 1 cái nền tảng chục tỷ hoành tráng, rồi hệ thống kết nối… nhưng con người không thay đổi thì không thể giúp trở thành trường đại học chuyển đổi số hay một trường đại học thông minh” - bà Diệu nói.

Với một cộng đồng giảng viên lớn của trường đại học, phải làm thế nào để mọi người cùng có một nhận thức, và cùng thấy rằng chúng ta đang thay đổi để tiến tới một tương lai tốt đẹp hơn, với một giải pháp tối ưu hơn – theo bà Diệu mới là câu chuyện khó nhất.

Đồng quan điểm, PGS. TS Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM khẳng định: “Giảng viên phải năng động, chủ động làm chủ công nghệ. Các trường phải đầu tư máy chủ và trung tâm dữ liệu tốt, cùng với đó là xây dựng trường quay bài giảng. Tất cả phải thay đổi tư duy về dạy học số mới thực hiện được”.

Nhóm PV Giáo dục

Bài 1: Những trường đại học 'nhanh chân' chuyển đổi số

Chuyển đổi số được xem là mang lại cơ hội áp dụng công nghệ để tạo ra những thay đổi nhanh chóng về mô hình, cách thức tổ chức và phương pháp dạy - học.

Em Bùi Phương Linh, học sinh lớp 6C trường THCS Phan Chu Trinh, Hà Nội là một trong những học sinh đầu tiên, cùng với những người bạn của mình đến trung tâm Anh ngữ Apax English 4.0. Sau khi được kiểm tra trình độ đầu vào và học thử, em chia sẻ:

Không gian “sang chảnh” từ quầy lễ tân tới sảnh tiếp khách

“Em cũng có tìm hiểu thông tin của Trung tâm trên website và biết là bọn em được học trên máy tính bảng với rất nhiều những trải nghiệm mới. Được trực tiếp học ở đây dưới sự hướng dẫn của thầy Mathew, em thực sự rất thích và thấy hiệu quả. Việc học bằng máy tính bảng giúp em dễ dàng theo dõi được bài giảng của thầy đang dạy. Đối với những câu hỏi khó hay rất khó, em có nhiều hơn thời gian để suy nghĩ mà không sợ thầy xóa câu hỏi đó trên bảng, hay bản thân em cũng không mất thời gian để ghi chép lại về xem...”.

Bùi Phương Linh rất thích thú với việc học bằng máy tính bảng

Các phòng học tại Trung tâm Apax English 4.0 Núi Trúc được trang trí với hình ảnh các đất nước có nền giáo dục phát triển như: Mỹ, Anh, Úc... Điều này cũng là một trong những yếu tố làm các em học sinh cảm thấy thích thú, đặc biệt là em Trần Thị Huyền Trang (9A16, THCS Giảng Võ).

Trang đã ấp ủ ước mơ đi du học Úc từ khá lâu, và đối với em Tiếng Anh không đơn thuần là môn học, là ngôn ngữ, nó còn là tình yêu. Khi đến với Apax English 4.0, được học trong môi trường có cơ sở vật chất hiện đại, giáo viên 100% bản ngữ có cách giảng dạy cởi mở, thân thiện, giao tiếp trong lớp học toàn bộ bằng Tiếng Anh, em thấy thích thú.

Trang chia sẻ “Thầy giáo cực kỳ kiên nhẫn với học sinh. Tất cả học sinh đều được nói như thể là chúng em đang ở nước ngoài, và bắt buộc chúng em phải nói tiếng Anh để giao tiếp thì người khác mới hiểu. Ngoài ra, điều làm em thích thú nhất là việc học máy tính bảng. Bài học có rất nhiều hình vẽ sinh động, nó giúp chúng em dễ liên tượng, sinh động và nhớ lâu hơn. Sự cởi mở, thân thiện của thầy làm lớp học rất sôi động và gây cảm giác thích thú. Rõ ràng như thế sẽ tốt hơn nếu như phải học ở nhà một mình với một không gian tẻ nhạt và không hứng thú chút nào (cười)”.

Trang đang tìm hiểu về các khóa học tại Trung tâm Apax English 4.0 Núi Trúc

Apax English 4.0 là khóa học Tiếng Anh áp dụng mô hình lớp học tương tác bằng giáo trình đa phương tiện trên nền máy tính bảng dành cho học sinh từ 12 đến 18 tuổi, giúp phát triển chuyên sâu kỹ năng ngôn ngữ, tư duy phản biện sáng tạo và mở rộng kiến thức xã hội toàn cầu.

Một số hình ảnh của trung tâm Apax English 4.0 cao cấp duy nhất toàn hệ thống

Mỗi phòng học được trang bị tivi thông minh và hệ thống máy tỉnh bảng cho từng học sinh

Máy tính bảng tích hợp chương trình học là giải pháp học tập tối ưu và hiện đại, đi đúng xu hướng giáo dục 4.0 đang hot tại Việt Nam

Phương Linh

"Ở một mình sợ lắm, làm một mình lo lắm, kể cả tiêu tiền một mình cũng chán lắm, nhất là sau khi cha tôi mất, chồng tôi mất, rồi dịch Covid-19 ập đến, bạn bè, người thân bị cách ly. Bản thân tôi vật lộn tự chăm sóc mình và lo việc cúng bái người thân cũng một mình. Có lúc tôi hoảng, tôi bị stress, mắt mờ, tóc rụng một thời gian cứ ngỡ sẽ phải ngồi xe lăn.

Sau dịch Covid-19, tôi không còn sợ khi phải sống một mình nữa, bởi thấy bao gia đình, bạn bè, chồng vợ, cha mẹ con cái chỉ trong thời gian ngắn đã chẳng còn được gặp nhau, vừa mới yêu thương, cười đùa, hờn giận đấy mà hôm sau đã mất nhau vĩnh viễn rồi.... Cả thế giới biết bao người cũng phải sống một mình trong vô vọng trong đau khổ vì không còn người thân. Và tôi dần thích nghi khi độc hành với chính mình. Tôi sống tự lập, ngủ một mình, làm việc một mình, tiêu tiền cũng một mình, không dựa vào người khác, ít chia sẻ niềm vui, dần dần mọi việc dễ dàng hơn, ổn hơn, hài lòng hơn, mạnh mẽ hơn, không phụ thuộc vào cảm xúc đám đông.

Tôi thấy rằng ở một mình và cô đơn là hai trạng thái hoàn toàn khác nhau, tôi có thể ở một mình mà chẳng cảm thấy cô đơn. Tôi trân trọng những gì diễn ra trong hiện tại, không bị chìm trong quá khứ, và cũng không lo lắng quá về tương lai mình được sống thôi đã là cả một trời ơn huệ của Thượng Đế ban cho rồi. Tôi tự nhủ mình hãy sống sao cho tử tế, trọn vẹn và cảm ơn sự nỗ lực của chính mình. Hãy tự khen mình và tự vòng tay ra sau lưng để ôm chính mình", NSND Minh Hằng trải lòng trên trang cá nhân.

Nổi tiếng, xinh đẹp và tài năng nhưng NSND Minh Hằng lại không có đường tình duyên suôn sẻ. Năm 21 tuổi, chị kết hôn với một thanh niên gốc Hà Nội nhưng rồi cuộc hôn nhân này tan vỡ khi cả hai chưa kịp có con.

Cú sốc từ cuộc hôn nhân đầu khiến Minh Hằng đau khổ trong suốt một thời gian dài. Nữ nghệ sĩ lao vào công việc để trốn tránh nỗi đau. Sau hơn 25 năm sống cô đơn, Minh Hằng mới tìm được hạnh phúc của mình. Nữ nghệ sĩ kết hôn với Tiến sĩ Toán học Nguyễn Huy Tuệ sau 8 năm được ông theo đuổi. Hạnh phúc tìm thấy khi Minh Hằng đã ở vào độ tuổi U50, khi cả cô và người bạn đời thứ 2 đều đã trải qua những đổ vỡ trong hôn nhân.

Thế nhưng hạnh phúc cô tìm được ở tuổi xế chiều lại quá ngắn ngủi. Năm ngoái, NSND Minh Hằng đau buồn thông báo rằng chồng cô, Tiến sĩ Nguyễn Huy Tuệ đã qua đời vì bạo bệnh. NSND Minh Hằng hiện tại sống một mình ở ngoại ô với khu vườn rộng hàng nghìn m2.

Ngân An